Türkçe
Türk halkının Oğuz Türkçesi dili / From Wikipedia, the free encyclopedia
Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir.[10] Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur. Dil, başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Ege Adaları, Kıbrıs ve Orta Doğu'yu kapsayan eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulur.[10] Ethnologue'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 17. dildir.[11] Türkçe, Türkiye, Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.[10]
Türkçe | |
---|---|
Türkiye Türkçesi | |
Telaffuz | Türkçe telaffuz: [ˈtyɾc.t͡ʃe] |
Ana dili olanlar | Türkiye, KKTC, Kıbrıs, Almanya, Bulgaristan, İran, Kuzey Makedonya, Yunanistan, Azerbaycan, Romanya, Kosova[1] |
Bölge | KKTC, Kıbrıs, İran, Irak, Bulgaristan, Bosna-Hersek, Lübnan, Macaristan, Sırbistan, Suriye, Ürdün, ABD, Almanya, Avustralya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Danimarka, Fransa, Hollanda, İsveç, İsviçre, Kanada, Lihtenştayn, Norveç, Suudi Arabistan, Ahıska Türklerinin yaşadığı ülkeler. (Özbekistan, Kazakistan v.d.) |
Etnisite | Türkiye Türkleri |
Konuşan sayısı | L1: 84 milyon
L2: 6 milyon (2018) 90 milyon (L1 + L2)[2] |
Dil ailesi | |
Önceki formlar | |
Standart formlar | İstanbul Türkçesi |
Diyalektler | |
Yazı sistemi | |
Resmî durumu | |
Resmî dil | Türkiye[5] Kuzey Kıbrıs[6] Kıbrıs Cumhuriyeti[7][8] |
Bölgesel | Bosna-Hersek[9] Irak Kosova Kuzey Makedonya Bulgaristan Romanya[9] Yunanistan, |
Denetleyen | Türk Dil Kurumu |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | tr |
ISO 639-2 | tur |
ISO 639-3 | tur |
Linguasphere | 44-AAB-a parçasıdır |
Türkçenin resmî dil olduğu ülkeler
Türkçenin bölgesel dil olarak tanındığı ülkeler
Türkçenin bölgesel dil olarak tanındığı ancak bazı şehirlerde resmî dil olduğu ülkeler | |
Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller içerir. Doğru bir görüntüleme desteğiniz bulunmadığı takdirde, soru işaretleri, kutular veya diğer Unicode karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız Yardım:IPA. |
Türkçe, diğer pek çok Türk dili ile de paylaştığı sondan eklemeli olması ve ünlü uyumu gibi dil bilgisi özellikleri ile karakterize edilir. Dil, tümce yapısı açısından genellikle özne-nesne-yüklem sırasına sahiptir. Almanca, Arapça gibi dillerin aksine gramatik cinsiyetin (erillik, dişilik, cinsiyet ayrımı) bulunmadığı Türkçede, sözcüklerin bir kısmı Arapça, Farsça ve Fransızca gibi yabancı dillerden geçmedir. Ayrıca Azerice, Gagavuzca ve Türkmence gibi diğer Oğuz dilleri ile Türkçe yüksek oranda karşılıklı anlaşılabilirlik gösterir.[12]
Türkçe, 1928'de Atatürk önderliğinde gerçekleştirilmiş Harf Devrimi'nden beri Latin alfabesini temel alan Türk alfabesi ile yazılır. Standart Türkçedeki yazım kuralları, Türk Dil Kurumu tarafından denetlenir. İstanbul Türkçesi olarak da adlandırılan İstanbul ağzı;[13] Türkçenin standart formudur ve Türkçe yazı dili, bu ağzı temel alır. Bununla birlikte Güneydoğu Avrupa ve Orta Doğu'da çeşitli Türkçe şiveleri bulunur ve bu şiveler İstanbul Türkçesi ile çeşitli ses ve dilbilgisi farklılıklarına sahiptir.