Asparux xan

Asparux xan (təq. 640 – 701 və ya 700, Dnepr çayı) — Birinci Bulqar dövlətinin qurucusu, Kubrat xanın ortancıl oğlu.

Asparux xan
bolq. Аспарух
Asparux xanın Strelça, Bolqarıstandakı heykəli.
Birinci Bulqar dövlətinin I imperatoru
681 – 701
Əvvəlki	Kubrat xan
Sonrakı	Tervel xan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	təq. 640(0640)
Vəfat tarixi	701(0701) (60–61 yaşında) və ya 700(0700) (59–60 yaşında)
Vəfat yeri	Dnepr çayı
Fəaliyyəti	hökmdar[d]
Atası	Kubrat xan
Uşağı	Tervel xan
Ailəsi	Dulo sülaləsi
Dini	Tenqriçilik
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi	siyasətçi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İlk illəri

Bulqar xanları nominaliyasına görə Asparux Dulo sülaləsinə mənsub olub 61 il hökmdarlıq etmişdir. Asparux atasının ölümündən sonra 50.000 bulqar əsgəri ilə indiki Bolqarıstana girmişdir və Dunay deltasında məskunlaşmışdır.^[1][2][3] 680-ci ildə Onqal döyüşündə Bizans imperatoru IV Konstantini məğlub edən Asparux ölkənin içlərinə doğru irəliləməyə başlamışdı.

Hakimiyyəti

Asparuxun qələbəsi ona dövlət qurmağa imkan verdi. Müasir Bolqarıstan ərazisində Yeddi slavyan tayfası ilə müttəfiq olan xan 681-ci ildə imperator tərəfindən müstəqil hökmdar olaraq tanındı. Onun dövründə Pliska və Silistra şəhərləri salınmışdı. 701-ci ildə vəfat etmişdir.

Mediada

Asparux xan haqqında 1981-ci ildə Aszparuh trilogiyası çəkilmişdir. Asparux rolunu Stoyko Peyev ifa etmişdir.