پادشاهی پروس
From Wikipedia, the free encyclopedia
پادشاهی پروس (به آلمانی: Königreich Preußen) از ۱۷۰۱ تا ۱۹۱۸ یک پادشاهی آلمانی و بخش اصلی امپراتوری آلمان بود.
پادشاهی پروس Königreich Preußen پروس | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۷۰۱–۱۹۱۸ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سرود: Preußenlied "سرود پروس" سرود شاهانه Heil dir im Siegerkranz "درود بر تو در تاج پیروزی" | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پادشاهی پروس (آبی تیره) در بزرگترین اندازه خود، پس از پیوست زاکسن-لاونبورگ در دوران امپراتوری آلمان، ۱۸۷۶ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
وضعیت | ایالت کنفدراسیون آلمان (۱۸۱۵ تا ۱۸۶۶) ایالت کنفدراسیون آلمان شمالی (۱۸۶۸ تا ۱۸۷۱) ایالت امپراتوری آلمان (۱۸۷۱ تا ۱۹۱۸) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پایتخت | برلین ۵۲°۳۱′ شمالی ۱۳°۲۴′ شرقی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
زبان(های) رایج | زبان رسمی: ۸ زبان رسمی آلمانی، آلمانی پایین، لهستانی، دانمارکی، لیتوانیایی، سوربی پایین, کاشوبی، فریسی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
دین(ها) | پروسیایی، لوتری، کاتولیک رومی، پروتستانت | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
حکومت | پادشاهی مطلقه (از ۱۷۰۱ تا ۱۸۴۸) پادشاهی مشروطه (از ۱۸۴۸ تا ۱۹۱۸) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پادشاه | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• ۱۷۰۱–۱۷۱۳ | فریدریش یکم، پادشاه پروس (نخستین) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• ۱۸۸۸–۱۹۱۸ | ویلهلم دوم (واپسین) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
وزیر-رئیس | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• ۱۸۴۸ | آدولف هاینریش (نخستین) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• ۱۹۱۸ | ماکسیمیلیان ویلیام (واپسین) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
قوه مقننه | لندتاگ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
هرنهاوز | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آبگئوردنتنهاوز | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
دوره تاریخی | امپریالیسم نو / جنگ جهانی اول | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• تاج گذاری فریدریش یکم | ۱۸ ژانویه ۱۷۰۱ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• جنگ ینا-اورشتات | ۱۴ اکتبر ۱۸۰۶ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
۹ ژوئن ۱۸۱۵ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• تصویب قانون اساسی | ۵ دسامبر ۱۸۴۸ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
۱۸ ژانویه ۱۸۷۱ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
۱۸ نوامبر ۱۹۱۸ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
۲۸ ژوئن ۱۹۱۹ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مساحت | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
۱۹۱۰ | ۳۴۸٬۷۷۹٫۸۷ کیلومتر مربع (۱۳۴٬۶۶۴٫۶۶ مایل مربع) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
جمعیت | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• ۱۸۱۶ | ۱۰۳۴۹۰۳۱ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• ۱۸۷۱ | ۲۴۶۸۹۰۰۰ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• ۱۹۱۰ | ۳۴۴۷۲۵۰۹ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
واحد پول | ریشستالر ، (۱۷۰۱–۱۷۵۰) تالر پروسی ، (۱۷۵۰–۱۸۵۷) فرینستالر ، (۱۸۵۷–۱۸۷۱) گلدمارک آلمان ، (۱۸۷۱–۱۹۱۴) پاپیرمارک آلمان (۱۹۱۴–۱۹۱۸) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
امروز بخشی از | بلژیک دانمارک آلمان لیتوانی لهستان روسیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
۱: در دوران کنفدراسیون آلمان شمالی و امپراتوری آلمان (۱۸۶۷–۱۹۱۸)، وزیر-رئیس پروس صدراعظم آلمان نیز بود. |
پادشاهی پروس یکی از دو قدرت اصلی آلمانینژاد در کنار پادشاهی اتریش بود که سالها در رقابت با اتریش برای به دست آوردن سرزمینهای بیشتر در اروپای مرکزی قرار داشت، در سال ۱۸۶۱ ویلهلم یکم به پادشاهی پروس رسید و توانست با کمک صدر اعظم مشهورش بیسمارک بیشتر سرزمینهای آلمانی نژاد را متحد کند و سلطه امپراتوری اتریش بر اروپای مرکزی را خاتمه داده و امپراتوری واحد آلمان را تأسیس نماید.
پادشاهان پروس از خاندان هوهنزولرن بودند. پروس از زمان پادشاه شدن، از طریق اسلاف خود، براندنبورگ-پروس، که تحت سلطه فردریک ویلیام، به عنوان "انتخاب کننده بزرگ" شناخته شد، یک قدرت نظامی بود.[1][2][3][4] پروس با هدایت فریدریش دوم، پادشاه پروس، معروف به فردریک بزرگ، که سومین پسر فریدریش ویلهلم یکم بود، به قدرت رسیدن خود ادامه داد.[5] فردریک بزرگ در آغاز جنگ هفت ساله نقش مهمی ایفا کرد، جنگهای خود را در برابر اتریش، روسیه، فرانسه و سوئد برگزار کرد و پروس را در ایالات آلمان تأسیس کرد و همچنین کشور را به عنوان یک قدرت بزرگ اروپایی تأسیس کرد.[6] پس از آشکار شدن قدرت پروس، این کشور به عنوان یک قدرت بزرگ در میان ایالات آلمان در نظر گرفته شد. در طول صد سال آینده پروس در بسیاری از نبردها و بسیاری از جنگها پیروز شد.[7] پروس به دلیل قدرت خود بهطور مداوم سعی در متحد کردن همه ایالتهای آلمان (به استثنای کانتونهای آلمان در سوئیس) تحت حاکمیت خود داشت، و اینکه آیا اتریش در چنین دامنه یکپارچه آلمانی قرار خواهد گرفت یا نه یک سؤال مداوم بود.
پس از جنگهای ناپلئونی به ایجاد کنفدراسیون آلمان، مسئله وحدت ایالات آلمان باعث وقوع چندین انقلاب در سرتاسر ایالتهای آلمان شد و همه ایالتها مایل به داشتن قانون اساسی خود بودند.[8] تلاشها برای ایجاد یک فدراسیون بینتیجه ماند و کنفدراسیون آلمان در سال ۱۸۶۶ هنگامی که جنگ بین دو کشور قدرتمند عضو آن، پروس و اتریش آغاز شد، فروپاشید. کنفدراسیون آلمان شمالی، که از سال ۱۸۶۷ تا ۱۸۷۱ به طول انجامید، اتحادیه نزدیکتر بین کشورهای همسو با پروس ایجاد کرد در حالی که اتریش و بیشتر آلمان جنوبی مستقل بودند.[8] کنفدراسیون آلمان شمالی بیشتر به عنوان اتحاد قدرت نظامی پس از جنگ اتریش و پروس دیده میشد اما بسیاری از قوانین آن بعداً در امپراتوری آلمان مورد استفاده قرار گرفت. امپراتوری آلمان از سال ۱۸۷۱ تا ۱۹۱۸ با اتحاد موفقیتآمیز همه کشورهای آلمان تحت سلطه پروس ادامه یافت؛[8] این امر به دلیل شکست ناپلئون سوم در جنگ فرانسه و پروس در سالهای ۱۸۷۰–۷۱ بود. جنگ همه دولتهای آلمان را در برابر یک دشمن مشترک متحد کرد و با پیروزی موجی عظیم از ناسیونالیسم به وجود آمد که نظر برخی از کسانی را که مخالف اتحاد بودند، تغییر داد. در سال ۱۸۷۱، آلمان منهای اتریش و سوئیس به یک کشور واحد پیوست و پروس قدرت برتر آن بود.[8]
پروس سلف قانونی رایش متحد آلمان (۱۸۷۱–۱۹۴۵) تلقی میشود و به عنوان یک جد مستقیم جمهوری فدرال آلمان امروزی محسوب میشود.[8] لغو رسمی پروس، که در ۲۵ فوریه ۱۹۴۷ توسط فیات شورای کنترل متفقین انجام شد، به یک سنت ادعایی پادشاهی به عنوان حامل نظامیگری و واکنش اشاره داشت و زمینه را برای استقرار فعلی ایالات آلمان فراهم کرد. با این حال، ایالت آزاد پروس (Freistaat Preußen)، که پس از لغو پادشاهی پروس در پس از جنگ جهانی اول به وجود آمد، تا زمان کودتای ملیگرایانه ۱۹۳۲ معروف به Preußenschlag یک نیروی عمده دموکراتیک در وایمار آلمان بود. پادشاهی میراث فرهنگی قابل توجهی برجای گذاشت، امروزه به ویژه توسط بنیاد میراث فرهنگی پروس (Stiftung Preußischer Kulturbesitz (SPK))، که به یکی از بزرگترین سازمانهای فرهنگی در جهان تبدیل شدهاست، تبلیغ میشود.[9]