大同 (思想)
古中國哲學中的理想世界 来自维基百科,自由的百科全书
古中國哲學中的理想世界 来自维基百科,自由的百科全书
大同是中国古代思想,指人类最终可达到的理想世界,代表着人类对未来社会的美好憧憬。基本特征即为人人友爱互助,家家安居乐业,没有差异,没有战争。这种状态称为“世界大同”,此种世界又称“大同世界”。尽管大同思想为中国思想,但一些宗教、西方的乌托邦和现代的社会主义及地球村等这些概念思想也与大同有着极大的相似之处。大同这一概念如今又加入了全球的政治、经济、科技及文化融合的思想。另外也强调了“平等机会”的重要性,如人皆生而平等等。
大同概念出自《礼记·礼运》大同章(通常简称“礼运大同篇”),当中记载孔子与弟子言偃的对话中,提到假如社会能实践“大道”,便能达到在贤能之士领导下,人人讲求信用、追求和睦,从而建立所有人互助互爱、不追求个人财富,并且竭力为大众作出贡献,社会因此不会出现阴谋诡计以及盗窃战乱的理想世界。
“ | 大道之行也,天下为公,选贤与[注 1]能,讲信修睦,故人不独亲其亲,不独子其子,使老有所终,壮有所用,幼有所长,矜寡[注 2]孤独废疾者皆有所养;男有分,女有归。货恶其弃于地也,不必藏于己;力恶其不出于身也,不必为己,是故谋闭而不兴,盗窃乱贼而不作,故外户而不闭,是谓“大同”。 | ” |
相对而言,夏、商、周三代由于无法实践“大道”,人人只为私利而纷争不断,社会只能达到“小康”的境界,由贤明君主以身作则,透过礼义约束人民来建立秩序。
洪秀全曾在《天朝田亩制度》中提出“有田同耕,有饭同食,有衣同穿,有钱同使,无处不均匀,无人不饱暖”的理想社会,是对传统社会中私有制度的一种批判与不满。在土地制度方面,洪秀全根据“天下人人不受私,物物归上主”的公有原则,在中国第一次提出了土地平分的具体方法:“凡分田,照人口,不论男妇,算其家人口多寡,人多则分多,人寡则分寡,杂以九等。如一家六人分三人好田,分三人丑田,好丑各一半。”[2]
孙中山经常以此为其政治理念:
毛泽东将来自西方的共产主义、空想社会主义与中国古典平均主义和战时平均主义相结合。在人民公社化运动开始后,毛泽东曾公开说“《大同书》所写就是我们共产主义者要建立的理想社会”,而且指示中共中央宣传部印了一本有关空想社会主义的资料,资料里面包含《大同书》的内容[8]。
中国共产党执政后,由“大同”思想发展出了共同富裕思想[9],指“全体社会成员都过上幸福、宽裕、美好的物质和文化生活”,被中共称为是“中国发展社会主义市场经济的根本目标”[10]。邓小平提倡,“一部分有条件的地区、一部分人先富裕起来,带动和帮助落后的地区和人民,最终实现共同富裕”[11][12][13][14]。
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.