Louis XVIII của Pháp
From Wikipedia, the free encyclopedia
Louis XVIII (Louis Stanislas Xavier; 17 tháng 11 năm 1755 - 16 tháng 9 năm 1824), có biệt danh là "le Désiré"[1][2], là vua của Vương quốc Pháp từ năm 1814 đến năm 1824, bị gián đoạn ở thời kỳ Triều đại Một trăm ngày. Ông đã sống lưu vong trong 23 năm khi nước Pháp trải qua thời Cách mạng Pháp, Đệ Nhất Cộng hòa Pháp, Đệ Nhất Đế chế Pháp (1804 - 1814) và trong thời kỳ Bonaparte Phục hoàng 100 ngày.
Louis XVIII | |||||
---|---|---|---|---|---|
Vua của Pháp và Navarra | |||||
Vua Louis XVIII (vẽ bởi François Gérard) | |||||
Vua của Pháp và Navarra | |||||
Trị vì lần hai | 8 tháng 7 năm 1815 – 16 tháng 9 năm 1824 (9 năm, 70 ngày) | ||||
Thủ tướng | Charles Maurice de Talleyrand-Périgord Công tước Richelieu Hầu tước Dessolles Công tước Decazes Bá tước Villèle | ||||
Tiền nhiệm | Napoleon II (Vương triều 100 ngày, còn tranh cãi) | ||||
Kế nhiệm | Charles X | ||||
Trị vì lần đầu | 3 tháng 5 năm 1814 – 20 tháng 3 năm 1815 (321 ngày) | ||||
Tiền nhiệm | Napoleon II (Đệ nhất Đế chế Pháp) | ||||
Kế nhiệm | Napoleon I (Vương triều 100 ngày) | ||||
Quốc vương Pháp (tự nhận) | |||||
Tại vị | 8 tháng 6 năm 1795[lower-alpha 1] – 3 tháng 5 năm 1814 (18 năm, 329 ngày) | ||||
Tiền nhiệm | Louis XVII | ||||
Thông tin chung | |||||
Sinh | 17 tháng 11 năm 1755 Cung điện Versailles, Vương quốc Pháp | ||||
Mất | 16 tháng 9 năm 1824 (68 tuổi) Cung điện Louvre, Paris, Vương quốc Pháp | ||||
An táng | 24 tháng 9 năm 1824 Vương cung thánh đường Thánh Denis, Pháp | ||||
Phối ngẫu | Marie Joséphine của Savoy | ||||
| |||||
Hoàng tộc | Nhà Bourbon | ||||
Thân phụ | Louis Ferdinand, Thái tử Pháp | ||||
Thân mẫu | Maria Josepha của Sachsen | ||||
Tôn giáo | Công giáo Roma | ||||
Chữ ký |
Trước khi lên ngôi vua, ông là Bá tước xứ Provence, với tư cách là em trai của Vua Louis XVI. Vào ngày 21/09/1792, Hội nghị Quốc gia bãi bỏ chế độ quân chủ và phế truất Louis XVI, người mà sau đó đã bị xử tử bằng máy chém[3]. Khi con trai của cựu vương Louis XVI là Louis XVII mất trong tù vào tháng 6/1795, ông trở thành người đứng đầu Nhà Bourbon và đã tuyên bố lên ngôi với vương hiệu Louis XVIII.[4]
Sau Cách mạng Pháp và trong Kỷ nguyên Napoléon, Louis XVIII sống lưu vong ở Vương quốc Phổ, Vương quốc Anh và Đế quốc Nga[5]. Khi Liên minh thứ Sáu đánh bại Napoleon I vào năm 1814, Louis XVIII đã được các cường quốc châu Âu và nhóm bảo hoàng Pháp đưa về nước tiếp nhận ngai vàng. Sau đó không lâu, Napoleon đã rời khỏi Elba để trở về Pháp khôi phục lại đế chế của mình mà sau này lịch sử gọi là Triều đại Một trăm ngày, Louis XVIII lại phải rời bỏ nước Pháp để sống lưu vong thêm một lần nữa cho đến khi Chiến tranh Liên minh thứ Bảy đánh bại Napoleon, ông mới được trở về nước Pháp và trị vì cho đến khi qua đời.
Louis XVIII đã trị vì nước Pháp chưa đến một thập kỷ. Chính phủ Bourbon phục hoàng là một chế độ Quân chủ lập hiến, không giống như dưới thời Ancien Régime, là một chế độ chuyên chế. Vì thế mà quyền hành của Louis XVIII bị suy giảm đáng kể bởi Hiến chương 1814, hiến pháp mới của Pháp. Sự trở lại của ông vào sau Triều đại 100 ngày (1815) đã dẫn đến làn sóng Khủng bố Trắng lần thứ hai do phe cực đoan đứng đầu. Triều đại của ông được đánh dấu bởi sự hình thành của Liên minh Quintuple ra đời tại Đại hội Aix-la-Chapelle vào năm 1818, khi Vương quốc Pháp gia nhập Liên minh Bộ tứ do Đế quốc Áo, Vương quốc Phổ, Đế quốc Nga và Vương quốc Anh thành lập, tiếp đó nước Pháp đã có một cuộc can thiệp quân sự vào Tây Ban Nha.
Louis XVIII không có con, vì thế mà sau khi ông qua đời, ngai vàng nước Pháp đã được truyền lại cho em trai ông là Bá tước Charles Philippe của xứ Artois[6], sau khi lên ngôi lấy vương hiệu là Charles X. Louis XVIII là vị vua cuối cùng của nước Pháp qua đời trong khi vẫn trị vì, những vị vua sau này đều bị phế truất hoặc thoái vị, như: Charles X thoái vị năm 1830; Louis Philippe I thoái vị năm 1848 và Napoleon III bị phế truất năm 1870.