Suryanî
From Wikipedia, the free encyclopedia
Suryanî yan jî Aramî (bi Zimanê aramî: suroye, suryoye) komekî etnikî ye ku zimanekî samî diaxivin. Suryanî yek ji gelên xwemalî yên bakûrê mezopotamyayê bû ku bi piranî xwedî bawerîya xiristiyanî bûn û di navbera gelên misilman wekî Ereb, Kurd û Tirk de dijiyan. Ji ber ku gelên cîran di nav 2000 salên dawî de her tim welatê wan dagir kirine, serdemek zor dîtine. Împeratoriya Osmanî zêdetirê 400 salan axa ku gelê suryanî lê dijîn dagirkiriye.[34][35]
Suryoye/Sūrāyē | |
---|---|
Gelhe tevahî | |
2,000,000- 3,300,000[1][2][3] (2022) | |
Sûrî 200,000 - 877,000[4][5][6] Iraq 142,000 - 200,000[7] | |
Herêmên ku lê şêniyên sereke ne | |
Swêd | 120.000 - 150.000[8] |
DYA | 110,807 - 300,000[9][10] |
Almanya | 70,000 - 100,000[11][12] |
Awistralya | 61,000[13] |
Libnan | 30,000[14] |
Urdun | 30,000[15] |
Holenda | 25,000 - 35,000[16] |
Kanada | 19,685[17] |
Fransa | 16,000[18] |
Rûsya | 14,000[19] |
Îran | 7,000 - 17,000[20] |
Yewnanistan | 6,000[21] |
Tirkiye | 5,000 - 25,000[22][23] |
Gurcistan | 3,299[24][25] |
Keyaniya Yekbûyî | 3,000 - 4,000[26] |
Ermenistan | 2,769 - 6,000[27] |
Awistirya | 2,500 - 5,000[28] |
Dewleta Filistînê | 1,500 - 5,000[29] |
Îsraêl | 1,000[30] |
Danîmarka | 700[31] |
Qazaxistan | 350[32] |
Fînlenda | 300[33] |
Ziman | |
Asûrî, Kurdî, Erebî, Tirkî, Inglîzî yan Farsî | |
Baweriya dînî | |
Xristiyanî | |
Têkildarên komên etnîkî | |
Împeratoriya Asûr |
Li gorî texmînan di navbera milyonek heta çend milyon suryanî li rûerdê belavbûyî dijîn. Welatê wan Mezopotamya ye ku ew jê re dibêjin Bethnahrîn. Îro di navbera dewletên Tirkî, Iraq, Sûrî û Îranê de li hev hatiye parkirin.
Piştî Şerê cîhanî yê duyem suryanî bi çar aliyên cîhanê ve belav bûn. Ji ber ew rastî, armanca dewletekî suryanî jî rabû.