Երաժշտական ժանր
From Wikipedia, the free encyclopedia
Երաժշտական ժանր (ֆր.՝ genre, լիտ.՝ genus – տեսակ, սեռ), բազմիմաստ հասկացություն, որը բնութագրում է երաժշտական ստեղծագործության տեսակներն[1] ու սեռերը՝ պայմանավորված նրանց ծագմամբ, կատարման և ընկալման պայմաններով[2]։ Արտացոլում է նաև երաժշտական գործի ոչ երաժշտական գործոնների (երաժշտության կապը խոսքի, պարի, այլ արվեստների հետ) և նրա ներերաժշտական բնույթի (երաժշտական ձևեր, կոմպոզիտորի գրելաձևի տեսակներ) փոխադարձ կապը։ Երաժշտական ժանրի հայեցակարգը ցուցադրում է երաժշտագիտության և երաժշտական էսթետիկայի հիմնական խնդիրը և գեղարվեստական ընդհանրացման կարևորագույն միջոցներից մեկն է։
Երաժշտական ժանրերի տեսության մեջ չկա երաժշտական ժանրերի դասակարգման միասնական համակարգ. տարբեր գիտնականներ հաշվի են առնում տարբեր գործոններ[3]։ Ժամանակակից միտումը երաժշտական ժանրերի միջև սահմանների «ջնջումն» է[4]։ Օրինակ՝ առանձնացվում են չորս հիմնական երաժշտական ուղղություններ կամ խմբեր՝ ժողովրդական երաժշտություն, հոգևոր երաժշտություն, ակադեմիական երաժշտություն և փոփ երաժշտություն[5][6]։ Երաժշտական յուրաքանչյուր ուղղության պատկանում են որոշակի երաժշտական ժանրեր, և յուրաքանչյուր ժանր ունի բազմաթիվ ենթաժանրեր։