اثبات ریاضی
استدلالی متقاعدکننده است که نشان میدهد یک گزارهٔ ریاضی (با توجه به استانداردهای مربوط)، الزاماً صحیح است / From Wikipedia, the free encyclopedia
در ریاضیات، اثبات ریاضی (به انگلیسی: Mathematical proof) برهان یا اثبات، استدلالی متقاعدکننده است که نشان میدهد یک گزارهٔ ریاضی (با توجه به استانداردهای مربوط)، الزاماً صحیح است. برهان، یک استدلال استنتاجی است و نه استدلالی استقرایی، به این معنا که برهان باید نشان دهد که یک گزاره در تمامی شرایط و بدون هیچ استثنایی، همواره صحیح است.
برهانها از منطق بهره میبرند، اما بیشتر اوقات مقادیری از زبان طبیعی را نیز دربر میگیرند که اکثراً باعث ایجاد ابهام میشود. در واقع، اکثر برهانها در ریاضیات نوشتاری، میتوانند به عنوان کاربردی از منطق غیر صوری بهشمار آیند.
اثباتهای صوری محض در نظریهٔ برهان بررسی شدهاند. تمایز بین اثباتهای صوری و غیر صوری به بررسیهای زیادی در مورد تمرینات و ریاضیات عامّه منجر شدهاست.
فلسفهٔ ریاضیات با نقش زبان و منطق در برهانها و ریاضیات به عنوان یک زبان ارتباط تنگاتنگی دارد.
صرف نظر از صوری یا غیر صوری بودن، نتیجهای که درستی آن به اثبات رسیدهاست یک قضیه نامیده میشود که در یک اثبات کاملاً رسمی در خط آخر میآید و کل اثبات نشان میدهد که چگونه از اصلها به تنهایی و به وسیلهٔ قوانین استنتاج، بهدست میآید.
هنگامی که یک نظریه اثبات شد، میتوان از آن به عنوان اساس و پایهٔ اثبات گزارههای بعدی استفاده کرد. یک تئوری، لم گفته میشود، هنگامی که به عنوان وسیلهای برای اثبات تئوری دیگر استفاده شود.
اصل، گزارهای است که نیازی به اثبات ندارد یا اثبات نمیشود. اصول، مباحث اولیه مورد بررسی فلاسفه ریاضی بودهاند. امروزه، توجه بیشتر بر تمرین و تکنیکهای قابل قبول است.
گزارهای اثبات نشده که درست تلقی میشود، فرضیه نام دارد.