فارسیزبانان
گروهی از مردم که زبان فارسی سخن میگویند. / From Wikipedia, the free encyclopedia
فارسیزبانان یا پارسیزبانان[34] یا مردمان فارسی مردمان ایرانیتباری هستند که زبان بومیشان فارسی است. این مردم در طول تاریخ از یک سامانه فرهنگی مشترک[35][36][37][38] و نفوذ گسترده فرهنگی، سیاسی و اجتماعی برخوردار بودهاند.[39][40][41] در زبانهای غربی به فارسیزبانان مردمان پارسی (Persian people) گفته میشود. در زبان پشتو واژهٔ پارسیوان(فارسیوان) برای فارسیزبانان آن کشور متداول است. فارسیزبانان تاثیر به سزایی در پیشرفت علم و هنر داشتهاند.[42][43][44] ادبیات فارسی نیز یکی از برجستهترین سنتهای ادبی جهان است.[45]هویت زبانی فارسی زبانان، ریشه در قوم باستانی پارس دارد، با این حال فارسیزبانان امروزی نیاکان گوناگونی دارند. پارس ها قومی هندواروپایی نژاد و مهاجر به فلات ایران بودند که شاهنشاهی هخامنشی را بنا نهادند.[46]
کل جمعیت | |
---|---|
۷۸ میلیون[1] | |
مناطق با جمعیت چشمگیر | |
ایران | ۴۹٬۳۱۲٬۲۰۰(۵۷ درصد جمعیت کشور) – ۵۱٬۰۰۰٬۰۰۰ (۶۱ درصد جمعیت کشور)[2][3][4][5] |
افغانستان (تخمینهای گوناگون) | ۱۷٬۰۰۰٬۰۰۰(۵۴ درصد جمعیت کشور) - ۱۹٬۰۰۰٬۰۰۰ (۵۸ درصد جمعیت کشور)[6][7] |
تاجیکستان | ۷٬۲۵۰٬۰۰۰(۸۴ درصد جمعیت کشور)[8][9][10] |
ازبکستان (همچنین گفته شده) | ۱٬۴۰۰٬۰۰۰ ۸٬۰۰۰٬۰۰۰[11] [12] |
پاکستان (همچنین گفته شده) | ۱٬۳۷۷٬۰۰۰ ۲٬۰۰۰٬۰۰۰[13] [14][15] |
روسیه | ۲۰۰٬۰۰۰[16][17] |
آلمان | ۲۰۰٬۰۰۰[18][19] |
قطر | ۱۶۰٬۰۰۰[20] |
ایالات متحده آمریکا | ۷۴۳٬۰۰۰[17][21][22] |
قرقیزستان | ۴۷٬۵۰۰[23] |
چین | ۴۱٬۰۲۸[24] |
کانادا | ۱۷۳٬۷۶۰[25][26] |
امارات متحده عربی | ۴۰۰٬۰۰۰[27] |
بریتانیا | ۲۷۵٬۰۰۰ + ۲۴٬۳۳۰[28] |
اسرائیل | ۱۳۵٬۰۰۰[29] |
فرانسه | ۶۲٬۰۰۰[17] |
هند | ۶۰٬۰۰۰[17] |
بحرین | ۴۸٬۰۰۰[30] |
هلند | ۳۸٬۰۰۰[17] |
عمان | ۲۵٬۰۰۰[20] |
استرالیا | ۲۲٬۵۵۰ + ۱۹٬۲۰۰ هزاره[31] |
یونان | ۲۰٬۰۰۰[17] |
کویت | ۲۰٬۰۰۰[17] |
کره جنوبی، ژاپن و فیلیپین | ۵۰٬۰۰۰[17] |
سوئد | ۱۵٬۰۰۰[17] |
ترکیه | ۳۱٬۳۹۴[32] |
نیوزیلند | ۱۰٬۰۰۰ |
بلژیک | ۶٬۰۰۰[17] |
نروژ | ۶٬۰۰۰[17] |
ایتالیا | ۵٬۹۱۰[33] |
آفریقای جنوبی | ۵٬۰۰۰[17] |
جمهوری آذربایجان | ۵۰۰٬۰۰[17] |
زبانها | |
فارسی نو و گویشهای دیگر زبان فارسی | |
دین | |
اسلام (تشیع(شیعه دوازدهامامی، اسماعیلی، دراویش گنابادی)، تسنن(حنفی، شافعی و صوفیان چشتی، قادری، نقشبندی)، مزدیسنا، مسیحیت، یهودیت، بهاییت، بیدین و ندانمگرا | |
قومیتهای وابسته | |
سایر مردمان ایرانیتبار |
پارسیان باستان در اصل یک قوم باستان ایرانی بودند که در سده نهم پیش از میلاد در منطقه پارس، مطابق با استان فارس امروزی در جنوب غربی ایران، ساکن شدند.[47][48] آنها در طول تاریخ برخی از بزرگترین امپراتوریهای جهان را بنیانگذاری کردند و بر بخشهای بزرگی از جهان حکم راندند.[49][48]
گاه در دوران معاصر به فارسیزبانان افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان تاجیک و به فارسیزبانان قفقاز تات اطلاق میشود.[50][51] با این حال، واژههای تاجیک و تات از نظر تاریخی بهعنوان مترادف فارسزبان به کار میرفتند.[50] بسیاری از چهرههای تأثیرگذار فارسیزبان از خارج از مرزهای امروزی ایران به ویژه آسیای میانه، افغانستان و تا حدی کمتری از قفقاز هستند.[52][53] در زمینههای تاریخی ممکن است از «پارسی» برای پوشش همه موضوعات ایران باستان، بدون توجه به پیشینه قومی، استفاده شود.