Münster

Münster is e Kreisfreie Stadt (grôte Duutsche gemêente die gêen dêel uutmakt van e Landkreis) in 't nôordelyk dêel van Noordreyn-Westfalen in Duutsland. 't Is d' oofdstad van de "Regierungsbezirk Münster". Der zyn mêer of 296.599 duusd inweuners. In 1915 kreeg Münster de stoatus van Großstadt (grôotstad). De burgemêester Markus Lewe is van de CDU.

Münster
Liggienge in Duutsland
Geografie
Dêelstoat	Noordreyn-Westfalen
Admin. regio (Regierungsbezirk)	Münster
District (Landkreis)	Kreisfreie Stadt
Coördinoatn	51°57′NB 7°37′OL
Ippervlak	302,96 km²
Inweuners
Inweuners Bevolkiengsdichtheid	296.599 (2012) 979 inw./km²
Mêer info
Burgemêester	Markus Lewe (CDU)
Postcode	48143–48167
Website	www.muenster.de

Geschiedenisse

De noame Münster komt van 't Latyn "monasterium" (klôoster) en refereert an d' iprichtienge van 't bisdom Münster deur Karel de Grôotn in d' 8e êeuwe van 't joar 793. Den êeste bisschop wos "Liudger". Binst de middelêeuwn wos Münster e bloeinde Hanzestad. In 't joar 1127, 1197 en 1383 woarn der grôte stadsbrandn in Münster. En in 't joar 1382 van de 14e êeuwe wordt Münster getroffn deur de pest woadeure dat er duuzende burgers stervn.

Trivia

• De Vrede van Münster wos e verdrag dan de Nôordelyke Nederlandn en Spanje in 1648 ofgeslootn hèin.^[1]
• Münster hèt t'hope met "Osnabrück" de beschikkienge over een eign vliegpling: "Münster-Osnabrück".
• Münster hèt d' oudste universiteit van Duutsland: de Westfaalsche Wilhelms-Universiteit, upgericht de 16stn april 1780.

Monumentn

Belangryke historische monumentn in Münster zyn:

• ’t Loatgotisch stadhuus uut de 14e êeuwe, woar dat in 't joar 1648 de Vrede van Münster wierd oundertêkend^[2]
• De gotische Lambertikerke uut de 14e en de 15e êeuwe
• De romoansche Paulusdom (13e êeuwe) me monumentoal interieur en astronomische klokke uut 't joar 1542
• Sint Ludgeri (dêels romoans, dêels gotisch), woavan 't oudste dêel uut de 12e êeuwe
• Onze-Lieve-Vrouwekerke (Duuts: Überwasserkirche) uut de 14e êeuwe
• Sint-Clemenskerke
• Sint-Ludgeruskerke

Bekende Münsternoars

• Felix von Hartmann, kardinoal
• Franka Potente, actrice
• Fabian Wegmann, coureur
• Philipp Haastrup, foetbollist
• Linus Gerdemann, coureur
• Christian Pander, foetbollist

In de binnestad van Münster stoan een antal monumentoale uzen, kerkn en e roadhuus.

• 
  Zicht ip de Sint-Ludgerikerke in Münster
• 
  Zicht ip de Sint-Clemenskerke in Münster
• 
  Zicht ip de Sint-Margaretakerke in Münster
• 
  Zicht ip de Sint-Paulusdom in Münster
• 
  Zicht ip 't Roadhuus in Münster (middn 14e êeuwe)

• 
  Zicht ip 't Bybelmuseum in Münster
• 
  Zicht ip 't Kunstmuseum Pablo Picasso Münster

Zoo en musea in Münster

Zoo en musea met hunder officiële noame zyn:

• Allwetterzoo Münster me 't Westfälisches Pferdemuseum Münster
• Archäologisches Museum Münster - oudheidkundig museum
• Ausstellungshalle zeitgenössische Kunst Münster - expositieruumte vor heedndoagsche kunst
• Bibelmuseum Münster - Bybelmuseum, ounderdêel van d' universiteit Münster
• Geologisch-Paläontologisches Museum Münster - geologisch-paleontologisch museum, ounderdêel van d' universiteit Münster
• Kunstmuseum Pablo Picasso Münster - grôte grafiekverzoamelienge me werk van ounder andere Picasso, "Braque" en "Chagall"
• LWL-Landesmuseum für Kunst und Kulturgeschichte - 't centraal kunstmuseum van Westfaaln
• LWL-Museum für Naturkunde - nateurkundemuseum
• Mineralogisches Museum Münster - universiteitsmuseum over mineralogie, kristalkunde en stêenkunde
• Museum für Lackkunst - museum me lakkunst uut Oost-Azië, Europa en islamitische landn.
• Mühlenhof-Freilichtmuseum Münster - openluchtmuseum
• Stadtmuseum Münster - stadsgeschiedenisse
• Villa ten Hompel - herinnert an de Twiddn Weireldôorloge
• Westpreußisches Landesmuseum - cultuurhistorisch museum over West-Pruusn