AHS Centaur
australijski statek szpitalny, który został zatopiony 14 maja 1943 roku u brzegów Queenslandu w Australi / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące AHS Centaur?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
AHS Centaur – australijski statek szpitalny, który został zatopiony 14 maja 1943 roku u brzegów Queenslandu w Australii. 268 osób spośród 332 obecnych na pokładzie zginęło.
Historia | |||
Stocznia |
Scotts Shipbuilding and Engineering Company, Greenock | ||
---|---|---|---|
Położenie stępki |
16 listopada 1923 | ||
Wodowanie |
1924 | ||
Wielka Brytania | |||
Nazwa |
SS „Centaur” | ||
Wejście do służby |
29 sierpnia 1924 | ||
Royal Australian Navy | |||
Wejście do służby |
1939 | ||
Wycofanie ze służby |
14 maja 1943 | ||
Los okrętu |
zatopiony | ||
Dane taktyczno-techniczne | |||
Wyporność |
3222 ton | ||
Długość |
96 m | ||
Szerokość |
14,7 m | ||
Zanurzenie |
6,1 m | ||
Napęd | |||
jedna maszyna parowa (1400 KM) | |||
Prędkość |
12,5 węzła | ||
Załoga |
75 + 65 personelu medycznego | ||
|
Zbudowany w Greenock w Szkocji „Centaur” został zwodowany w 1924 roku jako statek frachtowo-pasażerski i do wybuchu wojny obsługiwał linię pomiędzy Australią Zachodnią a Singapurem przewożąc pasażerów i zwierzęta rzeźne[1]. W roku 1939 „Centaur” został włączony do Royal Australian Navy jako uzbrojony statek transportowy, a jednym ze znaczniejszych dokonań był udział w podejmowaniu z morza niemieckich uczestników starcia rajdera „Kormoran” z HMAS „Sydney”[2].
W styczniu 1943 roku z „Centaura” zdjęto uzbrojenie i przebudowano na statek szpitalny. W tej roli (specjalnie oznakowany[uwaga 1], a w nocy oświetlony) przewoził sprzęt medyczny i rannych na trasie Port Moresby-Brisbane lub Sydney.
Podczas swej drugiej podróży, w nocy na 14 maja 1943, „Centaur” został storpedowany i zatopiony przez japoński okręt podwodny na wysokości wyspy North Stradbroke u brzegów Queenslandu[3]. Większość z 332 obecnych na pokładzie zginęła, a 64 (w tym jedna kobieta) rozbitków musiało czekać w wodzie 36 godzin na ratunek[4]. Atak został potraktowany przez opinię publiczną w krajach alianckich jako zbrodnia wojenna. Rządy Australii i Wielkiej Brytanii wystosowały (za pośrednictwem MCK) noty protestacyjne do władz japońskich[uwaga 2][5], a po zakończeniu działań podjęto wysiłki celem wykrycia i pociągnięcia do odpowiedzialności sprawców zbrodni. Wysiłki te jednak spełzły na niczym i dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku ustalono, że napastnikiem był (prawie na pewno) japoński okręt podwodny I-177 typu Kaidai. Jego ówczesny dowódca, kmdr Hajime Nakagawa, zmarł w roku 1978[6].
Przyczyny ataku japońskiego okrętu podwodnego nie są dotąd znane, a okoliczności towarzyszące zatopieniu „Centaura” wydają się być kontrowersyjne, bowiem dowiedziono, że statek mógł działać niezgodnie z konwencjami międzynarodowymi, które powinny go chronić (obecność na pokładzie umundurowanych i uzbrojonych osób[uwaga 3])[7].
Odkrycie wraku zgłoszono w roku 1995, ale później okazało się, że to inny statek.
Wrak prawdziwego „Centaura” został odnaleziony 14 grudnia 2009 roku przez zespół pod kierunkiem Davida Mearnsa[8], co zostało ostatecznie potwierdzone 20 grudnia tego samego roku.