ایتالیا
کشوری در جنوب قاره اروپا / From Wikipedia, the free encyclopedia
ایتالیا (به ایتالیایی: Italia) با نام رسمی جمهوری ایتالیا (به ایتالیایی: Repubblica Italiana) کشوری فراقارهای است که در اروپای جنوبی و اروپای مرکزی[11] قرار گرفته و پایتخت آن، شهر تاریخی رم است. ایتالیا نهمین اقتصاد بزرگ جهان از نظر تولید ناخالص داخلی است.
جمهوری ایتالیا | |
---|---|
موقعیت ایتالیا (سبز تیره) – در اروپا (سبز روشن و خاکستری تیره) | |
پایتخت و بزرگترین شهر | رم ۴۱°۵۴′ شمالی ۱۲°۲۹′ شرقی |
زبان(های) رسمی | ایتالیایی |
ملیت (۲۰۲۱)[1] |
|
دین(ها) (۲۰۲۰)[2] | |
نام(های) اهلیت | ایتالیایی |
حکومت | جمهوری پارلمانی متمرکز |
سرجو ماتارلا | |
جورجا ملونی | |
• رئیس سنا | ایگناسیو لا روسا |
• رئیس محفل نمایندگان | ایگناسیو لا روسا |
قوه مقننه | مجلس ایتالیا |
سنای جمهوری | |
محفل نمایندگان | |
تشکیل | |
• وحدت | ۱۷ مارس ۱۸۶۱ |
• اعلان جمهوری | ۱۲ ژوئن ۱۹۴۶ |
۱ ژانویه ۱۹۴۸ | |
۱ ژانویه ۱۹۵۸ | |
مساحت | |
• کل | ۳۰۱٬۳۴۰[3][4] کیلومتر مربع (۱۱۶٬۳۵۰ مایل مربع) (۷۱ام) |
• آبها (٪) | ۱٫۲۴ (۲۰۱۵)[5] |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۲ | ۵۸٬۸۵۳٬۴۸۲[6] (۲۵ام) |
• تراکم | ۲۰۱٫۳ بر کیلومتر مربع (۵۲۱٫۴ بر مایل مربع) (71st) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۲۳ |
• کل | $۳٫۱۹۳ تریلیون[7] (۱۳ام) |
• سرانه | $۵۴٬۲۵۸[7] (۳۰ام) |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۲۳ |
• کل | $۲٫۱۸۶ تریلیون[7] (۸ام) |
• سرانه | $۳۷٬۱۴۶[7] (۲۶ام) |
شاخص جینی (۲۰۲۰) | ۳۲٫۵[8] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۱) | ۰٫۸۹۵[9] ۳۰ام |
واحد پول | یورو (€) (EUR) |
منطقه زمانی | یوتیسی+۱ (CET) |
یوتیسی+۲ (CEST) | |
گاهشماری | |
جهت رانندگی | راست |
پیششماره تلفنی | +۳۹ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | IT |
دامنه سطحبالا | .it |
این کشور از شبهجزیره ایتالیا و دو جزیرهٔ سیسیل و ساردِنی در دریای مدیترانه تشکیل شدهاست. امروزه ایتالیا کشوری توسعهیافته است و جزو گروه هفت بهشمار میآید. کشور ایتالیا به دلیل شکل ظاهری قلمرو آن به کشور چکمهای معروف و ملقب است. واحد پول ایتالیا، یورو و زبان رسمی آن ایتالیایی است. جمعیت ایتالیا حدود ۶۰٫۴ میلیون نفر است[12] و ۹۳/۹ درصد مردم آن مسیحی هستند. ایتالیا پنجمین کشور پرجمعیت اروپا و بیست و سومین کشور پرجمعیت دنیا است.
ایتالیا آب و هوای معتدل فصلی دارد و آبوهوای مناطق ساحلی آن با شرایط هوایی کوهستانهای داخلی تفاوت زیادی دارد. دو کشور مستقل بسیار کوچک به نامهای واتیکان و سان مارینو در درون خاک ایتالیا قرار دارند و یک تکه از خاک ایتالیا هم در داخل سوئیس قرار دارد که کامپیونه دیتالیا نامیده میشود. رم، به عنوان پایتخت امپراتوری روم و اقامتگاه پاپ، برای سدههای پیاپی از مراکز سیاسی و مذهبی تمدن غرب بود. پس از فروپاشی امپراتوری روم، منطقهٔ ایتالیا به مناطق و شهرهای خودگردان بسیاری تقسیم شده بود (از جمله جمهوری ونیز و دولت کلیسا) ولی واحدهای مختلف سیاسی در منطقه ایتالیا در سال ۱۸۶۱ متحد شده و کشور کنونی ایتالیا را بهوجود آوردند. ایتالیا خاستگاه رنسانس است که دورهٔ تجدید بزرگ فرهنگ و هنر از نقاشی و مجسمهسازی تا ادبیات و نمایش بود.