Monaster Nowy Neamț
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Monaster Nowy Neamț, pełna nazwa monaster Wniebowstąpienia Pańskiego Nowy Neamț (rum. Mănăstirea Înălțarea Domnului Noul Neamț, rus. Ново-Нямецкий монастырь) – prawosławny klasztor męski w Chițcani w Mołdawii, faktycznie na terenie kontrolowanym przez władze nieuznawanego międzynarodowo Naddniestrza, w jurysdykcji eparchii kiszyniowskiej Mołdawskiego Kościoła Prawosławnego[1]. Największy kompleks architektury religijnej w Mołdawii[2][3], największy klasztor Mołdawskiego Kościoła Prawosławnego pod względem liczby mnichów[4], a równocześnie jeden z najważniejszych zabytków i nieoficjalnych symboli Naddniestrza[5].
Widok z dzwonnicy na zabudowania klasztoru. Od lewej: sobór Wniebowstąpienia Pańskiego, kaplica Opieki Matki Bożej, kopuły cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Miejscowość | |||
Kościół | |||
Rodzaj klasztoru | |||
Eparchia | |||
Klauzura |
nie | ||
Typ monasteru |
męski | ||
Obiekty sakralne | |||
Sobór |
Wniebowstąpienia Pańskiego | ||
Cerkiew |
Zaśnięcia Matki Bożej | ||
Cerkiew |
św. Mikołaja | ||
Założyciel klasztoru |
mnisi z Ławry Neamț | ||
Styl | |||
Materiał budowlany | |||
Data budowy |
1864 | ||
Data zamknięcia |
1962 | ||
Data reaktywacji |
1989 | ||
46°47′08″N 29°36′29″E | |||
| |||
Strona internetowa |
Monaster powstał w 1864 po tym, gdy część mnichów klasztoru Neamț w Mołdawii opuściła wspólnotę z powodu konfliktu z władzami świeckimi; jego przyczyną była konfiskata dóbr monasterskich oraz odgórne wprowadzenie do nabożeństw języka rumuńskiego w miejsce cerkiewnosłowiańskiego. Duchowni udali się do rosyjskiej guberni besarabskiej i za zgodą Świątobliwego Synodu Rządzącego utworzyli monaster, w którym miała obowiązywać ta sama reguła modlitewna, co w macierzystej wspólnocie. Początkowo mnisi żyli przy cerkwi św. Mikołaja w Kickanach (Chițcani), następnie w jej sąsiedztwie wzniesiono rozbudowany kompleks zabudowań klasztornych z soborem Wniebowstąpienia Pańskiego (budowany w latach 1867–1878), cerkwiami Podwyższenia Krzyża Pańskiego (1875–1876) i Zaśnięcia Matki Bożej (1902–1905), nadbramną dzwonnicą oraz obiektami mieszkalnymi i użytkowymi.
Po przejściu Besarabii w granice Rumunii monaster został podporządkowany Rumuńskiemu Kościołowi Prawosławnemu i został do niego wprowadzony liturgiczny język rumuński. Gdy obszar dzisiejszej Mołdawii został przyłączony do ZSRR, wspólnota ponownie znalazła się w jurysdykcji Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Przetrwała do 1962; w tym roku klasztor został zamknięty, a jego zabudowania zaadaptowane na szpital gruźliczy, halę sportową, klub i muzeum wojskowe. W 1989 Rosyjski Kościół Prawosławny otrzymał zgodę na ponowne otwarcie cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej, zaś rok później na restytucję monasteru Nowy Neamț. W latach 1991–2001 przy klasztorze działało seminarium duchowne, przeniesione następnie do Kiszyniowa.