Hok-kiàn-séng
Tiong-kok ê séng From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Hok-kiàn-séng (hàn-jī: 福建省), kán-chheng Bân (閩), sī Tiong-kok tang-lâm iân-hái ê chi̍t ê séng. Séng-hōe siat tī Hok-chiu. Tang-sai tn̂g-tō͘ tāi-iok 480 kong-lí, lâm-pak 530 kong-lí, thó͘-tē 12.4-bān pêng-hong kong-lí. Tang-pak-pêng chham Chiat-kang-séng sio-óa, sai-pêng kap sai-pak chham Kang-sai-séng sio-óa, sai-lâm-pêng sī Kńg-tang-séng. Tang-pêng sī Tâi-oân Hái-kiap, tùi-hōaⁿ sī Tâi-oân. Hok-kiàn ē-kha pun chò 1 ê hù-séng-kip-chhī, 8 ê tē-kip-chhī kap 1 ê si̍t-giām-khu.
這篇文章有漢字兮版本。 參考這篇文章兮漢字版本。 |
Pún bûn-chiuⁿ sī koan-hē Tiong-hoâ Jîn-bîn Kiōng-hô-kok ê Hok-kiàn-séng. Chhōe Tiong-hoâ Bîn-kok kāng-miâ ê séng, khòaⁿ Hok-kiàn-séng (Tiong-hoâ Bîn-kok).
Hok-kiàn ê tē-lí te̍k-tiám sī óa-soaⁿ koh óa-hái. Hok-kiàn ū chē-chē lia̍p soaⁿ, choân-séng soaⁿ-tē kap soaⁿ-lūn biān-chek chiàm choân-séng thó͘-tē ê 90%. Hok-kiàn choân-séng ū 62.96% sī chhiū-nâ, sī Tiong-kok kok-lāi tē-it. Hok-kiàn ê hái-hōaⁿ-osàⁿ tn̂g-tō͘ sī Tiong-kok kok-lāi tē-jī, hái-hōaⁿ oan-oat, koh ū chē-chē tó-sū. Jī-chhiáⁿ, in-ūi Hok-kiàn ūi-tī Tang-hái kap Lâm-hái ê kau-thong iàu-chhiong, tī le̍k-sú siōng sī Hái-siōng Si-tiû chi Lō͘ kap Tēⁿ Hô hā Se-iûⁿ ê khí-tiám, mā sī hái-siōng seng-lí óng-lâi ê chi̍p-sàn-tē; chham Tiong-kok ê kî-thaⁿ só͘-chāi bô-kāng, Hok-kiàn iân-hái ê Bân-lâng tē-khu sī hái-iûⁿ bûn-bêng, ah lāi-lio̍k ê Kheh-lâng tē-khu sī lông-gia̍p bûn-bêng.
Hok-kiàn ê keng-chè pâi Tiong-kok kok-lāi tē-10; sī Tiong-kok keng-chè hoat-tián liáu siāng kín ê séng-hūn chi it. 2014 nî 12 goe̍h 12, Kok-bū-īⁿ koat-tēng beh siat-li̍p Tiong-kok (Hok-kiàn) Chū-iû Bō͘-e̍k Chhì-giām-khu (Hok-chiu chiàm 31.26 m2, Pêng-thâm chiàm 43 m2, Ē-mn̂g chiam 43.78 m2). Hok-kiàn koan-kong chu-goân hong-hù, ū Bú-î-soaⁿ, Kó͘-lōng-sū, Chheng-goân-soaⁿ, Thài-bó͘-soaⁿ téng chū-jiân kong-kéng kap thó͘-lâu, An-pêng-kiô kap Sam-hong Chhit-hāng téng jîn-bûn kéng-koan.
Hok-kiàn ê bîn-cho̍k ho̍k-cha̍p, Hàn-cho̍k lóng-chóng chiàm 97.84%, m̄-koh ē-tàng pun chò Bân-lâng kap Kheh-lâng 2 ê tōa kûn-thé, Bâng-lâng ē-khá koh thang pun chò Bân-pak-lâng, Hok-chiu-lâng, Heng-hòa-lâng kap Bân-lâm-lâng. Chió-sò͘ bîn-cho̍k chú-iàu sī Siâ-cho̍k, chiàm chóng jîn-kháu ê 1%; lēng-gōa koh ū chi̍t-kóa Hôe-cho̍k kap Boán-chiu-cho̍k.
Remove ads
Hō-miâ
"Hok-kiàn" chit-ê miâ sī tī Tn̂g-tiâu chiah chhut-hiān—ê. "Bân" ê iōng-hoat siāng chá tī San-hái-keng lāi-bīn kóng tio̍h: "Bân chāi hái tiong" (閩在海中). Soat-bûn Kái-jī siá kóng: "Bân tong-lâm Oa̍t siâ-chéng" (閩東南越蛇種), tēng-gī "Bân" sī chông-pài chôa ê chéng-cho̍k. Kó͘-chá Hok-kiàn mā kiò chò Chhit-bân (七閩) kap Pat-bân (八閩). Chhit-bân sī kó͘-chá 7 ê chéng-cho̍k. Pat-bân sī Song-tiâu ê Hok-kiàn-lō͘ ē-kha pun chò Hok-chiu, Kiàn-chiu, Choân-chiu, Chiang-chiu, Theng-chiu, Lâm-kiàm-chiu, Siō-bú-kun kap Heng-hòa-kun 8 ê hêng-chèng-khu.
Remove ads
Tē-lí
Hok-kiàn-séng í-pak sī Chiat-kang-séng, í-lâm sī Kńg-tang-séng, í-sai sī Kang-sai-séng. Tang-hoāⁿ kòe Tâi-oân Hái-kiap sī Tâi-oân.
Hêng-chèng-khu

Hok-kiàn-séng hun-chò 9 ê tē-kip-chhī:
- Hok-chiu-chhī (福州市, séng-to͘)
- Ē-mn̂g-chhī (廈門市, hù-séng-kip siâⁿ-chhī)
- Choân-chiu-chhī (泉州市)
- Chiang-chiu-chhī (漳州市)
- Phô͘-chhân-chhī (莆田市)
- Lâm-pêng-chhī (南平市)
- Lêng-nâ-chhī (龍巖市)
- Lêng-tek-chhī (寧德市)
- Sam-bêng-chhī (三明市)
Jîn-kháu
Kong-gôan 2001-nî té, Hok-kiàn chôan-séng (Kim-mn̂g, Má-chó· bô-sǹg chāi-lāi) chóng jîn-khàu sī 3440-bān lâng. Hiān-tāi Hok-kiàn siōng tōa ê hui-Hàn-cho̍k cho̍k-kûn sī " Sia " (畲).
Hok-kiàn ê Kheh-lâng khah oàⁿ kàu. In tòa ê só͘-chāi khah chē tī Bân-sai soaⁿ-khu. Tâi-oân ê Kheh-lâng pō͘-hūn ū chó͘-sian tùi Hok-kiàn lâi.
Bûn-hòa
Gí-giân
Hok-kiàn soaⁿ chē, kú-tn̂g í-lâi kau-thong bô lī-piān, tì-sú hong-giân chin to-goân-hòa. Tī thoân-thóng siā-hōe, khiā-ke hn̄g-kīn chha 10 km ê lâng tō khó-lêng hō͘-siong thiaⁿ bô tùi-hong ê bó-gí. Gí-giân-ha̍k-ka kā Hok-kiàn ê "Bân-gí" hun-chò 2 tōa lūi: Hái-kîⁿ Bân-gí (Hok-chiu, Phô͘-chhân, Bân-lâm) kap Soaⁿ-khu Bân-gí (Lâm-pêng, Sam-bêng).
Kiàn-tio̍k
Hok-kiàn Kheh-lâng ê thô͘-lâu te̍k-pia̍t chhut-miâ.
Chong-kàu
Remove ads
Chham-khó
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads