Paul Erdős
From Wikipedia, the free encyclopedia
Paul Erdős (în maghiară - Erdős Pál, cunoscut ocazional și ca Paul Erdos ori Paul Erdös; n. , Budapesta, Austro-Ungaria – d. , Varșovia, Polonia) a fost un matematician extrem de prolific, mereu aflat în mișcare și faimos excentric, născut în Ungaria. Având sute de colaboratori în diverse țări ale lumii, cu care a colaborat de cele mai multe ori la "ei acasă", Erdős a lucrat la numeroase probleme matematice legate de analiza combinatorie, teoria grafurilor, teoria numerelor, analiză matematică clasică, teoria aproximărilor, teoria mulțimilor și teoria probabilității.
- A nu se confunda cu graficianul român Paul Erdös (grafician) sau cu filozoful român Pàl Erdös (cunoscut ca Pavel Apostol)!
Paul Erdős | |
Date personale | |
---|---|
Născut | [1][2][3][4] Budapesta, Austro-Ungaria[5][1] |
Decedat | (83 de ani)[1][2][3][6] Varșovia, Polonia[5][1][7][8] |
Înmormântat | Cimitirul israelit de pe strada Kozma[*][9] |
Cauza decesului | cauze naturale (infarct miocardic) |
Părinți | Erdős Lajos[*][[Erdős Lajos (19 Jan 1879 - 1942)|]] |
Cetățenie | Ungaria[10][11] |
Etnie | evrei așkenazi |
Ocupație | matematician |
Limbi vorbite | limba maghiară[12] limba engleză[13] |
Activitate | |
Rezidență | Regatul Unit Manchester Varșovia Ungaria Israel Statele Unite ale Americii |
Domeniu | Teoria probabilităților combinatorică teoria grafurilor teoria numerelor teoria mulțimilor Analiza reală geometrie |
Număr Erdős | 0[14] |
Instituție | Institute for Advanced Study[15] Victoria University of Manchester[*][[Victoria University of Manchester (British university (1851-2004))|]][16] Universitatea Purdue[*][17] Universitatea Notre Dame[18] Technion[18] |
Alma Mater | Universitatea „Eötvös Loránd” din Budapesta[19] Szent István Gimnázium[*][[Szent István Gimnázium |]][20] |
Organizații | Societatea Regală din Londra Academia Maghiară de Științe[18] Academia Americană de Arte și Științe[*] Academia Regală Neerlandeză de Arte și Științe Academia Națională de Științe a Statelor Unite ale Americii[*][21][22] Academia Poloneză de Științe |
Conducător de doctorat | Lipót Fejér |
Doctoranzi | Joseph Kruskal[*][23] Alexander Soifer[*][[Alexander Soifer (matematician american)|]] Bollobás Béla[*][[Bollobás Béla (matematician maghiar)|]][23] George B. Purdy[*][[George B. Purdy (matematician american)|]] Fodor Géza[*][[Fodor Géza (matematician maghiar)|]][23] Bonifac Vazahabe Donat[*][[Bonifac Vazahabe Donat (Ph.D. École Normale Supérieure Polytechnique Antsiranana 1967)|]][23] |
Cunoscut pentru | Copeland–Erdős constant[*][[Copeland–Erdős constant (number whose decimal representation is the concatenation of "0." with the base 10 representations of the prime numbers in order)|]] Cameron–Erdős conjecture[*][[Cameron–Erdős conjecture (Theorem on the number of sum-free sets contained in 1,...,N)|]] De Bruijn–Erdős theorem[*][[De Bruijn–Erdős theorem (theorem on coloring infinite graphs)|]] Davenport–Erdős theorem[*][[Davenport–Erdős theorem (several different notions of density for sets of integers are equivalent)|]] Erdős–Borwein constant[*][[Erdős–Borwein constant (sum of the reciprocal of the Mersenne numbers)|]] Număr Erdős-Woods conjectura Erdős–Straus[*] teorema Erdős–Kac[*] Erdős–Szekeres theorem[*][[Erdős–Szekeres theorem (theorem that sufficiently long sequences of numbers have long monotonic subsequences)|]] Erdős–Rényi model[*][[Erdős–Rényi model (two closely related models for generating random graphs)|]] Erdős conjecture on arithmetic progressions[*][[Erdős conjecture on arithmetic progressions (Characterization of large sets)|]] Erdős–Graham problem[*][[Erdős–Graham problem (Theorem on the existence of finite sets of positive integers >1 whose inverses sum to 1)|]] Erdős–Mordell inequality[*][[Erdős–Mordell inequality (inequality relating the sum of distances to the sides of a triangle with the sum of distances to its vertices)|]] Erdős distinct distances problem[*][[Erdős distinct distances problem |]] Erdős–Gyárfás conjecture[*][[Erdős–Gyárfás conjecture (unproven conjecture that every graph with minimum degree 3 contains a simple cycle whose length is a power of two)|]] Erdős–Fuchs theorem[*][[Erdős–Fuchs theorem (on number of ways that numbers can be represented as a sum of elements of an additive basis)|]] Erdős–Szemerédi theorem[*][[Erdős–Szemerédi theorem |]] Erdős–Nicolas number[*][[Erdős–Nicolas number |]] Erdős-Moser equation[*][[Erdős-Moser equation (Diophantine equation 1ᵏ+2ᵏ+…+mᵏ=(m+1)ᵏ; conjectured to have no solutions besides 1¹+2¹=3¹)|]] Erdős–Burr conjecture[*][[Erdős–Burr conjecture |]] Erdős–Ko–Rado theorem[*][[Erdős–Ko–Rado theorem (theorem on the maximum size of a family of pairwise intersecting sets)|]] Erdős cardinal[*][[Erdős cardinal (kind of large cardinal number)|]] Erdős–Anning theorem[*][[Erdős–Anning theorem (An infinite set of points in R2 with mutual integer distances must be a straight line)|]] De Bruijn–Erdős theorem[*][[De Bruijn–Erdős theorem (incidence geometry theorem)|]] Erdős–Ulam problem[*][[Erdős–Ulam problem |]] Erdős–Diophantine graph[*][[Erdős–Diophantine graph (complete graph on the integer plane which cannot be expanded)|]] Erdős–Rado theorem[*][[Erdős–Rado theorem (theorem in combinatorial set theory)|]] Erdős–Tetali theorem[*][[Erdős–Tetali theorem (an existence theorem concerning economical additive basis of every order)|]] Erdős–Stone theorem[*][[Erdős–Stone theorem (theorem in extremal graph theory)|]] Erdős–Pósa theorem[*][[Erdős–Pósa theorem (mathematical discipline of graph theory)|]] teorema Erdős–Gallai[*] teorema Erdős–Nagy[*] Erdős arcsine law[*][[Erdős arcsine law (concerning the prime divisors of a number)|]] Erdős–Kaplansky theorem[*][[Erdős–Kaplansky theorem (famous theory from Paul Erdős)|]] Erdős theorem[*][[Erdős theorem |]] Erdős–Faber–Lovász conjecture[*][[Erdős–Faber–Lovász conjecture (conjecture about coloring graphs formed by combining complete graphs)|]] Erdős–Turán conjecture on additive bases[*][[Erdős–Turán conjecture on additive bases (unsolved problem in number theory)|]] Erdős-Wintner theorem[*][[Erdős-Wintner theorem |]] Chung–Erdős inequality[*][[Chung–Erdős inequality (probabilistic inequality)|]] |
Premii | Bursă Guggenheim[*] ()[24] Cole Prize in Number Theory[*][[Cole Prize in Number Theory |]] ()[19] Premiul Kossuth ()[25] Medalia de aur a Academiei Maghiare de Științe[*] ()[26] Premiul Wolf pentru matematică[*] ()[19] doctor honoris causa al Universității din Haifa[*] ()[27] membru străin al Royal Society[*] ()[28] Čestný doktorát Univerzity Karlovy[*][[Čestný doktorát Univerzity Karlovy |]] ()[29] |
Modifică date / text |
Prolificitatea lui Erdős ca autor de articole de matematică publicate (considerând numărul articolelor care au văzut lumina tiparului în timpul vieții sale) se poate compara doar cu cea a lui Leonhard Euler, faimosul matematician al Iluminismului. Conform lui Hoffman (1998), Erdős a publicat un număr mai mare de articole, în timp ce Euler a publicat mai multe pagini matematice.
Paul Erdős a publicat în jur de 1.500 articole matematice în timpul vieții sale, majoritatea având co-autori. Conform proiectului Internet numit The Erdős Number Project Data Files, Erdős a avut 511 colaboratori direcți, dar diferiți (care beneficiază toți de onorantul Număr Erdős 1), ceea ce demonstrează limpede crezul său, aplicat de el însuși cu sfințenie, "matematica este o activitate socială".