Istria
półwysep na południu Europy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
półwysep na południu Europy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Istria (słoweń. i chorw. Istra, wł. Istria) – półwysep w południowej Europie, w północnej części Morza Adriatyckiego. Zdecydowana jego większość należy do Chorwacji, tylko niewielka północna część do Słowenii, a najbardziej na północ wysunięte miasteczko Muggia do Włoch. Leży między zatokami Triesteńską, Kvarner i Rijecką. Za północno-wschodnią granicę półwyspu uznaje się zazwyczaj pasmo górskie Ćićarija i dolinę rzeki Rosandra (słoweń. Glinščica). Powierzchnia: ok. 3,5 tys. km². Ludność ok. 330 tys. (z tego ok. 235 tys. w Chorwacji, ok. 80 tys. w Słowenii, ok. 15 tys. we Włoszech).
Państwo | |
---|---|
Rodzaj obiektu |
półwysep |
Położenie na mapie Chorwacji | |
45°15′40″N 13°54′16″E | |
Istrię tradycyjnie dzieli się na trzy części: Białą Istrię, Szarą Istrię i Czerwoną Istrię. Nazwy pochodzą od koloru ziemi. W pierwszej części dominują białe skały wapienne, w drugiej szare skały fliszu (niekiedy o żółtym lub zielonym odcieniu), w trzeciej czerwona gleba zawierająca wiele związków żelaza.
Duża część półwyspu jest górzysta (Učka, 1396 m n.p.m.) z wybitnie zaznaczonymi zjawiskami krasowymi. Brzegi w części wschodniej strome. Panuje tutaj klimat śródziemnomorski. Porasta go roślinność krzaczasta (makia, sziblak) i lasy dębowe. Główne rzeki: Dragonja, Mirna i Raša. Na Istrii rozwinięta jest turystyka i znajdują się tam liczne kąpieliska, z których największe to Opatija.
Główne miasta: Portorož, Piran, Koper (Słowenia), Pula, Rovinj, Pazin, Poreč, Umag. Siedzibą władz administracyjnych chorwackiej Istrii jest Pazin.
Dla Istrii od stuleci charakterystyczne jest współwystępowanie wielu grup etnicznych i języków. Do autochtonicznych języków półwyspu należą:
W przeszłości na terenie Istrii używany był również język friulski.
Większość ludności półwyspu stanowią migranci z innych części byłej Jugosławii, którzy przybyli tutaj po II wojnie światowej. Używają oni głównie języka serbsko-chorwackiego, języka słoweńskiego lub języka albańskiego.
Według wyników spisów powszechnych językami ojczystymi mieszkańców półwyspu są:
Na obszarze Istrii funkcjonują trzy języki urzędowe:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.