Cüce gezegen
Güneş'in veya başka bir yıldızın etrafında hareket eden, gezegen olarak kabul edilebilecek kadar büyük olmayan yuvarlak bir metal ve kaya veya gaz kütlesi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Cüce gezegen, uydu olmayan ve kendi uzay bölgesine hakim olmayan (bir gezegenin yaptığı gibi) gezegen-kütleli bir gök cismidir. Yani, Güneş'in doğrudan yörüngesindedir ve biçimlenebilir olacak kadar büyüktür, fakat yörüngesindeki benzer cisimlerin civarını temizlememiştir.[1] Prototip cüce gezegen Plüton'dur. Astrojeologların cüce gezegenlere olan ilgisi muhtemelen farklılaşmış ve jeolojik olarak aktif gök cisimleri olarak gezegen jeolojisini gösterebilmeleridir, bu da Plüton'a 2015 New Horizons misyonunun getirdiği doğruluğu kanıtlanmış bir beklentidir.
Güneş Sistemindeki cüce gezegenlerin sayısı bilinmemektedir. Bunun nedeni, bir cismin hidrostatik dengede olup olmadığının belirlenmesinin uzay aracı tarafından yapılacak yakın bir gözlemi gerektirmesidir. Yarım düzine kadar büyük aday ya uzay aracı tarafından ziyaret edildi (Plüton ve Ceres), ya da kütlelerinin belirlenmesine ve dolayısıyla yoğunluklarının tahmin edilmesine izin veren en az bir bilinen uyduya sahipti (Plüton, Eris, Haumea, Makemake, Gonggong, Quaoar). Kütle ve yoğunluk, hidrostatik denge modellerine uyarlanabilir.
Cüce gezegen terimi, gezegen bilimcisi Alan Stern tarafından Güneş Sistemindeki gezegen kütleli nesnelerin üç yönlü sınıflandırmasının bir parçası olarak icat edildi: Klasik gezegenler (büyük sekiz), cüce gezegenler ve uydu gezegenler. Cüce gezegenler, adından da anlaşılacağı gibi bir gezegen kategorisi olarak tasarlandı. Bununla birlikte bu terim, 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından Güneş'in etrafında dönen cisimlerin üç yönlü yeniden sınıflandırılmasının bir parçası olan, gezegen olmayan cisimlerin bir kategorisi olarak kabul edildi.[1] Bu karar, Plüton'dan daha büyük ancak yine de klasik gezegenlerden çok daha küçük ve Güneş'e Neptün'den daha uzak bir cisim olan Eris'in keşfiyle hızlandırılmıştı. Boyut olarak Plüton'a rakip olan bir dizi başka cismin keşfinden sonra Plüton'un ne olduğunun yeniden değerlendirilmesini de zorunlu kıldı.[2] Böylece Stern ve diğer birçok gezegen jeoloğu cüce gezegenleri klasik gezegenlerden ayırır, fakat 2006'dan bu yana IAU ve gök bilimcilerin çoğunluğu Eris ve Plüton gibi gök cisimlerini gezegen listesinden tamamen dışlamıştır.