Дашаватар
From Wikipedia, the free encyclopedia
Дашавата́ра (санскр. दशावतार, санскр. (IAST) daśāvatāra) — Пураналарда тәфсилләп тасвирланган Вишну Ходаеның ун төп аватары (Вайшнавизмның кайбер традицияләрендә - Кришнаның). Вайшнавизм фәлсәфәсендә аватара (санскр. अवतार, санскр. (IAST) avatāra) гадәттә "чагылыш" яки "килү" мәгънәсендә кулланыла, ә даша (санскр. दश, санскр. (IAST) daśa) сүзе Санскритта "ун" сүзен аңлата. Болар шулай аталган маха-аватарлар (бөек аватарлар). Дашаватарларның исемлеге «Гаруда-пурана»да китерелгән (1.86.10-11). Анда шулай ук миссиялары иң әһәмиятле булган аватарлар ассызыклана. Бу исемлектә күпчелек аватарлар лила-аватарлар буларак сыйфатлана. Беренче дүртесе Сатья-югада килгән (Һинд дине циклында дүрт юга яки эпохаларның беренчесе). Киләсе өч аватар Трета-Югада килгән, сигезенче чагылыш Двапара-югада, ә тугызынчысы Кали-югада. Унынчы аватара хәзерге Кали-юга эпохасының ахырында киләчәк дип алдан әйтелгән.
Аватар | Позиция | Юга[1] |
---|---|---|
Матсья | 1 | Сатья Юга |
Курма | 2 | |
Вараха | 3 | |
Нарасимха | 4 | |
Вамана | 5 | Трета Юга |
Парашурама | 6 | |
Рама | 7 | |
Баларама | (8) | Двапара Юга |
Кришна | (8, 9) | |
Буддха | (9) | Кали Юга |
Калки | 10 | |
Тикшерүчеләр фикеренчә, Вишну аватарларның концепциясе Шатапатха-брахманада бар[2][3][4].