გლენ თეოდორ სიბორგი (ინგლ. Glenn Theodore Seaborg; დ. 19 აპრილი, 1912 — გ. 25 თებერვალი, 1999) — ამერიკელი ქიმიკოსი და 1951 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი ქიმიის დარგში.[27]
სწრაფი ფაქტები გლენ თეოდორ სიბორგი, დაბ. თარიღი ...
გლენ თეოდორ სიბორგი |
---|
ინგლ. Glenn Theodore Seaborg შვედ. Glenn Teodor Sjöberg |
|
დაბ. თარიღი |
19 აპრილი, 1912(1912-04-19)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] |
---|
დაბ. ადგილი |
იშპემინგი |
---|
გარდ. თარიღი |
25 თებერვალი, 1999(1999-02-25)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [8] [9] (86 წლის) |
---|
გარდ. ადგილი |
ლაფაიეტი |
---|
მოქალაქეობა |
აშშ |
---|
საქმიანობა |
ქიმიკოსი[10] , უნივერსიტეტის პროფესორი და ბირთვული ფიზიკოსი |
---|
მუშაობის ადგილი |
მანჰეტენის პროექტი, ამერიკის ატომური ენერგიის კომისიის და კალიფორნიის უნივერსიტეტი |
---|
ალმა-მატერი |
კალიფორნიის უნივერსიტეტი[11] , კალიფორნიის უნივერსიტეტი[11] და ჯორდანის საშუალო სკოლა[11] |
---|
განთქმული მოსწავლეები |
ჯოზეფ უ. კენედი, ელისაბედ რაუშერი და ართურ ვალი |
---|
მეუღლე |
ელენ ლ. სიბორგი |
---|
შვილ(ებ)ი |
დევიდ სიბორგი |
---|
ჯილდოები |
ნობელის პრემია ქიმიაში[12] [13] , პრისტლის მედალი[14] , პერკინის მედალი[15] , ჯონ სკოტის მედალი[16] , ფრანკლინის მედალი, ამერიკის ქიმიის საზოგადოების პრემია სუფთა ქიმიაში, ენრიკო ფერმის პრემია[17] , წლის შვედი-ამერიკელი[18] , საპატიო ლეგიონის ორდენი, ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი, კლარკ კელის მედალი, ვენივარ ბუშის პრემია, მეცნიერების ეროვნული მედალი, პოლარული ვარსკვლავის ორდენი, ამერიკის ქიმიკოსთა ინსტიტუტის ოქროს მედალი, ასწლეულის პრემია, Silliman Memorial Lectures, ვაშინგტონის პრემია[19] , ამერიკის ფიზიკის საზოგადოების წევრი, უილარდ გიბსის ჯილდო[20] , სკეპტიკური კვლევის კომიტეტის წევრი, AAAS-ის წევრი, სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი[21] , George C. Pimentel Award in Chemical Education[22] , Charles Lathrop Parsons Award[23] , honorary doctor of the University of Miami[24] , Glenn T. Seaborg Medal[25] და უილიამ ჰენრი ნიკოლსი მედალი[26] |
---|
ხელმოწერა |
|
---|
|
დახურვა
სიბორგმა კარიერის უმეტესი ნაწილი კალიფორნიის უნივერსიტეტში (ბერკლი) მასწავლებლად და სამეცნიერო მკვლევარად გაატარა, ასევე იყო პროფესორი, ხოლო 1958-1961 წლებში უნივერსიტეტის მეორე კანცლერი.[28] იყო ამერიკის ათი პრეზიდენტის მრჩეველი, 1961-1971 წლებში ამერიკის ატომური ენერგიის კომისიის თავმჯდომარე.
სიბორგი არის ათი ელემენტის თანა-აღმომჩენი, ეს ელემენტებია: პლუტონიუმი, ამერიციუმი, კიურიუმი, ბერკელიუმი, კალიფორნიუმი, აინშტაინიუმი, ფერმიუმი, მენდელევიუმი, ნობელიუმი და ელემენტი 106. აღმოჩენილი აქვს 100-ზე მეტი იზოტოპი. 1951 წელს ედუინ მაკ-მილანთან ერთად ნობელის პრემიის მიღების შემდეგ, 50-მდე საპატიო დოქტორის წოდება მიენიჭა, და დაჯილდოვდა რამდენიმე ნომინაციით. ავტორია რამდენიმე წიგნისა და 500-მდე ჟურნალის სტატიის.