Operå

Ene operå (u èn operå), c' est ene pîce di teyåte ki les tecses sont tchantés, sovint avou èn orkesse padrî.

Les pus rlomêyès operås estént djouwêyes e-n itålyin, k' on vleut k' i gn åye ki cisse langue la ki convnaxhe po ça. Li mitan di totes les operås sont scrîtes dins ç' lingaedje la.

E 18inme et 19inme siekes, tos les grands muzicyins classikes ont scrîts eto des operås.

Ene pitite operå si lome ene operete.

L' operå walon

E walon, l' operå fourit ene des prumirès ouves literaires k' ont-st enondé li linwe-ehåyaedje. Dj' ô bén ki les 4 operås do "teyåte lidjwès" da Simon de Harlez et ses soçons fourît radmint loukeyes come on patrimoenne nåcionå el Principåté d' Lidje. On lzès djouwéve a tot côp bon cwand gn è vneut on tchîf d' estat e vizite oficire, do tins do Vî Redjime.

C' est eto li replaidaedje di ces operås la pa François Bailleux e 1854 ki va escourci li mouvmint di disfindaedje do walon, eyet li skepiaedje del SLLW e 1856.

Gn ourit des scrijheus d' operås e walon disk' å 20inme sieke, come Djôzef Dwizink.

Sacwantès rlomêyès operås

e walon

• les 4 operås do "teyåte lidjwès"
• li Målignant (François Matthieu Henault, diviè 1790)
• Cuzén Bebert (Joseph Duysenx)
• Piére li Houyeu (Eugène Ysaÿe, 1931)
• Li flûte andoûleuse (Mozart, 1791; modêye e walon pa Emile-Henri Genon, 2008).

e ds ôtes lingaedjes

• Li Moyale di Portici, l' operå k' a-st enondé do bardouxha a Brussele, ki mina al revolucion bedje
• Faust, sudjet d' on rlomé sketch da Bob Dechamps.

Sacwants rlomés scrijheus d' operås

• Wolfgang Amadeus Mozart
• Gioacchino Rossini
• Giuseppe Verdi
• Richard Wagner