Hiboniet
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Hiboniet is 'n mineraal met die formule CaAl12O19 wat op Madagaskar gevind word maar ook in meteoriete aangetref word. Ander metaalatome soos yster, vanadium, chroom en titaan kan aluminiumatome vervang. Die kleur van 'n hibonietkristal word bepaal deur die onsuiwerhede. [3] Die mineraal is na die Franse geoloog Paul Hibon vernoem wat dit in 1955 as swart of deurskynende korrels in die alluviale toriantiet en flogopiet-afsettings van Esiva in die provinsie Toliare (Tuléar) van Madagaskar gevind het. [4] Van die hibonietkristalle word as juweel aangewend.
| Hiboniet | |
|---|---|
 | |
| Formule | CaAl12O19 |
| Onsuiwerhede | Fe,Ti,V,Cr,Ce,Mg,Si |
| Nickel-Strunz (10) | 4.CC.45 |
| Kleur | bruin tot swart opaak[1] |
| Hardheid | 7,5 – 8 (Mohs) |
| Digtheid | 3,83 - 3,85 g/cm3 |
| Dubbelbreking | eenassig (-) |
| RI-waardes | nω = 1.807 nε = 1.790 n = 1.807 |
| Kristalsisteem | heksagonaal |
| Ruimtegroep | P6₃}/mmc [2] |
| Eenheidsel | a = 5.613(1) Å, c = 22.285(8) Å |
| * Lys van minerale | |
Portaal  Geologie | |
Die kristalstruktuur bevat vyf verskillende aluminiumposisies. Al(1), Al(3) en Al(4) is oktaëdries, die Al(2)-posisie is tetraëdries en Al(5) is 'n taamlik ongewone trigonale bipiramide wat 'n 5-omringing verteenwoordig. Yster kan in aldrie posisies voorkom maar Mössbauer-gegewens wys dat dit veral as Fe2+ in 5-omringing optree. Dit is dalk naas 'n Ti4+-ioon in 'n Al(3)-oktaëder wat 'n vlak met Al(5) deel. [3]
Hiboniet word as kalsium-aluminiumryke insluitsels (CAI's) in meteoriete gevind en hulle word as van die oudste onveranderde materiale van die sonnestelsel beskou. Plaatvormige hibonietkristalle in CM2-chondriete het isotoopverhoudings wat baie afwyk maar in teenstelling tot CAI's in die CV-condreite het dit nouliks reste van die uitgestorwe oerisotoop 26Al. Hulle is waarskynlik reeds gevorm voor 'n varse stroom van 26Al die sonnestelsel bereik het. Dit lewer inligting oor gebeurtenisse in vroegste tye van die Chaotium (die Nefelium en Erebrium). Die hibonietkristalle bevat ook edelgasse soos neon en die 23Ne/22Ne-isotoopverhouding wys dat die kosmiese straling van die vroeë son energetieser gewees het as wat dit nou is. Dit lewer inligting oor 'n later fase (die Hiperitium).[5]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
