Ստալինիզմ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ստալինիզմը Իոսիֆ Ստալինի (1878-1953 թվականներ) կողմից իրականացվող կառավարման և հարակից քաղաքականության միջոց է, որն իրականացվել է 1927-ից 1953 թվականներին։ Ստալինյան քաղաքականությունները և գաղափարները, որոնք մշակվել էին Խորհրդային Միությունում, ներառում էին արագ արդյունաբերականացում, մեկ երկրում սոցիալիզմի տեսություն, տոտալիտար պետություն, գյուղատնտեսության կոլեկտիվացում, անձի պաշտամունք[1][2] և օտար կոմունիստական կուսակցությունների շահերի ենթակայություն, Խորհրդային Միության Կոմունիստական կուսակցության այն անձանց համար, որոնք ստալինիզմը համարում էին այն ժամանակվա կոմունիստական հեղափոխության առաջատար ավանգարդ կուսակցություն[3]։
Ստալինիզմը նպաստում էր դասակարգային պայքարի սրմանը՝ օգտագործելով պետական բռնությունը բուրժուազիայի հասարակությանը հարկադրաբար զտելու համար, որին ստալինյան հայեցակարգը համարում էր որպես սպառնալիք կոմունիստական հեղափոխության հետապնդման համար։ Այս քաղաքականությունը հանգեցրեց էական քաղաքական բռնությունների և այդպիսի մարդկանց հետապնդմանը[4]։ «Թշնամիներ»-ի շարքերը ներառում էին ոչ միայն բուրժուական մարդիկ, այլև հակահեղափոխական համակրանք ունեցող աշխատավոր մարդիկ[5]։
Ստալինյան ինդուստրիալացումը պաշտոնապես նախագծված էր արագացնելու կոմունիզմի նկատմամբ զարգացումը՝ շեշտելով այդպիսի արագ արդյունաբերականացման անհրաժեշտությունը այն հիմքով, որ Սովետական Միությունը նախկինում տնտեսապես հետամնաց էր արևմտյան երկրների համեմատությամբ և պնդելով, որ սոցիալիստական հասարակությանը անհրաժեշտ է արդյունաբերություն՝ կոմունիզմի ներքին և արտաքին թշնամիների կողմից առաջ քաշված մարտահրավերներին դիմակայելու համար[6]։ Արագ արդյունաբերականացումը ուղեկցվում էր գյուղատնտեսության զանգվածային կոլեկտիվիզացմամբ և արագ ուրբանիզացմամբ[7]։ Արագ ուրբանիզացումը շատ փոքր գյուղերը վերածեց արդյունաբերական քաղաքների[7]։ Ստալինյան արդյունաբերության զարգացումը արագացնելու համար Ստալինը Արևմտյան Եվրոպայից և Միացյալ Նահանգներից[8] ներմուծեց նյութեր, գաղափարներ, հմտություն և աշխատողներ և գործնականորեն ստեղծեց համատեղ ձեռնարկությունների պայմանագրեր ամերիկյան խոշոր մասնավոր ձեռնարկությունների հետ, ինչպիսիք են Ֆորդ Մոթոռ (Ford Motor) ընկերությունը, որը պետական հսկողության ներքո օժանդակում էր Խորհրդային տնտեսության արդյունաբերության հիմքը զարգացնելու համար, 1920-ականների վերջերից մինչև 1930-ական թվականները[9]։ Այն բանից հետո, երբ ամերիկյան մասնավոր ձեռնարկություններն ավարտեցին իրենց առաջադրանքները, ստանձնեցին սովետական պետական ձեռնարկությունները[9]։