Loading AI tools
1 cesarz Egiptu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Narmer lub Menes (stgr. Μήνης u Diodora, Μιν u Herodota, Minajas u Józefa Flawiusza) – uważany za twórcę i założyciela państwa „Obydwu Krajów”, czyli Górnego i Dolnego Egiptu oraz I dynastii.
Król na tzw. palecie Narmera (awers i rewers), Muzeum Egipskie w Kairze | |
władca Egiptu | |
Poprzednik | |
---|---|
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Miejsce spoczynku |
|
Jedno z jego imion, Meni, oznacza tego, który trwa. Istnieje jednak spór dotyczący tego imienia, ponieważ nie pojawia się ono na zabytkach z czasów przełomu dynastii „0” oraz I, przez co badacze spierają się o to, do którego z władców należało. Czasem przypisuje się to imię jego następcy, królowi Aha[1].
W dokumentach z wczesnego okresu dynastycznego występują dwa imiona: Narmer oraz Hor-Aha. W związku z tym pojawiły się spekulacje. Część badaczy twierdzi, że była to jedna i ta sama osoba. Inni zaś w osobie noszącej drugie z imion upatrują syna i następcę faraona[2].
Prawdopodobnie pochodził z niezlokalizowanej dotychczas miejscowości Tinis w Górnym Egipcie. Miał się zasłużyć nie tylko zjednoczeniem kraju, ale również stworzeniem sieci kanałów irygacyjnych i być może założeniem miasta Memfis (nazwa późniejsza), w którym wzniósł świątynię lokalnego bóstwa, Ptaha. Pochowany w Umm al-Kaab w Abydos.
Według egipskiego kapłana żyjącego w III wieku p.n.e., Manethona, władca miał zginąć w wyniku ataku hipopotama. Istnieje jednak możliwość, że legenda ta ma związek nie z samą śmiercią, a jest nawiązaniem do hipopotama jako idei zmartwychwstania[1].
Menes po objęciu władzy przyjął tronowe imię: Horus Narmer[3]. Narmer oznaczało Cierpiący (zdaniem niektórych Atakujący albo Zły) Sum. Złożył on w świątyni Horusa w Nechen paletę[4] oraz maczugę[5] ozdobione przedstawieniami upamiętniającymi prowadzoną przez niego wojnę. Stąd możemy się dowiedzieć, że toczył on walki przeciwko Delcie Nilu. Pokonał Północ i przyłączył Deltę do swojego kraju. Zdobienia na palecie wyobrażają go jako władcę zabijającego wroga w liczbie 6000 mieszkańców Delty. Po drugiej stronie palety widać Horusa Narmera idącego ku polu masakry ze sztandarami, gdzie w dwóch rzędach leży 10 martwych ludzi z odciętymi głowami. Na maczudze upamiętniono władcę pośród łupów: 120 000 jeńców, 400 000 byków, 1 422 000 kóz (liczby prawdopodobnie zawyżone). Prawdopodobnie Horus Narmer za siedzibę obrał sobie miasto Tinis, z którego pochodził. Możliwe jest, że założył miasto Memfis, jednak najstarsze odkrycia archeologiczne z tamtego rejonu pochodzą z czasów jego następcy, Aha[1].
Niektórzy badacze[6] uważają, że zjednoczenie Egiptu dokonało się przed panowaniem Narmera.
Nomen Menesa na Liście Królów z Abydos oraz na Papirusie Turyńskim brzmi Meni[7] („Trwający”[8]):
Jego imię horusowe zaś to Narmer[7], „Atakujący Sum”[8]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.