احکام اسلام
هرآنچه که مربوط به ظاهر دین است / From Wikipedia, the free encyclopedia
احکام اسلام به مجموعه فرمانهای عملی و عبادی اسلامی گفته میشود. این احکام شامل آداب و مناسک اسلامی و همچنین عبادات هستند. احکام اسلام در علم فقه شرح و بسط مییابند و شامل دو گروه حکم تأسیسی و حکم امضایی هستند.[1]
اگرچه شریعت به عنوان یک نظام حقوقی تعریف شدهاست، اما نمیتوان از آن به عنوان قانونی بالغ بر اساس حقوق فردی به معنای امروزی، با حوزه، قواعد و حدود خاصی یاد کرد.[2][3] امروزه قانون، اخلاق، سنت، اعتقاد و عبادت مفاهیمی متمایز هستند. اخلاق، آداب، اعتقادات یا عبادات توسط قانون تنظیم نمیشود و در محدوده قانون قرار نمیگیرد. اما این مفاهیم در شریعت به هم تنیده شدهاست. به عنوان مثال، نوشیدن یا ننوشیدن (مشروبات الکلی؛ خمر)، که امروزه در بسیاری از کشورها تنها یک موضوع ترجیحی است، یا اعمال جنسی بزرگسالان بر اساس رضایت متقابل یا گفتاری که به این امر اشاره دارد (قذف، ممکن است این یک مشکل اخلاقی با توجه به درک محلی باشد). یا ترک عقیده یا عبادت (ارتداد، این یک مشکل مذهبی است) با مجازاتهای کیفری بزرگ مواجه میشوند. تجاوز جنسی در قرآن جرم تعریف نشدهاست، اما فقها با در نظر گرفتن آن در محدوده روابط جنسی خارج از زناشویی (زنا) که به عنوان جرم تعریف شدهاست برایش مجازات در نظر گرفتهاند.[4] رویکرد قرآن به کشتار و مجروح کردن جنایات همانند سایر نمونههای تاریخی است.[5] و تمایز عمدی و غیرعمدی نادیده گرفته شدهاست، جز اینکه بین دو مسلمان رخ میدهد (نساء؛ ۹۲). در قرآن، مجازاتها بر اساس انواع سرقت از قبیل کلاهبرداری، سرقت یا زورگیری درجهبندی نشدهاست. در بسیاری از جرایم تعزیری، مبنای قانونی (اصل قانونی بودن) وجود ندارد و قاضی وظیفه اثبات جرم یا تعیین مجازات مشابه برای همان جرم را در بین محکومان ندارد.[6]
کشورهایی که شریعت را اجرا میکنند در مورد موضوعاتی مانند حقوق بشر، برابری، حقوق زنان، حمایت از کودکان، ترجیحات فردی و عدم حمایت از حقوق و آزادیهای فردی با انتقاد شدید سازمانهای بینالمللی روبرو میشوند.[7] این واقعیت که اسلام مفهوم حقوق و آزادیهای فردی را در بر نمیگیرد، منبع مهم تعارض بین شرع و درک غربیها از قانون است.[8] مثلاً؛ بر اساس شرع، میتوان افراد را به بدعت گذاران، مرتدان (یا به تعبیر ملایم گناهکاران) و برچسبهای مشابه متهم کرد و مجازاتهای تا حد مرگ را برای آنها وضع کرد.[9][10][11][12][13]
به عقیدهٔ برخی برخی تعاریف از جرایم مبتنی بر شرع و مجازاتهای تعیین شده برای این جرایم، اگر بهطور سیستماتیک اعمال شوند، میتوانند در چارچوب «جنایات علیه بشریت» ارزیابی شوند.[14]