Loading AI tools
1595 Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het Beleg van Grol in 1595, was een belegering van de veste Grol, tegenwoordig Groenlo geheten, door het Staatse leger onder leiding van Maurits van Nassau, de latere prins van Oranje, ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog. Het beleg duurde van 14 tot 24 juli, waarna Mondragon met zijn leger arriveerde en Maurits zich terug trok. Twee jaar later in 1597, zou Maurits terugkeren en Grol na een beleg van 17 dagen innemen. Deze twee belegeringen waren onderdeel van wat later de Tien Jaren zou gaan heten.
Beleg van Groenlo (1595) | ||||
---|---|---|---|---|
Onderdeel van de Tachtigjarige Oorlog | ||||
Groenlo anno 1595 | ||||
Datum | 14 juli - 24 juli 1595 | |||
Locatie | Groenlo, Gelderland | |||
Resultaat | Grol wordt ontzet en blijft in Spaanse handen | |||
Strijdende partijen | ||||
| ||||
Leiders en commandanten | ||||
| ||||
Troepensterkte | ||||
|
De vestingstad Grol was een kleine, maar relatief belangrijke stad in het oosten van de Republiek, met name door zijn ligging aan de grens met de Duitse gebieden. Het had een strategische plek op de handelsroute tussen Duitsland en de Nederlandse Hanzesteden, zoals Deventer en Zutphen. Gelegen in een moeilijk bereikbare regio, was de stad door de eeuwen heen steeds verder uitgebouwd tot een versterkte vesting met een stadsgracht, bolwerken en kanonnen van waaruit de omgeving gecontroleerd kon worden. Grol was samen met Antwerpen en Utrecht een van de weinige plekken in de Nederlanden met moderne defensiewerken, andere steden moesten het nog doen met slechts middeleeuwse muren.[1]
Graaf van Rennenberg had na zijn besluit in 1580 om naar de Spaanse zijde over te lopen, Grol datzelfde jaar nog ingenomen voor de Spaanse Nederlanden. Na de dood van Rennenberg in 1581 nam Francisco Verdugo zijn taken over. Grol was een garnizoensplaats om troepen veilig onder te brengen en bleef zo jarenlang vrijwel ongemoeid in Spaanse handen. De hertogdommen Gülik, Kleef en Berg betaalden het Spaanse garnizoen in Grol.
Stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht, Maurits van Oranje, was begonnen aan een offensief tegen Alexander Farnese, de hertog van Parma, om de steden in Spaanse handen terug te veroveren. Van 1590 tot 1593 werden zo onder andere Breda, Deventer en Zutphen terug gewonnen voor de Republiek. In 1594 wilde Maurits een offensief tegen de Twentse steden Enschede, Oldenzaal en Lingen starten, te beginnen met de veste Grol. In een correspondentie met zijn neef Willem Lodewijk van Friesland bleek dat deze de belegering afraadde, omdat de vesting te sterk was in zijn ogen. Lingen was een beter doelwit. Grol bleef echter het hoofddoel voor Maurits, hoewel hij tevergeefs het hele jaar moest wachten vanwege gebrek aan geld en troepen: 'Het aantasten van Grol, waartoe reeds beslooten was, moest, by gebrek van manschap, tot in 't volgende jaar, verschooven worden.
In 1595 kon hij dan eindelijk aan zijn veldtocht in het oosten beginnen.[2]
Op 14 juli kwam Maurits voor de stad Grol met 6000 man infanterie, enkele compagnieën cavalerie en zestien stukken geschut. Er was enige vertraging vanwege een kanon dat wegzakte bij Vragender. De gouverneur van Grol, Jan van Stirum, had troepen bij Goor liggen. Deze riep hij terug, maar ze liepen in een hinderlaag van Maurits en verloren minstens veertig man. Op 15 juli trok Maurits zijn kamp op ten westen van de vesting, zijn neef Willem Lodewijk ten oosten van de stad. Het beleg begon met de aanleg van loopgraven en approches (zigzaggende loopgraven) naar de stad. Na een week van voorbereidingen vuurde Maurits zijn karakteristieke drie waarschuwingsschoten af en beval de stad om te capituleren. Gouverneur Jan van Stirum verklaarde dat hij Grol voor 'God en Koning' zou behouden tot zijn laatste druppel bloed. Twee kanonnen in de stad vuurden geen kogels af op de belegeraars, maar met lood omgoten stukken ijzer. Ondertussen was hulp van buitenaf onderweg.[2][3][4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.