Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica
From Wikipedia, the free encyclopedia
Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Türkçe: Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri) veya kısaca Principia,[3] Sir Isaac Newton tarafından 5 Temmuz 1687'de yayımlanan üç ciltlik çalışmadır. Kitabın basım masraflarını Edmond Halley (gök bilimci, Halley kuyrukluyıldızına adı verilen bilim insanı) kendi cebinden karşılamıştır. Kitap deri ciltli olup kitaba 9 şilin fiyat biçilmişti. Ancak piyasaya daha ucuz bir baskısı da sunulmuştu. Kitabın dili Latince olduğundan geniş kitlelere ulaşamamıştır. Klasik mekanik'in temellerini oluşturan Newton'un hareket kanunlarını ve kütleçekim kanunu da içerir. Newton bu kitapta diferansiyel hesapla değil, geometrik ispatlarla çalışmıştır.[4][5] Kitapta ispatlar geometri ile yapılmış, evrensel kütleçekimi açıklanmış ve cisimlerin kütleleri ile doğru orantılı, mesafeleri ile ters orantılı birbirlerini çektiklerini açıklamıştır.[5]
Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica[1][2] | |
Yazar | Isaac Newton |
---|---|
Ülke | İngiltere |
Dil | Latince |
Tür | Bilim |
Yayım | 5 Temmuz 1687 |
Kitap Newton tarafından üç ana bölüme ayrılmıştır.[6] Birinci bölümde Galileo'nun deneylerinden övgü ile söz eder ve Kepler kanunlarını matematiksel olarak ispatlar.[6] Bu bölümde kendi ismi ile anılan Newton hareket yasalarını açıkladı.[6] İkinci bölümde akışkan içindeki hareketleri incelemiştir ve en iyi gemi tasarımı için öneriler koymuştur.[6] Bu bölümde dalga hareketlerini matematiksel incelemesi ilgi çekmiştir.[6]