Ираҡ һуғышы (2003 йылдың 20 мартынан 2011 йылдың 15 декабренә тиклем[1]) — оҙаҡҡа һуҙылған хәрби конфликт. Ул 2003 йылда АҠШ һәм уның союздаш көстәренең Ираҡҡа Саддам Хөсәйен хөкүмәтен ҡолатыу өсөн баҫып инеүенән башлана.
- Был мәҡәлә 2003—2011, 2011—2017 йылдарҙағы һуғыш хаҡында. Ҡарағыҙ: Ираҡта граждандар һуғышы.
Ҡыҫҡа факттар Дата, Урыны ...
Ираҡ һуғышы |
|
өҫтән аҫҡа сәғәт уҡтары буйынса: Америка танкылары Багдадта, 2003; яралыны эвакуациялау, Фаллуджа, 2004; Бағдадта мина һалынған машинаның шартлауы, 2005; Ираҡ һалдаттары, 2005 |
Дата |
20 март 2003 — 15 декабрь 2011[1]
|
---|
Урыны |
Ираҡ
|
---|
Сәбәбе |
- Ираҡ властарын Әл-Ҡаидә менән хеҙмәттәшлектә һәм күпләп юҡ итеү ҡоралы етештереүҙә ғәйепләүҙәр
- АҠШ-тың терроризмға һәм ислам радикализмына ҡаршы, төбәктә үҙ йоғонтоһон киңәйтеү, демократлаштырыу, Ираҡ ресурстары өсөн көрәше
|
---|
Нәтижә |
- АҠШ-тың һәм союздаштарының хәрби еңеүе, С.Хөсәйен һәм Баас партияһын ҡолатыу, Ираҡтың даими армияһы капитуляцияһы, илде баҫып алыу (2003)
- Ираҡтың яңы хөкүмәтен булдырыу
- Ираҡ баш күтәреүселәр хәрәкәте, илдә дини көсөргәнештең артыуы
- Илдә терроризмдың үҫеүе
- Ираҡта граждандар һуғышы (2006—2008))
- Саддам Хөсәйенде язалау (2006)
- Ираҡ баш күтәреүселәре АҠШ ғәскәрҙәрен сығарыуға өлгәшә (2011)
- Теракттар ғәскәрҙәрҙе сығарғандан һуң да дауам итә
- 2014 йылдың йәйендә АҠШ ғәскәрҙәренең Ираҡҡа кире килеүе
- Ираҡта Граждандар һуғышы (2011—2017)
|
---|
Ҡаршы тороусылар |
---|
|
Командирҙар |
---|
|
Ҡаршы тороусы көстәр |
---|
309 000 кеше
|
375 000 кеше
|
|
Юғалтыуҙар |
---|
25 128+ шул иҫәптән һәләк булыусылар:
|
31 708—37 800 шул иҫәптән һәләк булыусылар:
- С. Хөсәйен хөкүмәте: 5388[16]—10 800[17][18] убитых
- баш күтәреүселәр: 26 320—27 000 һәләк булыусы[19]
|
|
Тыныс халыҡ араһында юғалтыуҙар |
---|
от 116 000 до 1 500 000 һәләк булыусылар[20][21]
|
|
|
Ираҡ һуғышы Викимилектә |
|
Ябырға
Америка ғәскәрҙәре рәсми рәүештә 2011 йылда сығарыла. Әммә Сүриәлә граждандар һуғышы һәм Ираҡ һәм Левант Ислам дәүләтенең (ИГИЛ) территориаль экспансияһы башланғас, 2014 йылда Обама хакимиәте Америка ғәскәрҙәрен Ираҡҡа кире индереү тураһында ҡарар ҡабул итә.