Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması
Sovyetler Birliği'nin kurulduğu 1922 tarihli belge / From Wikipedia, the free encyclopedia
Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması, genellikle Sovyetler Birliği olarak bilinen Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) resmi olarak kurulduğu anlaşmadır. De jure birkaç Sovyet cumhuriyetinin birliğini yasalaştırdı ve yeni bir merkezileştirilmiş federal hükûmet kurdu (Sovyetler Birliği Sovyetleri Kongresi ve Sovyetler Birliği Merkez Yürütme Komitesi (SBMYK) yasama organıydı, Halk Komiserleri Kurulu ise yürütme organı idi) burada anahtar işlevler Moskova'da merkezileştirildi.
Rusça: Договор об образовании СССР Ukraynaca: Договір про утворення СРСР | |
---|---|
Tür | Birlik Antlaşması |
İmzalanma | 30 Aralık 1922 |
Yer | Moskova, Rusya SFSC |
Bitiş | 26 Aralık 1991 Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti son oturumunda Birlik dağıldı |
Vikikaynak'ta Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin Kuruluş Antlaşması |
İngilizce Vikikaynak'ta SSCB Kuruluş Antlaşması ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Rusça Vikikaynak'ta SSCB Kuruluş Antlaşması ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Antlaşma, SSCB Kuruluş Bildirgesi ile birlikte, 29 Aralık 1922'de Rusya SFSC, Ukrayna SSC, Beyaz Rusya SSC ve Transkafkasya SFSC delegelerinin katıldığı bir konferansta onaylandı ve Antlaşma ve Bildiri, SSCB'nin 1. Sovyetler Kongresi tarafından onaylandı ve 30 Aralık 1922'de sırasıyla delegasyonların başkanları[1] – Mikhail Kalinin, Mikhail Tskhakaya, Mikhail Frunze ve Grigory Petrovsky, Aleksandr Chervyakov[2] tarafından sırasıyla imzalandı. Antlaşma, yeni üyeleri kabul etmek için esneklik sağladı. Bu nedenle, 1940'a gelindiğinde, Sovyetler Birliği, kurucu dört cumhuriyetten, 15 cumhuriyete doğru büyüdü.
8 Aralık 1991'de Rusya, Ukrayna ve Beyaz Rusya Başkanları Belavezha Anlaşmaları'nı imzaladılar. Anlaşma SSCB'nin kurucuları tarafından feshedildiğini ilan edip (1922 SSCB Kuruluş Antlaşması'nın feshini) ve BDT'yi kurdular. 10 Aralıkta anlaşma Ukrayna ve Beyaz Rusya parlamentoları tarafından onaylandı. 12 Aralık'ta anlaşma Rus Parlamentosu tarafından onaylandı, sonuçta Rusya SFSC, SSCB Kuruluş Antlaşması'nı feshedip ve da facto Rusya'nın SSCB'den bağımsızlığını ilan etti.
26 Aralık 1991'de Sovyet parlamentosunun iki yasama organından biri olan Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti'nin Cumhuriyetlerinin Konseyi (diğer yasama organı Birlik Sovyet'inin yeter sayısı yoktu) tarafından Sovyet Birliği kendiliğinden dağıldı.