سامانه موقعیتیاب جهانی
سامانهٔ ناوبری ماهوارهای / From Wikipedia, the free encyclopedia
سامانهٔ موقعیتیابی جهانی (به انگلیسی: Global Positioning System) با سرواژه جیپیاس (به اختصار: GPS) سامانهای برای یافتن موقعیت جغرافیایی است. این سامانه از ۲۴ ماهواره است که زمین را دور میزنند و در هر مدار ۴ ماهواره قرار دارد. راکتهای کوچکی این ماهوارهها را در مسیر درست نگاه میدارد. به این ماهوارهها نَو اِستار (NAVSTAR) گفته میشود. این ماهوارهها از محاسبات ریاضی سادهای برای پخش اطلاعات استفاده میکنند که به عنوان طول و عرض و بلندی جغرافیایی گیرندههای روی زمین نشان داده میشوند.
کشور مبدأ | ایالات متحده |
---|---|
اپراتور(ها) | نیروی فضایی ایالات متحده آمریکا |
نوع | نظامی، غیرنظامی |
وضعیت | فعال |
پوشش | جهانی |
دقت | ۳۰–۵۰۰ سانتیمتر (۰٫۹۸–۱۶ فوت) |
اطلاعات ماهوارهها | |
شمار ماهوارهها | ۲۴ |
ماهوارههای در مدار | ۳۸ (۳۲ فعال) |
نخستین پرتاب | ۲۲ فوریه ۱۹۷۸؛ ۴۶ سال پیش (۱۹۷۸-۲۲}}) |
شمار پرتابها | ۷۵ |
مشخصات مداری | |
رژیم(های) مداری | ۶ میانمدار |
ارتفاع مداری | ۲۰٬۱۸۰ کیلومتر (۱۲٬۵۴۰ مایل) |
دیگر جزئیات | |
هزینه | ۱۲ میلیارد دلار[1] (آغاز) ۱٫۸۴ میلیارد دلار در سال (۲۰۲۳)[1] (هزینهٔ عملیاتی) |
سامانه جیپیاس بدون وابستگی به گیرندههای تلفن یا اینترنت عمل میکند. با این فناوریها میتوان اطلاعات دریافتی از این سامانه موقعیتیاب را بهتر و کاربردیتر کرد. سامانه جیپیاس میتواند توانایی حیاتی در زمینه موقعیتیابی برای کاربری نظامی یا همگانی در سراسر جهان فراهم کند.
پروژه جیپیاس در سال ۱۹۷۳ و توسط ایالات متحده آمریکا برای غلبه بر محدودیتهای سامانههای موقعیتیابی پیشین، آغاز شد. وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا سامانهای را توسعه داد که به شکل پیشفرض ۲۴ ماهواره را به کار میبرد. طراحی و توسعه و پشتیبانی این سامانه بر عهده وزارت دفاع ایالات متحده است.
جیپیاس در هر زمان و در همه جهان قابل استفادهاست و هیچ هزینهای برای این خدمات گرفته نمیشود. ماهوارههای جیپیاس، هر روز دو بار در یک مدار دقیق به دور زمین میچرخند و سیگنالهای اطلاعات را به زمین میفرستند.