Орсин Ниицән

Орсин Ниицән орсар ru:Российская Федерация ресми ru:Россия гидиг Европа болын Азия болдыг орн нутуг мемлекеттік.

Түүх

Оросын Холбооны Улусын түүх нь Зүүн Славуудаар анх эхэлжээ. Славууд нь МЭӨ 3-8-р зууны дундуур Европт тодорче эхэлсэн байна. 9-р зуунд зүүн Славчуудын анхны улс болох Киевийн Русь байгуулагджээ. Энэ улс нь Викингүүд болон тэдгээрийн үр удмуудаар удирдуулж байсан бөгөөд 988 онд Византын эзэнт гүрнээс Христын шашныг өвлүүлэн авсан. Энэ явдал нь дараагийн мянган жилийн турш Оросын соёл урлагийг тодорхойлсон Византийн болон Славын соёл урлагийн нэгтгэлийг эхлүүлжээ. Улмаар Киевийн Русь нь задарче газар нутаг нь Оросын маш олон жижиг хэмжээний феодалын улусуудад хуваагджээ. Киевийн Русийн залгамжлагч улсуудаас хамгийн хүчирхэг нь Москва байсан бөгөөд энэ нь Оросын нэгдэл, Алтан Ордын эсрэг тусгаарлах хөдөлгөөнд голлох байр суурийг эзэлж байв. Москва нь аажмаар орчмынхоо Орос улсуудыг нэгтгэсэн бөгөөд Киевийн Русийн соёл урлаг, улс төрийн өвийг захирах болжээ. 18-р зуун гэхэд энэ улс нь байлдан дагуулалт, нийлүүлэлт, судалгаа зэргээр хүрээгээ тэлж, Польшоос Номхон Далай хүртэл үргэлжилсэн Оросын эзэнт гүрэн болсон байв.

Орос нь Оросын эзэнт гүрний цагаас дэлхийн хүчин, нөлөө ихтэй орон болсон бөгөөд хожим нь дэлхийн анхны, хамгийн том социалист орон, "суперхүчин" болох ЗХУ-н хамгийн том, хамгийн чухал хэсэг болжээ. Энэ нь урлаг, шинжлэх ухааны бүхий л салбарт амжилт үзүүлсэн. 1991 онд ЗХУ задарснаар Оросын Холбооны Улс байгуулагдсан бөгөөд энэ нь ЗХУ-н залгамжлагч хэмээн тооцогддог.

Улс төр

ОХУ-ын үндсэн хууль йосоор, төр нь холбооны байгууламжт, хагас ерөнхийлөгчийн бүгд найрамдах засаглалт, ардчилсан деглемт улс юм. Улсын тергүүн нь ерөнхийлөгч, засгийн газрын тергүүн нь ерөнхий сайд. Төр нь төлөөллийн ардчилсан, олон намын тогтолцоотой ба эрх медел нь 3 доорх гурван бүтцед салбарлана.

Хууль тогтоох: Хойор танхимт парламент болох Холбооны Хурал.

Деэд танхим болох Холбооны Зөвлөл: Харьяат анги бүрээс 2 төлөөлөгчийн эрхтей, нийт 166 гишүүнтей. Холбооны хууль, дайн зарлах, олон улсын гэрээг батламжлах, ерөнхийлөгчид итгел үзүүлех эсех шийдверледег.

Доод танхим болох Улсын Дум: Хувь тенцүүлсен (Пропорционал) саналын аргачлалт сонгуулаар сонгогдох 450 суудалтай хууль тогтоох байгууллага.

Гүйцэтгэх: Ерөнхийлөгч давамгай эрхтей. 1991 онд сонгогдсон анхны ерөнхийлөгч нь Борис Ельцин, 2000 оноос Владимир Путин, 2008 оноос Дмитрий Медведев, 2012 оноос дахин Владимир Путин юм. ОХУ-ын Засгийн газар нь төрийн гүйцэтгэх деэд байгууллага. Засгийн газар нь дарга, тергүүн дэд дарга, дэд дарга, холбооны сайд нараас бүрелдене. Засгийн газрын даргыг Ерөнхийлөгч Төрийн думтай зөвлөлдөж томилно. Ерөнхийлөгч үүргеэ биелүүлж чадахгүй болсон нөхцөлд Засгийн газрын дарга Ерөнхийлөгчийн үүргийг гүйцетгене. Херев Засгийн газрын даргад нер девшсен хүнийг Төрийн дум гурван удаа буцаавал Ерөнхийлөгч Засгийн газрыг томилж, Төрийн думыг тарааж, шинеэр сонгууль явуулна.

Шүүх: Ерөнхийлөгчийн саналаар Үндсэн хуулийн цэц, Дээд шүүх, Хөндлөнгийн шүүхийн бүрэлдэхүүнийг Холбооны Зөвлөл баталдаг.

Засаг захиргааны хуваарь

Холбооны харъяат анги

ОХУ нь 83 холбооны харъяат ангиас (субъект) велаят бүрдэнэ. Эдгээр харъяат ангиуд нь Холбооны Хуралд адилхан тус бүр 2 төлөөллийн эрхтэй. Хэдий тийм ч, өөртөө засаглах эрхээр харилцан адилгүй доорх нэгжүүдэд хамаарна.

46 муж: Жирийн харъяат анги. Захирагчтай, орон нутгийн сонгуульт хууль тогтоох хуралтай.
21 бүгд найрамдах улс: Өөртөө засах эрхтэй цөөнх үндэстэн, ард түмний өлгий нутаг. Тус бүрдээ үндсэн хууль, ерөнхийлөгч, парламенттай. Орос хэлний хамтаар төрөлх хэл нь албан ёсны хэл болно, гэвч ОХУ даяар болон олон улсын харилцаанд зөвхөн Орос хэл хэрэглэнэ.
9 хязгаар: Үнэндээ мужтай адил Оросууд голчлон амьдардаг нутаг. Гагцхүү алс, чинад, захын нутаг бөгөөд хүн ам багатай, түүхэндээ зах хязгаар хэмээгдсээр ирсэн.
4 өөртөө засах тойрог: Муж, хязгаарын мэдэл дэх цөөнх ард түмний өлгий. 1990 оноос байр суурь өндийсөн боловч Чукоткийнхаас бусад нь үнэндээ муж, эсвэл хязгаарт захирагддаг.
1 өөртөө засах муж: Түүхэндээ, өөртөө засах муж байсан, дараа нь хязгаарт захирагдсан. 1990 онд Еврейн өөртөө засах мужаас бусад нь бүгд найрамдах улс болсон.
2 холбооны хот: Зангилаа хоёр том хот Москва, Санкт-Петербург.

Холбооны тойрог

Мөн харъяат ангиуд нь ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн томилох элч төлөөлөгчид удирдагдах 8 ОХУ-ын холбооны тойрогт ангилагддаг. Холбооны тойрог нь холбооны хуулийг улс даяар мөрдүүлэхэд анхаардаг.

Ниицәнә тогтац

Делгрңгү №, Ниицәнә махбуд ...

№	Ниицәнә махбуд	Зә (км²)	Бәәдг әмтн 2002 җилин Хулһн сарин 9	Төв
	Республики
01	Адыги	7.600	447.000	Майкоп балһсн
02	Алтай	92.600	203.000	Горно-Алтайск балһсн
03	Башкортостан	143.600	4.103.000	Уфа балһсн
04	Буряд	351.300	981.000	Улан Үд балһсн
05	Дагестан	50.300	2.584.000	Махачкала балһсн
06	Ингушети	4.000	469.000	Магас балһсн
07	Кабардин Балкар	12.500	901.000	Нальчик балһсн
08	Хальмгуд	76.100	278.733	Элст
09	Карачай-Черкесск	14.100	440.000	Черкесск балһсн
10	Карелия	172.400	717.000	Петрозаводск балһсн
11	Коми	415.900	1.019.000	Сыктывкар балһсн
12	Мариц Эл	23.200	728.000	Йошкар-Ола балһсн
13	Мордови	26.200	889.000	Саранск балһсн
14	Якут	3.103.000	948.000	Якутск балһсн
15	Осети	8.000	710.000	Владикавказ балһсн
16	Татарстан	68.000	3.780.000	Казань балһсн
17	Тува	170.500	306.000	Кызыл балһсн
18	Удмурд	42.100	1.571.000	Ижевск балһсн
19	Хакас	61.900	546.000	Абакан балһсн
20	Чеченмуд	15.300	1.100.000	Грозный балһсн
21	Чуваш	18.300	1.314.000	Чебоксары балһсн
	Края
22	Алтай	169.100	2.607.000	Барнаул балһсн
23	Байкал Теңгсин	431.500	1.156.000	Чита балһсн
24	Камчат	472.300	359.000	Петропавловск-Камчатский балһсн
25	Краснодар	76.000	5.124.000	Краснодар балһсн
26	Красноярск	2.339.700	2.966.000	Красноярск балһсн
27	Пермь	160.600	2.824.000	Пермь балһсн
28	Приморье	165.900	2.068.000	Владивосток балһсн
29	Ставрополь	66.500	2.731.000	Ставрополь балһсн
30	Хабаровск	788.600	1.435.000	Хабаровск балһсн
	Области
31	Амур	363.700	903.000	Благовещенск балһсн
32	Архангельск ^[1]	587.400	1.336.000	Архангельск балһсн
33	Астрахань	44.100	1.007.000	Астрахань балһсн
34	Белгород	27.100	1.512.000	Белгород балһсн
35	Брянск	34.900	1.379.000	Брянск балһсн
36	Владимир	29.000	1.525.000	Владимир балһсн
37	Волгоград	113.900	2.703.000	Волгоград балһсн
38	Вологда	145.700	1.270.000	Вологда балһсн
39	Воронеж	52.400	2.379.000	Воронеж балһсн
40	Иваново	21.800	1.149.000	Иваново балһсн
41	Иркутск	767.900	2.582.000	Иркутск балһсн
42	Калининград	15.100	943.000	Калининград балһсн
43	Калуга	29.900	1.041.000	Калуга балһсн
44	Кемерово	95.500	2.900.000	Кемерово балһсн
45	Киров	120.800	1.504.000	Киров балһсн
46	Кострома	60.100	738.000	Кострома балһсн
47	Курган	71.000	1.020.000	Курган балһсн
48	Курск	29.800	1.236.000	Курск балһсн
49	Ленинград	84.000	1.671.000	Санкт-Петербург балһсн
50	Липецк	24.100	1.213.000	Липецк балһсн
51	Магадан	461.400	183.000	Магадан балһсн
52	Москва	46.000	6.627.000	Москва балһсн
53	Мурманск	144.900	893.000	Мурманск балһсн
54	Нижний Новгород	76.900	3.524.000	Нижний Новгород балһсн
55	Новгород	55.300	695.000	Великий Новгород балһсн
56	Новосибирск	178.200	2.692.000	Новосибирск балһсн
57	Омск	139.700	2.079.000	Омск балһсн
58	Оренбург	124.000	2.178.000	Оренбург балһсн
59	Орлов	24.700	861.000	Орёл балһсн
60	Пенза	43.200	1.453.000	Пенза балһсн
61	Псков	55.300	761.000	Псков балһсн
62	Ростов	100.800	4.407.000	Ростов-на-Дону балһсн
63	Рязань	39.600	1.228.000	Рязань балһсн
64	Самара	53.600	3.240.000	Самара балһсн
65	Саратов	100.200	2.669.000	Саратов балһсн
66	Сахалин	87.100	547.000	Южно-Сахалинск балһсн
67	Свердлов	194.800	4.490.000	Екатеринбург балһсн
68	Смоленск	49.800	1.051.000	Смоленск балһсн
69	Тамбов	34.300	1.180.000	Тамбов балһсн
70	Тверь	84.100	1.473.000	Тверь балһсн
71	Томск	316.900	1.046.000	Томск балһсн
72	Тула	25.700	1.676.000	Тула
73	Тюмень	1.435.200	3.266.000	Тюмень балһсн
74	Ульяновск	37.300	1.382.000	Ульяновск балһсн
75	Челябинск	87.900	3.606.000	Челябинск балһсн
76	Ярославль	36.400	1.368.000	Ярославль балһсн
	Города федерального значения
77	Москва	1.064	10.358.000	Москва
78	Санкт-Петербург	1.433	4.669.000	Санкт-Петербург балһсн
	Автономная область
79	Еврей автоном	36.000	191.000	Биробиджан балһсн
	Автономные округа
80	Ненецк автоном	176.700	41.000	Нарьян-Мар балһсн
81	Ханты Манси автоном	523.100	1.433.000	Ханты-Мансийск балһсн
82	Чукотка автоном	737.700	54.000	Анадырь балһсн
83	Ямал Ненецк автоном	750.300	507.000	Салехард балһсн
—	Вся Россия	17.075.400	145.182.000	Москва балһсн