貝母蘭屬

貝母蘭屬（學名：Coelogyne）是蘭科下的一個屬，為附生蘭或陸生蘭。該屬共有近200種，分布於熱帶亞洲至大洋洲。^[1]

貝母蘭屬
Coelogyne cristata
科學分類
界：	植物界 Plantae
演化支：	維管束植物 Tracheophyta
演化支：	被子植物 Angiosperms
演化支：	單子葉植物 Monocots
目：	天門冬目 Asparagales
科：	蘭科 Orchidaceae
亞科：	樹蘭亞科 Epidendroideae
族：	龍嘴蘭族 Arethuseae
亞族：	貝母蘭亞族 Coelogyninae
屬：	貝母蘭屬 Coelogyne Lindl., 1824

特徵

附生草本。根狀莖常延長，匍匐或多少懸垂，通常具較密生的節，節上被鱗片狀鞘。假鱗莖常較粗厚，以一定距離著生於根狀莖上，基部常被籜狀鞘，頂端生 (1-) 2枚葉。葉通常長圓形至橢圓狀披針形，一般質地較厚，基部具柄。花葶生於假鱗莖頂端，常與幼葉同時出現於幼嫩假鱗莖頂端，初時發自近老假鱗莖基部的根狀莖上，有時在花葶基部或上部近花序軸處具多枚二列套疊的、宿存的革質穎片；總狀花序直立或俯垂，通常具數朵花，較少超過20朵或減退為單花的；花苞片常較大，近舟狀，對摺，脫落；花較大或中等大，常白色或綠黃色，唇瓣多有斑紋；萼片相似，有時背面有龍骨狀突起；花瓣常為線形，較少與萼片近等寬；唇瓣常以狹窄的基部著生於蕊柱基部，3裂或罕有不裂；側裂片直立並多少圍抱蕊柱；唇盤上有2-5條縱褶片或脊，後者常分裂或具附屬物；蕊柱較長，上端兩側常具翅，翅可圍繞蕊柱頂端，無蕊柱足；花葯內傾；花粉團4個，成2對，蠟質，附著於1個粘質物上；柱頭凹陷；蕊喙較大。蒴果中等大，常有棱或狹翅。

全屬約200種，分布於亞洲熱帶和亞熱帶南緣至大洋洲。我國有26種，主要產西南、少數也見於華南。 本屬曾被E. Pfitzer et Fr. Kraenzlin (Pflanzenreich IV. 50. Heft 32. 1907) 分為14個組，其中有些組的建立僅根據細微的差別，令人難以掌握。但考慮到此屬的種類很多，我國只占一小部分，故除命名上的變動以及少數組予以歸併外，大部分均暫予保留，以待進一步研究。^[2]

Coelogyne odoardoi

Coelogyne pandurata

Coelogyne chlorophaea

下屬物種

本屬包括以下物種：^[3]

• Coelogyne acutilabium de Vogel
• Coelogyne albobrunnea J.J.Sm.
• Coelogyne albolutea Rolfe
• Coelogyne anceps Hook.f.
• Coelogyne asperata Lindl.
• Coelogyne assamica Linden & Rchb.f.
• 髯毛貝母蘭 Coelogyne barbata Lindl. ex Griff.
• Coelogyne beccarii Rchb.f.
• Coelogyne bicamerata J.J.Sm.
• Coelogyne bilamellata Lindl.
• Coelogyne borneensis Rolfe
• Coelogyne brachygyne J.J.Sm.
• Coelogyne brachyptera Rchb.f.
• Coelogyne breviscapa Lindl.
• Coelogyne bruneiensis de Vogel
• Coelogyne buennemeyeri J.J.Sm.
• Coelogyne calcarata J.J.Sm.
• 滇西貝母蘭 Coelogyne calcicola Kerr
• Coelogyne caloglossa Schltr.
• Coelogyne candoonensis Ames
• Coelogyne carinata Rolfe.
• Coelogyne celebensis J.J.Sm.
• Coelogyne chanii Gravend. & de Vogel
• Coelogyne chlorophaea Schltr.
• Coelogyne chloroptera Rchb.f.
• Coelogyne clemensii Ames & C.Schweinf. in O.Ames.
  • Coelogyne clemensii var. angustifolia Carr
  • Coelogyne clemensii var. clemensii
  • Coelogyne clemensii var. longiscapa Ames & C.Schweinf. in O.Ames
• Coelogyne compressicaulis Ames & C.Schweinf. in O.Ames
• Coelogyne concinna Ridl.
• Coelogyne confusa Ames.
• Coelogyne contractipetala J.J.Sm.
• 眼斑貝母蘭 Coelogyne corymbosa Lindl.
• Coelogyne crassiloba J.J.Sm.
• Coelogyne craticulilabris Carr
• 貝母蘭 Coelogyne cristata Lindl.
• Coelogyne cumingii Lindl.
• Coelogyne cuprea H.Wendl. & Kraenzl.
  • Coelogyne cuprea var. cuprea
  • Coelogyne cuprea var. planiscapa J.J.Wood & C.L.Chan
• Coelogyne dichroantha Gagnep
• Coelogyne distans J.J.Sm.
• Coelogyne dulitensis Carr.
• Coelogyne eberhardtii Gagnep
• Coelogyne ecarinata C.Schweinf.
• Coelogyne echinolabium de Vogel
• Coelogyne elmeri Ames.
• Coelogyne endertii J.J.Sm.
• Coelogyne exalata Ridl.
• Coelogyne filipeda Gagnep.
• 流蘇貝母蘭 Coelogyne fimbriata Lindl.
• 栗鱗貝母蘭 Coelogyne flaccida Lindl.
• Coelogyne flexuosa Rolfe.
• Coelogyne foerstermannii Rchb.f..
• Coelogyne formosa Schltr.
• 芳香貝母蘭 Coelogyne fragrans Schltr.
• Coelogyne fuerstenbergiana Schltr.
• 褐唇貝母蘭 Coelogyne fuscescens Lindl.
  • Coelogyne fuscescens var. brunnea (Lindl.) Lindl..
  • Coelogyne fuscescens var. fuscescens
  • Coelogyne fuscescens var. integrilabia Pfitzer in H.G.A.Engler (ed.).
• Coelogyne genuflexa Ames & C.Schweinf. in O.Ames.
• Coelogyne ghatakii T.K.Paul, S.K.Basu & M.C.Biswas
• Coelogyne gibbifera J.J.Sm.
• Coelogyne glandulosa Lindl.
  • Coelogyne glandulosa var. bournei S.Das & S.K.Jain
  • Coelogyne glandulosa var. glandulosa
  • Coelogyne glandulosa var. sathyanarayanae S.Das & S.K.Jain
• 貢山貝母蘭 Coelogyne gongshanensis H.Li ex S.C.Chen.
• Coelogyne griffithii Hook.f.
• Coelogyne guamensis Ames
• Coelogyne hajrae Phukan.
• Coelogyne harana J.J.Sm.
• Coelogyne hirtella J.J.Sm.
• Coelogyne hitendrae S.Das & S.K.Jain.
• Coelogyne holochila P.F.Hunt & Summerh.
• Coelogyne huettneriana Rchb.f.
• Coelogyne imbricans J.J.Sm.
• Coelogyne incrassata (Blume) Lindl.
  • Coelogyne incrassata var. incrassata
  • Coelogyne incrassata var. sumatrana J.J.Sm.
  • Coelogyne incrassata var. valida J.J.Sm.
• Coelogyne integerrima Ames
• Coelogyne integra Schltr.
• Coelogyne judithiae P.Taylor
• Coelogyne kaliana P.J.Cribb.
• Coelogyne kelamensis J.J.Sm.
• Coelogyne kemiriensis J.J.Sm..
• Coelogyne kinabaluensis Ames & C.Schweinf. in O.Ames.
• Coelogyne lacinulosa J.J.Sm.
• Coelogyne latiloba Vogel
• 勞倫斯貝母蘭 Coelogyne lawrenceana Rolfe
• Coelogyne lecongkietii Vuong, Aver. & Q.T.Truong^[4]
• Coelogyne lentiginosa Lindl.
• 白花貝母蘭 Coelogyne leucantha W.W.Sm.
• Coelogyne lockii Aver.
• Coelogyne loheri Rolfe
• Coelogyne longiana Aver.
• Coelogyne longibulbosa Ames & C.Schweinf. in O.Ames.
• Coelogyne longifolia (Blume) Lindl.
• 長柄貝母蘭 Coelogyne longipes Lindl.
• Coelogyne longirachis Ames
• Coelogyne longpasiaensis J.J.Wood & C.L.Chan
• Coelogyne lycastoides F.Muell. & Kraenzl.
• Coelogyne macdonaldii F.Muell. & Kraenzl.
• 華麗貝母蘭 Coelogyne magnifica Y.H. Tan, S.S. Zhou & B. Yang^[5][6]
• Coelogyne malintangensis J.J.Sm..
• 麻栗坡貝母蘭 Coelogyne malipoensis Z.H.Tsi
• Coelogyne marmorata Rchb.f.
• Coelogyne marthae S.E.C.Sierra
• Coelogyne mayeriana Rchb.f.
• Coelogyne merrillii Ames
• Coelogyne micrantha Lindl.
• Coelogyne miniata (Blume) Lindl.
• Coelogyne monilirachis Carr
• Coelogyne monticola J.J.Sm.
• Coelogyne mooreana Rolfe
• Coelogyne mossiae Rolfe
• Coelogyne motleyi Rolfe ex J.J.Wood, D.A.Clayton & C.L.Chan
• Coelogyne moultonii J.J.Sm.
• Coelogyne multiflora Schltr.
• Coelogyne muluensis J.J.Wood
• Coelogyne naja J.J.Sm.
• Coelogyne nervosa A.Rich.
• 密莖貝母蘭 Coelogyne nitida (Wall. ex D.Don) Lindl.
• Coelogyne obtusifolia Carr
• 卵葉貝母蘭 Coelogyne occultata Hook.f.
  • Coelogyne occultata var. occultata
  • Coelogyne occultata var. uniflora N.P.Balakr.
• Coelogyne odoardoi Schltr.
• Coelogyne odoratissima Lindl.
• 長鱗貝母蘭 Coelogyne ovalis Lindl.
• 巴拉望貝母蘭 Coelogyne palawanensis Ames
• 提琴貝母蘭 Coelogyne pandurata Lindl. : Black Orchid
• Coelogyne papillosa Ridl. ex Stapf.
• Coelogyne parishii Hook.f.
• Coelogyne peltastes Rchb.f.
• Coelogyne pempahisheyana H.J.Chowdhery
• Coelogyne pendula Summerh. ex Perry
• Coelogyne pholidotoides J.J.Sm.
• Coelogyne phuhinrongklaensis Ngerns. & Tippayasri, 2012^[7]
• Coelogyne picta Schltr.
• Coelogyne planiscapa Carr.
  • Coelogyne planiscapa var. grandis Carr.
  • Coelogyne planiscapa var. planiscapa
• Coelogyne plicatissima Ames & C.Schweinf. in O.Ames
• Coelogyne prasina Ridl.
• 黃綠貝母蘭 Coelogyne prolifera Lindl.
• Coelogyne pulchella Rolfe.
• Coelogyne pulverula Teijsm. & Binn.
• 狹瓣貝母蘭 Coelogyne punctulata Lindl.
  • Coelogyne punctulata f. brevifolia (Lindl.) S.Das & S.K.Jain
  • Coelogyne punctulata f. punctulata
• 葡萄貝母蘭 Coelogyne putaoensis X.H.Jin, L.A.Ye & Schuit., 2017^[8]
• Coelogyne quadratiloba Gagnep.
• Coelogyne quinquelamellata Ames
• Coelogyne radicosa Ridl.
• Coelogyne radioferens Ames & C.Schweinf. in O.Ames
• Coelogyne raizadae S.K.Jain & S.Das.
• Coelogyne remediosae Ames & Quisumb.
• Coelogyne renae Gravend. & de Vogel.
• Coelogyne rhabdobulbon Schltr.
• 挺莖貝母蘭 Coelogyne rigida C.S.P.Parish & Rchb.f.
• Coelogyne rigidiformis Ames & C.Schweinf.
• Coelogyne rochussenii de Vriese
• Coelogyne rumphii Lindl.
• Coelogyne rupicola Carr.
• Coelogyne salmonicolor Rchb.f.
• 撕裂貝母蘭 Coelogyne sanderae Kraenzl. ex O'Brien
• Coelogyne sanderiana Rchb.f.
• Coelogyne schilleriana Rchb.f. & K.Koch.
• 疣鞘貝母蘭 Coelogyne schultesii S.K.Jain & S.Das.
• Coelogyne septemcostata J.J.Sm.
• Coelogyne sondangii Vuong, Aver. & V.H.Bui^[9]
• Coelogyne sparsa Rchb.f.
• Coelogyne speciosa (Blume) Lindl.
  • Coelogyne speciosa subsp. fimbriata (J.J.Sm.) Gravend.
  • Coelogyne speciosa subsp. incarnata Gravend.
  • Coelogyne speciosa subsp. speciosa
• Coelogyne squamulosa J.J.Sm.
• Coelogyne steenisii J.J.Sm.
• Coelogyne stenobulbum Schltr.
• Coelogyne stenochila Hook.f.
• 雙褶貝母蘭 Coelogyne stricta (D.Don) Schltr.
• 疏莖貝母蘭 Coelogyne suaveolens (Lindl.) Hook.f.
• Coelogyne susanae P.J.Cribb & B.A.Lewis
• 斯瓦比亞貝母蘭 Coelogyne swaniana Rolfe
• 高山貝母蘭 Coelogyne taronensis Hand.-Mazz., 1922
• Coelogyne tenasserimensis Seidenf.
• Coelogyne tenompokensis Carr.
• Coelogyne tenuis Rolfe
• Coelogyne testacea Lindl.
• Coelogyne tiomanensis M.R.Hend.
• Coelogyne tomentosa Lindl. : Necklace Orchid
• Coelogyne tommii Gravend. & P.O'Byrne
• Coelogyne trilobulata J.J.Sm.
• Coelogyne trinervis Lindl.
• Coelogyne triplicatula Rchb.f.
• Coelogyne triuncialis P.O'Byrne & J.J.Verm.
• Coelogyne tumida J.J.Sm.
• Coelogyne undatialata J.J.Sm.
• Coelogyne usitana Roeth & O.Gruss.
• Coelogyne ustulata C.S.P.Parish & Rchb.f.
• Coelogyne vanoverberghii Ames
• Coelogyne veitchii Rolfe
• Coelogyne velutina de Vogel
• 多花貝母蘭 Coelogyne venusta Rolfe
• Coelogyne ventrinigra de Vogel, Suksathan & Boonnuang^[10]
• Coelogyne vermicularis J.J.Sm.
• Coelogyne verrucosa S.E.C.Sierra
• Coelogyne victoria-reginae Q.Liu & S.S.Zhou^[11]
• Coelogyne virescens Rolfe
• 禾葉貝母蘭 Coelogyne viscosa Rchb.f.
• 維西貝母蘭 Coelogyne weixiensis X.H.Jin (2005)
• Coelogyne xyrekes Ridl.
• Coelogyne yiii Schuit. & de Vogel
• 鎮康貝母蘭 Coelogyne zhenkangensis S.C.Chen & K.Y.Lang
• Coelogyne zurowetzii Carr

栽培種：

• '韋斯特伯爾特' 摩爾貝母蘭 Coelogyne mooreana 'Westonbirt'