Էթիեն Մորիս Ֆալկոնե

Էթիեն Մորիս Ֆալկոնե (ֆր.՝ Étienne Maurice Falconet, դեկտեմբերի 1, 1716(1716-12-01)^{[1][2][3][…]}, Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն^[4] - հունվարի 24, 1791(1791-01-24)^{[5][6][7][…]}, Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն^[8]), ֆրանսիացի քանդակագործ։

Էթիեն Մորիս Ֆալկոնե ֆր.՝ Étienne Maurice Falconet
Ծնվել է	դեկտեմբերի 1, 1716(1716-12-01)[1][2][3][…]
Ծննդավայր	Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն[4]
Մահացել է	հունվարի 24, 1791(1791-01-24)[5][6][7][…] (74 տարեկան)
Վախճանի վայրը	Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն[8]
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Ստեղծագործություն(ներ)	Պիգմալիոն և Գալատեա և Պղնձե հեծյալ
Ոճ	ռոկոկկո
Մասնագիտություն	քանդակագործ և հանրագիտական
Աշխատավայր	Փարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց
Անդամություն	Գեղանկարի և քանդակի ակադեմիա և Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիա
Étienne Maurice Falconet Վիքիպահեստում

Գործունեություն

1734 -44 թվականներին Փարիզում սովորել է քանդակագործ Ժան Բատիստ Լեմուանի մոտ։ Առաջին ակնառու գործը «Միլոն Կրոտոնացի» խմբաքանդակն է (գիպսը՝ 1744, Էրմիտաժ, Սանկտ Պետերբուրգ, մարմարը՝ 1754, Լուվր, Փարիզ), որն առանձնանում է բարոկկոյին հատուկ դրամատիզմով։ 1750-ական թթ. սկզբին Ֆալկոնեն ստեղծել է այլաբանական և դիցաբանական թեմաներով քանդակներ ու խմբաքանդակներ («Պիգմալիոն», 1763, Լուվր), ինչպես և Սևրի մանուֆակտուրայի (1757-1766 թվականներին քանդակի արվեստանոցի ղեկավար) բիսկվիտե արձանիկների համար մոդելներ։

Այդ գործերում ոոկոկոյի արվեստի զգայականությունը զուգորդված է XVIII դ. կլասիցիզմի ձևի մաքրությանը։ Մոնումենտալիստ Ֆալկոնեի տաղանդը ողջ ուժով բացահայտվել է նրա Ռուսաստանում եղած տարիներին (1766 - 1778), հատկապես՝ Սանկտ Պետերբուրգում կանգնեցված Պետրոս I-ի հուշարձանով («Պղնձե հեծյալը», ըստ Ալեքսանդր Պուշկինի պոեմի, բրոնզ, գրանիտ, 1768 - 1778 թթ. Պետրոս I-ի գլուխը կերտել է Ֆալկոնեի աշակերտուհի Մ. Ա. Կոլլոն)։ Ֆալկոնեն վարպետորեն է հաղթահարել տեխնիկական դժվարությունները (ձիու մարմինը հենված է ետևի ոտքերին, իսկ պոչը ամրացված է օձին, որը խորհրդանշում է թշնամու դավերն ու նախանձը)։ Չսպասելով հուշարձանի բացմանը, որը պետք է տեղի ունենար 1782 թվականին, 1779 թվականին Ֆալկոնեն մեկնել է Հոլանդիա, իսկ 1780 թվականին վերադարձել Ֆրանսիա, որտեղ կյանքի վերջին 10 տարին կաթվածահար՝ չի ստեղծագործել։ Հեղինակ է տեսական աշխատությունների։

Ստեղծագործություններ

• 
  «Պղնձե հեծյալը»
• 
  «Ձմեռ»
• 
  «Պիգմալիոնը և Գալատեան»

Ծանոթագրություններ

1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
2. Étienne-Maurice Falconet (նիդերլ.)
3. Étienne Maurice Falconet // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2018. — ISBN 978-0-19-977378-7 — doi:10.1093/BENZ/9780199773787.ARTICLE.B00061274
4. Union List of Artist Names — 2017.
5. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
6. RKDartists (նիդերլ.)
7. Falconet, Étienne Maurice // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2018. — ISBN 978-0-19-977378-7 — doi:10.1093/BENZ/9780199773787.ARTICLE.B00061274
8. Фальконет, Этиен-Морис (ռուս.) // Русский биографический словарь / под ред. А. А. Половцов — СПб.: 1901. — Т. 21. — С. 13—18.

Արտաքին հղումներ

• Artcyclopedia

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էթիեն Մորիս Ֆալկոնե» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 12, էջ 613)։