Mevâlî
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mevâli, İslam tarihinde cahiliye devrinde toplumdaki kişilerden birinin ya da çoğunluğunun isteğiyle kabileye katılan insanlara/kölelere verilen ad. Emevi ırkçı politikası olarak da bilinir. Mevâlî adı, İlk halifeler döneminde (632-661) Arap olmayan Müslümanların siyasi ve sosyal anlamda Kureyşliler'in hakimiyetindeki köleleri simgelemiştir. Mevâlî anlayışı Şiiliğin ilk yıllarındaki ayaklanmalarda etkili olmuştur. Emeviler döneminde ise etkileri artmıştır ve kapsamı genişlemiştir. Şuabiye hareketi ise Mevâlî ırkçı anlayışına bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Abbasiler döneminde ise bu ırkçı yaklaşım zayıflamıştır.[1] Mevâlî, yarı köle, azadlı, Arap olmayan Müslümanlar olarak tanımlandı ve Müslüman olmalarına rağmen Arap bir bir patrona vergi ödemek zorundaydılar.[2]