Itr
39. pierwiastek chemiczny / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Itr?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Itr (Y, łac. yttrium) – pierwiastek chemiczny, z grupy metali przejściowych w układzie okresowym.
Ten artykuł dotyczy pierwiastka chemicznego. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy. |
stront ← itr → cyrkon | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
srebrzystoszary | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Widmo emisyjne itru | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa, symbol, l.a. |
itr, Y, 39 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Grupa, okres, blok | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stopień utlenienia |
III | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Właściwości metaliczne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Właściwości tlenków | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masa atomowa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stan skupienia |
stały | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gęstość |
4472 kg/m³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Temperatura topnienia |
1522 °C[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Temperatura wrzenia |
3345 °C[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Do roku 2013 scharakteryzowane zostały 33 izotopy itru o liczbach masowych 76–108. Spośród nich trwały jest tylko 89Y, który stanowi 100% naturalnego składu tego pierwiastka[4]. Występuje w skorupie ziemskiej w ilości 29 ppm, m.in. w postaci monacytu (ok. 3% itru) i bastnazytu (ok. 0,2%)[5][6] (tworzy też minerał ksenotym, YPO
4). Ze złóż tych pozyskiwany jest komercyjnie, przez przekształcenie we fluorek i redukcję wapniem[5].
Tworzy złożone wodorki, tlenki, fluorki i wodorotlenek. Wodorki itru są stosowane jako bardzo silne środki redukujące. Nie ma znaczenia biologicznego, jest podejrzewany o rakotwórczość.