Intensiewe vorm
byvoeglike naamwoorde in die versterkende graad From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Intensiewe vorme of intensiewe adjektiewe, vroeër bekend as versterkte vorme, is byvoeglike naamwoorde in die versterkende graad. Intensiewe vorme word gebruik om 'n sin trefkrag te gee en die taal op te kikker. 'n Voorbeeld hiervan is brandarm, wat baie arm beteken. In Afrikaans word intensiewe vorme gewoonlik vas (as een woord) geskryf, met enkele uitsonderings, byvoorbeeld wawyd oop en nugter wakker.

Remove ads
Afrikaans
Stand
Die tale wat ons praat (2018) som die stand van intensiewe vorme in Afrikaans so op:[1]
Eienskappe
Intensiewe vorme word dikwels gevorm deur die volgende konstruksies[2]
Nietemin kan niks in die skrywer se pad staan om met digterlike vryheid eie intensiewe vorme te skep wat alle reëls oorskry nie, soos:
- Witwarm-bloedstollend-dring-in-sy-vleis-seer - Uit: Ballade vir 'n Enkeling, 2014, Leon van Nierop, Kaapstad: Tafelberg, bl. 412
Hoewel aangevoer word dat intensiewe vorme van die adjektief normaalweg geen graadtrappe het nie (soos beeldskoon, waarvan *beeldskoner en *beeldskoonste onmoontlik is),[3] is daar wel by plankdun, spierwit en stokoud slegs die stellende en oortreffende trap aangeteken:[4]
- plankdun – plankdunste
- spierwit – spierwitste
- stokoud – stokoudste
Gewoonlik is daar nie 'n vergelykender trap nie:[5]
- pikswart – pikswartste
- horingoud – horingoudste
- goudgeel – goudgeelste
Gedeeltelike reduplikasie is ook moontlik, solank 'n koppelteken toegevoeg word:[6]
- Hy is hond-hondmak.
- Die grond is klip-kliphard.
- Die sakeman is skat-skatryk.
- Hy is spier-spierwit en sy oë is so groot soos pierings gerek.[7]
Soms word die intensiewe vorm selfs verder intensiveer met die aanvangskomponent morsdood- of ander verbindings:
Voorbeelde
'n Aantal voorbeelde van intensiewe:
- af – morsaf,[11][12][13][14] regaf[13], pylregaf[15]
- agter – heelagter[13]
- agteroor – rûensagteroor[14]
- alleen – stokalleen,[11][13] stoksielalleen,[11][13][16][17] moedersielalleen,[11][13], moederstoksielsaligalleen,[11] vingeralleen,[11][12][13] doodalleen,[9][12][11][13][18] sielalleen, stoksielsaligalleen,[11][13] mensalleen,[19] vroualleen, manalleen, skepsel-alleen[20]
- arm – brandarm,[11][12][13][14] doodarm,[11][13][21] straatarm,[14] bedelarm,[11][9] blêrarm[9], bloedarm[11]
- bang – dood(s)bang,[11][13][21][22][12][23] vrekbang,[13] yskoudbang,[24] skytbang en broekskytbang[9] (obseen), siekbang,[25] sissiebang,[26] haasbang,[27] lambang,[28] hondbang
- bedaard – doodbedaard[9][12][11][13][14][21][29]
- bederf/bedorwe – diepbedorwe[30]
- bedroef – diepbedroef[31]
- bedrywig – miernesbedrywig[32]
- bekend – alombekend,[11][13][33] doodbekend,[31] wêreldbekend,[34] wydbekend
- bekommerd – doodbekommerd[35]
- belangrik – lewensbelangrik[11]
- beledig – doodbeledig[9]
- belese – blinkbelese[36]
- bemind – teerbemind,[37] alombemind[38]
- benoud – dood(s)benoud[11][12][13][21][9]
- beroemd – wêreldberoemd[11][13][14]
- besig – druk besig, rasend besig,[39] dol besig[40]
- besope – stombesope[13]
- betyds – doodbetyds[41]
- bewoë – diepbewoë[31]
- bitter – galbitter,[13][14][42][12] alsbitter,[42] alsembitter, aalwynbitter, alweebitter
- blank – lelieblank,[11][12][13][14] spieëlblank, sneeublank, silwerblank, pêrelblank, melkblank[43]
- bleek – doodsbleek,[11][13][14][42][21][44][45] wasbleek,[11][13][46][47][48] fletsbleek,[49] geelbleek,[50] wurmbleek,[51] asbleek,[52] maanbleek,[53] grafbleek,[9] melkbleek[9], lykbleek[11]
- blind – stokblind,[11][12][13][14] stekelblind[13][12]
- blink – bottelblink, skitterblink,[11][54] spieëlblink,[55][56] glinsterblink,[57] diamantblink,[12][42][58] sonblink,[59] sweetblink (spiere), silwerblink,[60] politoerblink,[61] kraakblink,[9] kristalblink,[9] poetsblink
- blond – bottelblond,[62] vlasblond,[63] sonblond,[64] koringblond[65]
- blou – potblou,[11][13][14], botblou,[9][11] erdblou,[66] baftablou,[11][67] hemelsblou,[11][68][69] blouselblou, branderblou
- bly – doodbly,[11][13][68] hondbly,[9] dankiebly,[14] dolbly,[13][14][70] sielsbly[13]
- bo – heelbo[13]
- bont – papegaaibont,[71] kakelbont,[14][72] strontbont (plat)[73]
- braai doodbraai[11]
- brand doodbrand[11]
- breed – hemel(s)breed,[11][13][14][42] wêreldbreed,[13] bergbreed[74]
- broos – seepbelbroos[75]
- bros – kraakbros[12][76]
- bruin – grondbruin, bergbruin (water; stroom), modderbruin,[77] vetbruin,[78] beskuitbruin,[79] neutbruin,[80] bessiebruin,[81] karamelbruin,[82] waksbruin,[83] sjokoladebruin,[84] heuningbruin,[85] toffiebruin,[86] kraakbruin (kos)[9]
- dapper – doldapper[87][88][89]
- deftig – kraakdeftig[13]
- deur – middeldeur,[13] dwarsdeur[13][12]
- diep – afgronddiep,[42] enkeldiep, kniediep (kniediep in die moeilikheid; kniediep voordag (douvoordag)), pensdiep, skouerdiep, nekdiep,[90] kraakdiep[9]
- dig – potdig,[11][13][14] botdig[9][11][13][14]
- dik – trommeldik,[11][13][14] knuppeldik (met sy verwante knepeldik, kneweldik, knubbeldik, knipdik, knippeldik),[11][13][14][42] dwarreldik[91]
- dof – droomdof[9]
- dom – aartsdom, eseldom, horingdom, klipsteendom
- donker – pikdonker,[11][13][14] stikdonker,[11][13][14][92] nagdonker,[9][13] oliedonker,[93] skemerdonker,[94] gietdonker, angsdonker[95] doodsdonker,[96] gitdonker,[13] gitswartnagdonker,[97] grotdonker,[13][98][99] dikdonker,[100], tonneldonker[101], gatdonker[102]
- dood – morsdood,[11][12][13][14][103] klipdood, dikdood[9]
- dood (dooierig) – dikdood/dikdooi[104]
- doof – stokdoof,[11][12][13][14][105] potdoof
- dor – beendor,[9] kraakdor,[9] kurkdor[9]
- dries (astrant, aanmatigend, vermetel, brutaal) – doldries[9]
- driftig – doldriftig[106]
- droef – kerkhofdroef
- dronk – smoordronk,[11][13][14] stomdronk,[13], dooddronk[11], stormdronk, papdronk,[13] dikdronk, slingerdronk, poepdronk[107] (plat), horingdronk,[108] duiseldronk, bibberdronk,[109] katdronk[9], diepdronk,[31] kanondronk
- droog – kurkdroog,[11][13][14][110][111][112] botdroog,[11][9][31] poeierdroog,[113] horingdroog,[11][13][14][42][114] houthoringdroog,[9] stofdroog,[115][116] tonteldroog, kurkhoringdroog,[117] dordroog,[118] beendroog,[9] hooidroog,[9], kurkhooidroog,[119] houtskooldroog,[9] kraakdroog[9]
- duidelik – glasduidelik,[120] klaarduidelik[9]
- dun – plankdun,[11][12][13][14][42] papierdun[11], vliesdun,[121] haardun, kraakdun (porselein, glas of stem),[9] flenterdun, ragdun, riemdun, naalddun, dennenaalddun,[122] posbusdun (lippe),[123] grasdun,[124], stokkiedun[125], donkiebeendun,[126] rafeldun,[127] asemdun,[128] wafeldun, draaddun,[9] garingdun,[9] lemdun[9]
- duur – peperduur,[11][13][14][42] bitterduur, vrekduur[129]
- dwars – plankdwars (jagtaal: wanneer 'n dier heeltemal dwars staan, gereed om geskiet te word)[9]
- eens – doodeens[9]
- eenvoudig – doodeenvoudig,[9][11][13] blooteenvoudig,[9] kindereenvoudig[9]
- eerlik – doodeerlik[11][12][11][13][14][21][130]
- eg – goudeg
- eie – bloedeie[14]
- ellendig – doodellendig[11]
- erg – dooderg[11]
- ernstig – doodernstig,[11][21][131][132] sielsernstig[133], vry-ernstig[11]
- fiks – topfiks[134]
- flou – stokflou,[11][12][13][14][135] doodflou
- fris (gesond) – perdfris,[9][11][13][14][136][137] kikfris,[138] appelfris[139] kikfris (nie algemeen)[9]
- fris (vars) – doufris,[9] komkommerfris,[9] lentefris,[9] kraakfris[9] vonkelfris,[12][140] tintelfris,[141] dartelfris[141][12], windfris[12]
- fyn – haarfyn,[13][14][42][142] ragfyn,[13][12][14][143][144] piekfyn,[11][12][13][14] flenterfyn,[9] veselfyn,[42] naaldfyn, kraakfyn,[9] poeierfyn (stof),[145] wasfyn,[146] spinnerakfyn/spinragfyn,[13][147], porseleinfyn[148] vlinderfyn,[149] feëfyn, [12] stippelfyn[12]
- gaar – doodgaar[13][150]
- gedaan – doodgedaan,[9] morsgedaan[9], morsdoodgedaan[9]
- gedwee – hondgedwee[9]
- gedienstig – hondgedienstig[9]
- geduldig – doodgeduldig [151]
- geel – goudgeel,[11][12][13][14][42] kerriegeel, borriegeel,[11][14] knalgeel,[14] vlamgeel, kanariegeel,[152] mosterdgeel, giggelgeel (skertsend), songeel,[11][153] wortelgeel,[154] piesanggeel,[155] sonneblomgeel,[156][157][158][159][160][161] sonskyngeel[162], bottergeel,[11] koringgeel[11]
- geesdriftig – doodgeesdriftig[163]
- gek – stapelgek,[11][12][13][14] dolgek[9]
- gelief – alomgelief[31]
- gelukkig – doodgelukkig,[13][164] dolgelukkig, sielsgelukkig,[13] stralend gelukkig, duifgelukkig[42]
- gemaklik – doodgemaklik[21][165]
- gereed – slaggereed
- gerus – houtgerus,[9][12][11][13][14] perdgerus,[9][13] doodgerus,[9][11][13][21] houtpopgerus,[42] Engelsgerus[166]
- gesond – blakend gesond, kerngesond,[13][151][167] oergesond[168]
- getroos – doodgetroos[9][11]
- getrou – lewensgetrou,[169] hond(s)getrou[9]
- gevaarlik – doodsgevaarlik,[11][170] lewensgevaarlik
- gevoelig – fyngevoelig,[171] teergevoelig
- gewillig – doodgewillig,[13][14] eselsgewillig[172]
- gewoon – doodgewoon,[11][13][21][173] blootgewoon[9]
- giftig – groengiftig[174]
- glad – spieëlglad,[11][13][14][42] seepglad,[11][13][14] palingglad,[42] snotglad, botterglad (tong), aalglad, ivoorglad, masjienglad, satynglad[175], roomglad,[176] blinkglad,[177][178] meerminglad,[179] glipglad,[180] kraakglad, [9] skiglad,[12] straalglad, [12] streelglad[12] marmerglad[181]
- goed – bittergoed, doodgoed[11][13][14]
- goedkoop – spotgoedkoop,[11][12][13][14] doodgoedkoop
- goor – hondgoor
- gou – blitsgou[12]
- graag – dolgraag,[11][12][13][14][182][183] bittergraag, hartsgraag,[184] doodgraag,[13] dubbelgraag[185]
- groen – grasgroen,[11][13][14][42] lowergroen, smaraggroen,[186] knalgroen, klawergroen,[187] nylgroen,[188] knarsgroen, brommergroen (van jaloesie),[189][190] varsgroen,[191] soelgroen,[192] bottelgroen[11][193], olyfgroen[11], banknootgroen[11]
- groot – reusegroot[11], tamaaigroot, lewensgroot[11][14]
- grou – asgrou,[42] loodgrou, vaalgrou[194]
- grys – asgrys,[13] loodgrys,[195][196]
- haastig – dolhaastig[13][9] doodhaastig[11][197]
- hard – kliphard,[11][13][14][42] ysterhard, keihard, keisteenhard,[13] klipsteenhard,[11][13] klipsteenkalbashard, skreeuhard, staalhard,[13] steenhard, spykerhard, kwashard,[198] rotshard,[199] skokhard (klank),[200] houthard,[201] olienhouthard,[202] harshard,[203] beenhard,[9] kraakhard,[9] diamanthard[12]
- heet – brandheet, snikheet,[11][13][14] stikheet, smoorheet[11], bloedheet, brandendheet[9]
- helder – glashelder,[11][13][14][42][204] klokhelder,[11][14][205][206] kristalhelder,[13][14][42] jenewerhelder, knalhelder, silwerhelder, skelhelder, stroophelder,[207] skreeuhelder (kleure), sonhelder,[208] yshelder,[209] brandhelder,[210] waterhelder[211]
- honger – hondshonger, doodhonger,[11][13][212] skreeuhonger, wolfshonger, bloedhonger[213]
- hoog – hemelhoog,[11][13][14][214][215][216] bergehoog/bergenshoog/berghoog/berghoë[9][42][217][218] toringhoog,[42][13] helhoog (in spreektaal gebruik), sterhoog[219]
- jammer – doodjammer[11]
- jong (attributief)/ jonk (predikatief) – bloedjonk,[11][12][13][14][220] piepjonk,[11][13] stralend-jong[221]
- kaal – poedelkaal,[14] poedelnakendkaal[222] (kyk ook na naak), winterkaal (landskap, tuin),[223] rotkaal[224]
- kak – hondkak (plat)[verwysing benodig]
- kalm – doodkalm[11][13][21][225]
- kil – yskil,[226] doodkil[227]
- klaar (duidelik) – klinkklaar[14][228]
- klam – slymklam[229]
- klein – piepklein,[13][12][14] muisklein, voëltjieklein,[230] varkklein (oë),[231] speldklein[232]
- knies - doodknies[11]
- koel – komkommerkoel,[13] doodkoel[233]
- kook – doodkook[11]
- koppig – vrekkoppig[13]
- koud – yskoud,[11][13][14][42][234] piskoud (plat), bibberkoud, klipkoud, rilkoud,[235] vars-koud,[236] doodkoud,[13] kraakkoud, [9] vrieskoud, [12] ritteltitkoud[237]
- krom – hoepelkrom[11][13][14]
- kwaad – smoorkwaad,[11][12][13][14] doodkwaad,[31] booskwaad,[11][13][238] rasend kwaad,[239] rooikwaad,[240] siedend kwaad[241], blindkwaad
- laag – hondlaag (gemeen)[242]
- lag – doodlag[11]
- lam – boeglam,[11][12][13][14] doodlam[243]
- lang – ellelang[11][13][14][244]
- lank – lewenslank, doodlank[9]
- leeg – dolleeg,[9][11][13][14] botleeg,[11][13] dopleeg[9]
- lekker – smullekker,[31][12] watertandlekker[141][12], vreklekker, vingerleklekker, doodlekker,[13][14] kraaklekker[245]
- lelik – skreeulelik,[11][12][13][14][42] skreelelik, skulelik, hondlelik,[9] foeilelik,[11][9] blêrlelik, vreklelik,[233] rondomlelik[9]
- lewendig – springlewendig[11][13][14][246]
- lig – veerlig,[11][13][14][42][247] vlinderlig, strooiligte (vermaak), helderlig,[14] klaarlig, veertjielig,[248] donslig[143] luglig[12]
- logies – doodlogies[249]
- lui – doodlui, aartslui,[13] sleglui,[250] donkielui,[251] vreklui[11][12][13], katlui[252]
- luiters – doodluiters,[9][12][11][13][253][254][255][256] doodleuters[21]
- lus – doodlus[257]
- maer – brandmaer,[11][13][14] biltongmaer (informeel), doodmaer, plankmaer, seningmaer, vrekmaer,[258] riemmaer,[259] broodmaer, houtmaer[9], graatmaer[260]
- mak – hondmak,[11][13][14][42][261] skaapmak,[262] doodmak[13][233], doodmak[11]
- maklik – doodmaklik,[11][13][14][21][263] spotmaklik, hondmaklik[264]
- mal – stapelmal,[12] aapmal,[265][266] stapelmal[13]
- min – bloedmin,[11][13][12] broodmin[13]
- mislik – kotsmislik (plat)
- modern – kraakmodern,[9] Piet Modrian-modern[267]
- moeg – doodmoeg,[11][12][13][14][21][268][269][270] sterwensmoeg, lewensmoeg,[271] hondmoeg,[272] stokmoeg[13]
- moeilik – doodmoeilik, hondmoeilik, vrekmoeilik,[273] mensmoeilik[9]
- mooi – beeldmooi,[13] popmooi,[13] prentjiemooi, wondermooi,[11][13] blinkmooi, droommooi,[274] glansmooi,[12] hoendervleismooi, hoendervelmooi, feetjiemooi, poskaartmooi, sprokiesmooi, vrekmooi, reënboogmooi,[275] skittermooi[276]
- naak (nakend) – poedelnaak (-nakend),[11][12][13][14][42][277] spiernaak,[13] splinternakend,[11] moedernaak, spleinakend,[11]
- naby – doodnaby[278]
- nat – papnat,[11][12][13][14] sopnat,[13][14][42][279] waternat,[13][280] papwaternat,[281] papsopnat, sopwaternat,[31] druipnat,[13][42] kletsnat,[282] sweetnat,[283] brandernat,[284] blinknat,[285] watersopnat,[13] katnat,[13] deurnat[13]
- natuurlik – doodnatuurlik[13][21][286][287]
- netjies – kraaknetjies[288]
- nodig – broodnodig,[11][12][13][14][42][289] hoognodig[290]
- nood – doodsnood[11]
- noodsaaklik – lewensnoodsaaklik[291]
- normaal – doodnormaal[13]
- nugter – doodnugter,[9][13] bloednugter,[13][292] spooknugter[293][294]
- nuttig - doodnuttig[295]
- nuuskierig – doodnuuskierig,[296] aartsnuuskierig [297]
- nuut – splinternuut,[11][13][14][42] spiksplinternuut,[13] winkelnuut, kraaknuut,[9][11][13][14][298][299] blinknuut,[11][13][300] gloednuut, vonkelnuut,[13][14] pronknuwe, skelnuut,[301] nikkelnuut,[302] pleisternuut,[303] fluitnuut[9] glinsternuut[141][12]
- onder – botonder[304][11]
- ongelukkig – sielsongelukkig, doodongelukkig[11][21]
- onnosel – kliponnosel,[305] stomonnosel, stomponnosel,[306] domonnosel[307][308]
- onskuldig – doodonskuldig[11][13][21][309], broodonskuldig (gewestelik)[9]
- ontsteld – sielsontsteld[310] doodontsteld[311]
- oop – wawyd oop[11][31]
- oortuig – doodoortuig[312][313]
- op – doodop[314]
- oranje – skeloranje [315]
- orent – penorent,[11][12][13][14] kiertsorent,[316] pennetjieorent[317]
- oud – stokoud,[11][13][14] horingoud,[11][13][14][318][12] beenoud,[13] oeroud,[319] stokhoringoud[320]
- pap – lam-pap[321]
- pers – skreeupers, pimpelpers
- pienk – skelpienk [322] knalpienk, skokpienk, skreepienk, skreeupienk, uitkloppienk, felpienk, fokkieng pienk (vulgêr; shocking + fok),[323] koejawelpienk[324]
- prettig – doodprettig,[13] dolprettig[13][9]
- raak – doodraak – ('n hou doodraak slaan)
- reg (reguit) – loodreg[13][14]
- reg (orde, toestand, korrektheid, gereedheid) – doodreg,[11][13][14][21][325] roerreg[9]
- regaf – loodregaf[9]
- regop – penregop,[11][13][326][327] kersregop,[11][13][14] kiertsregop,[13] peilregop,[328] aartsregop,[329] loodregop,[9] erdmanregop,[9] haaksregop[9]
- reguit – pylreguit,[11][13][14] penreguit,[9][11][13] reëlreguit,[14] koeëlreguit, snaarreguit,[330][331] lynreguit,[332] stokreguit,[333][334][335] strykplankreguit[336]
- rein – hemelrein,[13] engelrein[13][337]
- rond – koeëlrond,[11][13][14][338] balrond,[14] appelrond (gesig, wange),[42] bolrond,[11][13][339] tolrond,[13] pieringrond[340]
- rooi – bloedrooi,[11][13][14][42] skarlakenrooi,[11][341] knalrooi,[14] krasrooi, tamatierooi,[342] brandrooi,[343] bitterrooi,[344] oorlogrooi,[345] vlamrooi,[346][347] vuurrooi,[348] robynrooi,[349] ryprooi,[350] posbusrooi, [11], kersierooi[351]
- rou – bloedrou (vleis)[11][9]
- rustig – doodrustig[352][353]
- ryk – skatryk,[11][13][14] bossiesryk, stinkryk, vrotryk
- ryp – papryp,[9][12][13][14] doodryp[354], kraakryp, [9] vrotryp[12]
- saai – doodsaai (vervelend)
- saf – papsaf[9]
- sag (tekstuur) – papsag,[9][12][11][13][42] donssag,[12][13] doeksag/doeksaf, satynsag, troetelsag, murgsag,[355] smeltsag,[356] fluweelsag[31][42], katsag,[357] engelsag,[358] asemsag,[42] bottersag,[359] poeiersag,[360] melksag,[361] roomsag,[12][362] blouselsag, [12] droomsag,[12] leunstoelsag,[12] soepelsag, [12] streelsag,[12] wolksag[12][363]
- sag (klank) – fluweelsag[31][42] (stem), fluistersag[364]
- salig – sielsalig[365][366]
- seker – doodseker,[11][13][21][367][368] klipseker
- sekuur – doodsekuur,[13][369] fynsekuur[370]
- siek – hondsiek, doodsiek,[11][13][14][371][372] vrotsiek, skandesiek[9]
- simpel – doodsimpel[9]
- sindelik – kraaksindelik[11][13][14]
- skaam – doodskaam,[11][12][13] rooiskaam[373]
- skaars – doodskaars,[374] droogteskaars[375]
- skeef – windskeef[11][14][376]
- skelm – jakkalsskelm[9]
- skerp – vlymskerp,[13][377][378] elsskerp, haarskerp (beeld), rasperskerp, skeermesskerp,[9] naaldskerp,[42] blitsskerp (beeld),[9] bliksemskerp (beeld),[9] droomskerp (beeld, detail),[9] lemskerp,[9][379] krisskerp,[9] priemskerp, [9] swaardskerp[12]
- skoon (estetika) – beeldskoon,[11][13][14] bloedskoon,[11][13][9] porseleinskoon (vel, gelaat),[380] wonderskoon,[11][13] blomskoon[13]
- skoon (helder) – kristalskoon,[9][381]
- skoon (higiëne) – silwerskoon,[11][13][14] kraakskoon,[13][382] blinkskoon,[383][384] skitterskoon[9][385][12], sprankelskoon, [386] glansskoon[12]
- skraal – rietskraal,[11][13][14][387] geraamteskraal[388]
- skrik – doodskrik[11]
- skrum – doodskrum[9][11]
- sku – skilpadsku[389]
- skurf – rasperskurf[390]
- slank – soepelslank[12]
- slap – papslap[11][13]
- sleg – doodsleg,[13] papsleg,[14] daggasleg, vreksleg, vrotsleg, hondsleg,[391] kaksleg (obseen)[392]
- slim – vrekslim[393]
- slinks – jakkalsslinks[9]
- snaaks – skreeusnaaks,[13][14] skreesnaaks, rasend snaaks,[394] doodsnaaks[395]
- snel – blitssnel,[11][13][14][396][397] bliksemsnel,[11][13] koeëlsnel, pylsnel,[11][13] rasendsnel, orkaansnel,[398] windsnel, [399] stralersnel[12]
- soet – suikersoet,[11][13][400] stroopsoet,[11][13][14] heuningsoet,[14][42] engelsoet[401]
- sout – pekelsout[11][13][14]
- stadig – doodstadig[11][13][371][402], skilpadstadig,[11] slakstadig[11]
- sterk – ystersterk,[11][13][14][42] beersterk,[42] wondersterk, reusesterk, stormsterk (wind), oersterk, beessterk,[403] draadsterk,[404] gifsterk (koffie/tabak),[9] klipsterk[9]
- stil – doodstil,[11][13][14][21][405][406] tjoepstil,[11][12][13] bladstil,[13][14] botstil,[11][13][14][407][12] botdoodstil,[11][9] stokstil[11], muisstil,[11][13][408] grafstil,[42][13][14] kerkstil,[13] kerkhofstil,[13] klipstil, stofstil,[409] witstil,[410] nagstil[9], grotstil[411], tonnelstil,[412] kiepstil (nie algemeen)[9]
- styf – stokstyf,[11][13][14][413] boomstyf (argaïes saam met liggaamsdele/ledemate gebruik; ook boomvas),[11][13] snaarstyf[14][42] (draad, senuwees, spanning, situasie), kraanstyf,[414] kraakstyf, klipstyf
- suinig – vreksuinig,[11][13][14][415] stiksuinig
- suiwer – kristalsuiwer,[9] glassuiwer[416]
- sukkel – doodsukkel[11]
- suur – asynsuur,[11][13][14][42] brandsuur,[417][418] doodsuur[419]
- swaar – loodswaar,[11][13] klipswaar,[9] stormswaar (gesigte),[420] kraakswaar,[9] kreunswaar,[9] hamerswaar (hou, slag)[421][422]
- swak – kuikenswak,[11][13][14] doodswak,[14] hoenderswak[13]
- swart – pikswart,[11][13][14][42] gitswart,[11][13][14] pikgitswart, nagswart,[9] roetswart, koolswart, (pik)gietswart, raafswart,[423][424] steenkoolswart,[425] skemerswart,[426] blinkswart,[427][428] inkswart[13][429]
- swoeg – doodswoeg[11]
- taai (buigsaam, maar moeilik breekbaar) – seningtaai,[13][42][430] biltongtaai, rubbertaai
- taai (gehard, ook moeilik) – rateltaai,[13][42] toffietaai (wedstryd), hondstaai, karootaai (plant)
- taai (klewerig) – heuningtaai,[431] toffietaai
- tevrede – doodtevrede,[11][14][131][432] oertevrede[433]
- tjank– doodtjank[11]
- toe – bottoe,[11][13][14][434] pottoe,[9][11][13][14] digtoe[14]
- treur – doodtreur[11]
- trou – hond(e)trou[9] (byvoorbeeld: hondetroue oë)
- vaak – doodvaak
- vaal – asvaal,[13][14] muisvaal,[435] roetvaal,[436] doringvaal,[437] loodvaal[438]
- vars – neutvars,[9][11][13][14][42][439] oondvars, kraakvars,[440] kersvers (of kersvars), douvars,[31] kekkelvars (informeel), tuinvars, reënvars (grond, lug, groente ens.),[9] seevars, stoomvars (gebak), lentevars (blomme, huis, voorkoms), plaasvars,[9] bloedvars[441], blinkvars, [442] blomvars, [12] parfuumvars[12]
- vas – rotsvas,[13][14][443][444][445] doodvas, bankvas,[13][14][446] paalvas[14] (blik, kyk, uitdrukking; houding; feit of stelling), klipvas, ystervas,[447] neetvas (sit/kleef)[9]
- veel – dolveel[13]
- veilig – doodveilig[448][12]
- verbaas – stomverbaas,[13][449] doodverbaas[13][450]
- ver – doodver[278]
- vererg – doodvererg[13]
- verkluim – doodverkluim[9]
- verlate – doodverlate[11][9]
- verlief – smoorverlief,[11][13][14] doodverlief,[11][13] dolverlief,[11][13][14][12] malverlief [451]
- verleë – doodverleë[9]
- verlig – helderverlig [452]
- vermoeid – doodvermoeid[11]
- versigtig – doodversigtig[453]
- verskrik – doodverskrik[11][31][454]
- verskriklik – allerverskriklik[455]
- verslae – doodverslae[456]
- verslete - doodverslete[457]
- verveel – doodverveel[11]
- verveeld – doodverveeld,[458] siekverveeld[459]
- vervelend – stomvervelend,[13] doodvervelend[13][460]
- vervelig – doodvervelig,[21] vaalvervelig[461], oervervelig[462]
- verwonderd – doodverwonderd,[11][13] stomverwonderd[13][463]
- vet – blinkvet,[13] spekvet,[11][12][13][14][42] moddervet,[11][12][13][14][42] varkvet, rondvet,[464] appelvet[9]
- vies – doodvies[11][9]
- vinnig – blitsvinnig,[11][13][42] bliksemvinnig,[42] helvinnig, kwikvinnig,[465] slang-vinnig[466]
- vol – stampvol,[11][13][14][467][468] propvol,[11][13][14] barstensvol, tjokvol,[13] tjok-en-blok vol (informeel), boordensvol[469] (ongewoon), skepvol,[470] windvol,[471] stikvol,[14] emmersvol,[472] randvol (glas water), kreunvol[9]
- voos – grysvoos[473]
- vreemd – wildvreemd,[11][12][13][14] wondervreemd
- vriendelik – katvriendelik, doodvriendelik[474]
- vrolik – dolvrolik, [13][9] vonkelvrolik[12]
- vrot – papvrot[11][475]
- vry – voëlvry,[11][13][14] skotvry,[11][476], doodvry[9][11] tolvry[11]
- vuil – kaiingvuil, moddervuil
- wakker – wawyd wakker,[11][31] nugter wakker,[11] haaswakker,[477] helder wakker[478][479]
- warm – vuurwarm,[11][13][14] gloeiwarm,[13] kokendwarm,[11] kookwaterwarm,[480] rooiwarm, skroeiwarm, smoorwarm,[11][481] snikwarm, stikwarm, witwarm, hondwarm,[482] smeltwarm[483][484], smeulwarm[485], wreedwarm, helwarm,[486] oondwarm,[487] bakoondwarm,[488] brandwarm,[489][490] bloedwarm,[491][492] goudwarm,[493] swoelwarm,[494] bliknerswarm,[495] siswarm,[9] kraaiwarm, [9] helwitwarm[496]
- waterpas – doodwaterpas[11]
- weemoedig – oerweemoedig[497]
- weg – witweg,[498] skoonveldweg[11]
- weinig – bloedweinig,[11][13][14] broodweinig[11]
- werk – doodwerk[11]
- wit – spierwit,[11][12][13][14][499] poeierwit,[500] raapwit, melkwit,[13] krytwit,[13] papierwit, sneeuwit,[11][13][501] wolkwit,[502] lykwit,[14] haelwit,[13][42][503] meelwit,[504] lakenwit,[505][506] wolwit,[507] skitterwit,[9][508] droomwit,[509] sonwit,[510] kalkwit,[511] spookwit,[512][513] siekwit,[514] beenwit,[515][516] styselwit,[517] ryswit,[518] vuurwit,[519] kraakwit (klere en linne)[9], waswit, marmerwit[520]
- woes – dolwoes[13][9]
- wyd – wawyd,[11][13][14][42] wêreldwyd,[11] hemelwyd, horingwyd,[521] hekwyk/hartwyd,[522] wawielwyd[523]
Remove ads
Deens
- bleg – dødbleg[524]
- blind – stekeblind[524]
- blødt – gennemblødt[524]
- blå – himmelblå[524]
- dristig – dumdristig[524]
- død – stokdød, stendød[524]
- døv – stokdøv[524]
- fattig – bundfattig, ludfattig[524]
- falden – himmelfalden[524]
- fast – klippefast[524]
- fin – hårfin[524]
- fuld – propfuld[524]
- gal – ravgal, splittergal[524]
- glad – kisteglad[525]
- god – ejegod, tossegod, hjertensgod[524]
- hård – stenhård[524]
- mager – radmager[524]
- mørk – bælgmørk[524]
- ny – splinterny[524]
- nøgen – splitternøgen[524]
- rig – stenrig[524]
- skarp – knivskarp[524]
- snar – lynsnar[526]
- sort – kulsort[524]
- stille – blikstille[524]
- sur – eddikesur[524]
- syg – dødssyg[524]
- ung – purung[524]
- våd – drivvåd, dyngvåd, [524]
- vågen – lysvågen[524]
Remove ads
Duits
- aktuell – brandaktuell, topaktuell
- allein – mutterseelenallein
- alt – steinalt,[527] uralt
- angst – himmelangst
- anständig – grundanständig
- arm – bettelarm[528], blutarm[529]
- besoffen – stockbesoffen, sturzbesoffen,[530] stinkbesoffen
- betrübt – tiefbetrübt
- betrunken – stockbetrunken[531]
- billig – spottbillig
- bitter – gallenbitter
- blank – blitzblank, spiegelblank[532]
- blaß – leichenblass, totenblass
- blau – knallblau, saphirblau[533]
- bleich – todbleich, totenbleich,[534][535] schreckensbleich,[536] kreidebleich[537][538]
- blöde – saublöde (plat), stinkblöde
- böse – bitterböse
- braun – britzebraun
- brav – kreuzbrav
- bunt – knallbunt, kunterbunt, grellbunt[539], prallbunt,[540] regenbogenbunt[541]
- dicht – hageldicht
- dick – faustdick, knüppeldick
- dreckig – saudreckig
- dreist – tolldreist
- dumm – blitzdumm, kreuzdumm, saudumm (plat), stockdumm, strohdumm
- dunkel – stockdunkel[542]
- dünn – hauchdünn, papierdünn, haardünn,[543] holzsplitterdünn[544]
- dürr – knochendürr, rappeldürr, spindeldürr
- duster – zappenduster, stockduster[545]
- egal – scheißegal (plat)
- ehrlich – grundehrlich[546]
- eigen – ureigen
- elend – hundeelend
- entschlossen – wildentschlossen
- ernst – bierernst, todernst
- ewig – urewig
- fahl – aschfahl[547]
- falsch – grundfalsch
- faul – stinkfaul
- fein – haarfein, hauchfein
- fest – bombenfest, felsenfest[548]
- fidel – kreuzfidel, mopsfidel, quietschfidel
- finster – stockfinster[549]
- fit – topfit
- fleißig – ameisenfleißig, bienenfleißig
- flink – wieselflink
- forsch – nassforsch
- frech – rotzfrech
- fremd – wildfremd, stockfremd[550]
- freundlich – katzenfreundlich, scheißfreundlich (plat en ironies bedoel vir aangeplakte vriendelikheid)
- frisch – taufrisch
- fromm – lammfromm
- gefährlich – brandgefährlich[551]
- geil – affengeil, oberaffengeil, saugeil (plat), schweinegeil (plat)
- gelb – quittegelb, weizengelb[552]
- gelehrt – grundgelehrt
- geliebt – heißgeliebt
- gemein – hundsgemein
- gemütlich – urgemütlich
- genau – haargenau[553]
- gerade – bolzengerade, kerzengerade[554][555]
- gescheit – blitzgescheit, grundgescheit
- gesund – kerngesund[556]
- gewandt – katzengewandt
- glatt – aalglatt (glibberig), spiegelglatt (gelyke oppervlak)
- glücklich – kreuzunglücklich
- grau – aschgrau, unwettergrau,[557] mausgrau[558]
- groß – riesengroß
- grün – giftgrün, katzengrün(e Augen)[559]
- gut – herzensgut, saugut (plat)
- gütig – grundgütig
- hart – beinhart, eisenhart, knallhart, knochenhart, knüppelhart, stahlhart,[560] steinhart[561]
- häßlich – grundhäßlich, potthässlich
- heimlich – klammheimlich[562]
- heiser – stockheiser
- heiß – brühheiß, bullenheiß, höllenheiß, knallheiß
- hell – taghell, glockenhell[563]
- hoch – haushoch, himmelhoch, turmhoch
- hübsch – wunderhübsch
- hungrig – heißhungrig[564]
- jung – blutjung[565]
- kahl – ratzekahl
- kalt – eiskalt, hundekalt, lausekalt, frostkalt[566]
- klar – glasklar, sonnenklar, wasserklar, kristallklar
- klein – klitzeklein
- komisch – urkomisch
- krank – sterbenskrank, todkrank, todsterbenskrank
- kühn – tollkühn
- lang – baumlang
- langweilig – kotzlangweilig (plat), scheißlangweilig (plat), sterbenslangweilig, todlangweilig, todsterbenslangweilig
- lebendig – quicklebendig,[567] springlebendig
- leicht – babyleicht, federleicht, kinderleicht
- matt – sterbensmatt, hundematt
- miserabel – hundsmiserabel
- modern – topmodern
- müde – hundemüde,[568][569] todmüde
- munter – putzmunter
- mutig – todesmutig[570]
- nackt – pudelnackt, splitternackt
- nah – hautnah
- närrisch – pudelnärrisch
- nass – patschnass, pitschnass,[571] pudelnass, tropfnass, klatschnass[572][573], klitschnaß[574]
- neu – brandneu, funkelnagelneu, nagelneu[575]
- normal – stinknormal
- nüchtern – stocknüchtern
- offen – sperrangelweit offen[576]
- reich – schwerreich, steinreich, stinkreich
- rein – astrein,[577][578] hasenrein, lupenrein
- richtig – goldrichtig
- rocken – brottrocken
- rot – feuerrot,[579] knallrot, krebsrot, puterrot,[580] rosenrot, rubinrot, [581] tomatenrot [582]
- rund – kreisrund, kugelrund
- satt – knüppelsatt, pappsatt
- sauber – blitzsauber[583][584]
- sauer – stinksauer,[585] stocksauer[586]
- schade – jammerschade
- scharf – haarscharf,[587] messerscharf, [588] rasiermesserscharf[589]
- schick – todschick
- schief – windschief[590][591]
- schlank – gertenschlank
- schlau – bauernschlau
- schlecht – grottenschlecht
- schnell – blitzschnell, windschnell[592]
- schön – bildschön, engelschön, wunderschön
- schwarz – kohlrabenschwarz, kohlschwarz, nachtschwarz, pechrabenschwarz,[593] pechschwarz[594], rabenschwarz, tiefschwarz
- schwer – bleischwer, sauschwer (plat), zentnerschwer
- sehnt – heißersehnt
- sicher – bombensicher, todsicher
- schnell – pfeilschnell
- stark – bärenstark,[595] baumstark, bullenstark, stierstark
- steif – stocksteif[596][597]
- still – mäuschenstill, mucksmäuschenstill
- süß – honigsüß, zuckersüß[598]
- taub – stocktaub
- teuer – schweineteuer; sauteuer (plat)
- tief – abgrundtief[599][600]
- tot – mausetot
- traurig – tieftraurig, todtraurig[601]
- trocken – staubtrocken,[602][603] knochentrocken[604]
- übel – speiübel,[605] kotzübel (plat, letterlik kotsmislik)
- umkämpft – heißumkämpft
- umstritten – heißumstritten
- unglücklich – todunglücklich
- vergnügt – quietschvergnügt
- verschieden – grundverschieden
- voll – knallvoll, proppenvoll, randvoll,[606] sternhagelvoll (dronk)
- vornehm – scheißvornehm (plat), stinkvornehm
- wach – hellwach[607]
- warm – brühwarm
- weich – butterweich, samtweich, wachsweich, watteweich,[608] windelweich, gummiweich[609]
- weiß – blütenweiß, kalkweiß,[610][611] schneeweiß, schlohweiß,[612] milchweiß,[613] wolkenweiß - [614]
- weit – himmelweit, meilenweit, sperrangelweit[615]
- wenig – blutwenig
- wild – fuchsteufelswild
- wohl – pudelwohl
- wütend – stinkwütend[616]
- zahm – handzahm
- zart – babyzart, hauchzart, pfirsichzart
Remove ads
Engels
- ahead - dead ahead[617]
- black - pitch black
- broke - stone broke, stony-broke
- cheap - dirt cheap
- clear- crystal-clear[11]
- cold - ice cold, stone-cold[11][618]
- crazy - batshit crazy (plat)
- dead - stone dead[619], dog-dead[620]
- deaf- stone-deaf[11]
- drunk - dead drunk, blind drunk
- dry - bone dry, cotton-dry (mouth)
- earnest - blood-earnest
- full - chock full
- hard - rock hard
- hot - sizzling hot, melting hot
- mad - stock raving mad, stark raving mad
- naked - stark naked
- new - brand new
- poor - dirt poor
- quiet - church quiet[621]
- red - blood red
- serious - dead-serious[622]
- sharp – razor sharp
- silent - dead silent
- still - stock still[11]
- straight - ramrod straight
- thin - razor thin[623], stick-thin, rake-thin
- tired - dog-tired[11][624]
- upright - bolt upright
- white - snow-white[11]
Remove ads
Nederlands
Middelnederlands
Die onderstaande voorbeelde is geteleskopeerde vergelykings, bv. steendoot = so doot als een steen:[625]
- claer - silverclaer
- doot - steendoot
- graeu - ascgraeu
- hart - iserhart
- naeckt - moedernaect
- root - bloetroot
- sat - coesat
- vast - erdvast, lantvast
- wit - snewit
Moderne Nederlands
In Nederlands kan versterkte adjectieven ook vir verskillende beklemtonings in spesifieke kontekste gebruik word. So kan gortdroog gebruik word vir 'n vervelige (saai) boek en kurkdroog vir klimaat, of beeldschoon gesê geword van vroue en brandschoon van linnegoed of kleedkamers.[626]
In 'n 2007-opname is 'n sekere aantal Nederlandse en Belgiese studente tussen 18 en 25 jaar oud gevra om die onderstaande byvoeglike naamwoorde (in vetdruk) in die spesifieke konteks van die voorbeeldsin te versterk. Die respondente is toegelaat om meer as een moontlikheid neer te pen:[627]
- alleen: moederziel alleen, zielsalleen, doodalleen.
- arm: straatarm, doodarm, hondsarm, broodarm, superarm, keiarm.
- bang: doodsbang, superbang, doodbang, hondsbang.
- bekend: superbekend, alombekend, overbekend, wereldbekend, oerbekend, gigabekend, megabekend, welbekend.
- bezopen: straalbezopen,[628] strontbezopen, ladderzat, stomdronken, ladderbezopen.
- bleek: lijkbleek[629], doodsbleek, lijkwit, witbleek.
- blij: dolblij, superblij, reuzeblij, keiblij, zielsblij, doodblij, razendblij, doodsblij, hondsblij.
- breed: kamerbreed, superbreed, megabreed, hemelsbreed, keibreed, duimbreed, stratenbreed, ultrabreed, oeverbreed, schouderbreed, gevelbreed, duimenbreed.
- dom: oliedom, oerdom, keidom, megadom, steendom, ezelsdom, oerstom, oliekoekerdom, aartsdom.
- donker: pikdonker, stikdonker, pikkedonker, aardedonker[630], aardsdonker, stekedonker, steendonker, aarddonker, aartsdonker, stikkedonker, oerdonker.
- dood: morsdood, steendood.
- dronken: stomdronken, ladderzat, steendronken, lamdronken, blauwdronken, straalbezopen.
- dun: flinterdun, splinterdun, ultradun, extradun, superdun, filterdun, ragfijn, papierdun, vliesdun, draaddun[631]
- duur: peperduur, superduur, keiduur, pokkeduur, stikduur, strontduur, tyfusduur, steenduur.
- eenvoudig: doodeenvoudig, poepeenvoudig, supereenvoudig, poepsimpel, simpeleenvoudig, doodsimpel, supersimpel.
- ellendig: doodellendig, superellendig, doodsellendig, kei-ellendig, oerellendig, strontellendig, straatellendig, bere-ellendig, allerellendigst, zielsellendig, doodongelukkig, hondsellendig.
- gek: stapelgek, knettergek, knotsgek, goedgek, supergek.
- gelukkig: dolgelukkig, doodgelukkig, zielsgelukkig, overgelukkig, supergelukkig, reuzegelukkig, dolblij, ingelukkig.
- gevaarlijk: levensgevaarlijk, supergevaarlijk, aartsgevaarlijk, doodsgevaarlijk, keigevaarlijk, reuzegevaarlijk, doodgevaarlijk, megagevaarlijk.
- goed: beregoed, supergoed, steengoed, keigoed, megagoed, ingoed, reuzegoed, retegoed.
- goedkoop: spotgoedkoop, supergoedkoop, megagoedkoop, ultragoedkoop.
- groot: reuzegroot, supergroot, megagroot, levensgroot, beregroot, keigroot.
- gruwelijk: doodgruwelijk, aartsgruwelijk, supergruwelijk, keigruwelijk, oergruwelijk, godsgruwelijk.
- heet: bloedheet,[632] superheet, snikheet, kokendheet, loeiheet, vuurheet, gloedheet, keiheet, pokkenheet, stikheet.
- hoog: torenhoog, huizenhoog, superhoog, megahoog, metershoog, mijlenhoog, reuzehoog, hemelhoog, kilometershoog, wolkenhoog, knetterhoog.
- jaloers: stikjaloers, superjaloers, doodjaloers, hondejaloers, strontjaloers, zielsjaloers, megajaloers, aartsjaloers, rotjaloers[633]
- jong: piepjong, superjong, berejong, kei-jong, megajong, bloedjong.
- kalm: doodkalm, doodskalm, ijskalm.
- lekker: superlekker, kiplekker, keilekker, berelekker, reuzelekker, megalekker, steenlekker, doodlekker, hemelslekker, ovenlekker, overheerlijk.
- lief: poeslief, superlief, doodlief, keilief, hondslief, megalief.
- lui: superlui, aartslui, aardslui, hondslui, keilui, oerlui, doodlui, vetlui, megalui, berelui.
- mager: graatmager, doodmager, broodmager, keimager, supermager, latmager.
- moe: doodmoe,[634] hondsmoe, supermoe.
- naakt: poedelnaakt, spiernaakt, piemelnaakt.
- nat: kletsnat, doornat, kleddernat, zeiknat, drijfnat, strontnat, druipnat, zuipnat, kliedernat.
- nieuw: gloednieuw,[635] splinternieuw, spiksplinternieuw, nagelnieuw, gladnieuw, ultranieuw.
- rijk: schatrijk, steenrijk, superrijk, poeprijk, smoorrijk, keirijk, stinkrijk, strontrijk.
- saai: oersaai, doodsaai, keisaai, megasaai, beresaai, supersaai, bloedsaai, pokkesaai, apesaai, doodvervelend.
- serieus: bloedserieus, doodserieus, doodernstig, stikserieus.
- trots: ape(n)trots, beretrots, supertrots, megatrots, reuzetrots.
- verbaasd: stomverbaasd[636], superverbaasd, keiverbaasd.
- vers: dagvers, supervers, kakelvers, kersvers, levensvers, kraakvers, marktvers, slachtvers, visvers, vriesvers, poepvers, botervers, krakelvers, diepvriesvers.
- vervelend: oervervelend, stomvervelend, doodvervelend, strontvervelend, supervervelend, rotvervelend, stiervervelend, stikvervelend, stinkvervelend.
- vlug: vliegensvlug, supervlug, razendvlug, razendsnel, keivlug, kattenrap, vingervlug.
- vreemd: supervreemd, keivreemd, knalvreemd, wereldvreemd.
- ziek: doodziek, hondsziek, keiziek, megaziek, paardeziek, strontziek.
- zoet: mierzoet, suikerzoet, superzoet, megazoet, honingzoet, overzoet, koekezoet, peperzoet, zeemzoet.
- zot: stapelzot, apezot, stapelgek, superzot, stekezot, keizot, stikzot, toppezot, tokkezot, megazot, dolzot, oerzot, ladderzot, knetterzot, knettergek.
Hierdie opname strook ook met die bevinding van die Nederlandse taalkundige en skrywer René Appel, in die radiotaalprogram, De Taalstaat. Intensiverende voorvoegsels soos "super-" (bv. superspannend, superleuk...) is "enorm populaire" in Nederlands. Ander voorvoegsels wat ook aan die beurt kom is bereleuk, retegoed, keihard, keileuk, knetterleuk, knettergoed en selfs foeilekker.[637]
Ander voorbeelde:
- blank: roomblank
- bleek: kurkbleek[638]
- druk: knetterdruk[639]
- dun - palingdun[640]
- dwaas: doldwaas[641]
- eerlijk: doodeerlijk, goudeerlijk, brandeerlijk[642]
- eigenwijs: stronteigenwijs
- eng: doodeng
- enthousiast: dolenthousiast[643]
- fijn: naaldfijn[644]
- gaaf: puntgaaf[645][646]
- geel: goudgeel[647]
- gezond: kerngezond[648]
- glad: spekglad[649]
- grauw: asgrauw[650]
- groen: gifgroen, bronsgroen, knalgroen, biljartgroen[651]
- grijs: muisgrijs[652]
- hard: bikkelhard, glashard, keihard, knalhard, knoerhard, oerendhard
- helder: kraakhelder, glashelder
- klaar: zonneklaar
- klein: popklein,[653] appelklein,[654] piepklein
- koud: stervenskoud
- lang: levenslang,[655] ellenlang
- lelijk: spuuglelijk
- leuk: doodleuk[656]
- licht: vlinderlicht[657][658]
- misselijk: hondsmisselijk[659]
- mooi: bloedmooi[660]
- nat: drijfnat[661]
- nieuw: fonkelnieuw[662]
- nijdig: spinnijdig[663]
- recht: kaarsrecht[664]
- rond: radijsrond,[665] kogelrond[666]
- rood: bloedrood,[667] vuurrood[668] granaatrood[669]
- scherp: messcherp,[670] haarscherp,[671] vlijmscherp
- stijf: beeldstijf,[672] stokstijf
- stil: doodstil[673]
- toevallig: stomtoevallig[674]
- verdiend: dikverdiend
- verliefd: stapelverliefd
- vet: moddervet[675]
- vol: stampvol,[676] bomvol,[677] tjokvol, overvol
- wakker: klaarwakker[678]
- wit: sneeuwwit, spierwit, melkwit,[679] hagelwit,[680] waswit[681]
- wel: wonderwel[682]
- zenuwachtig: doodzenuwachtig
- zwaar: loodzwaar[683]
- zwart: grijmselzwart,[684] pikzwart
- sien ook
Remove ads
Noors
- blid - smørblid ("botterbly")[685]
- blind - steinblind ("steenblind")[685]
- blå - knallblå ("knalblou")[685]
- bra - dritbra ("strontgoed")[685]
- daud - steindaud ("steendood")[685]
- dauv - steindauv ("steendoof")[685]
- dyr - svindyr ("swynduur")[685]
- ekte - rotekte ("wortel-eg")[685]
- falsk - botnfalsk ("bodemvals")[685]
- feit - smellfeit ("knalvet")[685]
- fersk - blodfersk ("bloedvars")[685]
- fin - brillefin ("brilfyn")[685], smellfin ("knalfyn")[685]
- flat - paddeflat ("paddaplat")[685]
- flink - dritflink ("strontslim")[685]
- full - breddfull ("randvol")[685]
- galen - steingalen ("steengek")[685]
- gamal - eldgamal ("eeue-oud")[685], hundgamal ("hondoud")[685], steingamal ("steenoud")[685]
- glad - hjarteglad ("hartebly")[685], kisteglad ("kisbly")[685], sjeleglad ("sielsbly")[685]
- god - hjartegod ("hartegoed")[685], kjempegod ("reusegoed")[685], knallgod ("knalgoed")[685], krutgod ("kruitgoed")[685], naudgod ("noodgoed")[685]
- gul - knallgul ("knalgeel")[685]
- hard - knallhard ("knalhard")[685], knivhard ("meshard")[685]
- heldig - griseheldig ("otjie-gelukkig", "varkiegelukkig")[685], svineheldig ("swyngelukkig")[685]
- kald - bikkjekald ("hondkoud")[685], smellkald ("knalkoud")[685], steinkald ("steenkoud")[685], svinekald ("swynkoud")[685]
- kjedeleg - dødskjedeleg ("doodvervelig")[685]
- klar - klokkeklar ("klokhelder")[685], krystallklar ("kristalhelder")[685], soleklar ("sonhelder")[685]
- kvit - kritkvit ("krytwit")[685]
- lei - dritlei ("strontkeelvol"; vergelyk Nederlands: "strontvervelend")[685], skitlei ("skytkeelvol")[685]
- mørk - belgmørk ("peuldonker")[685]
- nydeleg - dritnydeleg ("strontlieflik")[685]
- pen - dritpen ("strontmooi")[685]
- rask - lynrask ("bliksemsnel", "blitssnel")[685]
- raud - knallraud ("knalrooi")[685]
- redd - dødsredd ("doodsbang")[685], livredd ("lewensbang")[685]
- rein - gullrein ("goudrein")[685], klokkerein ("klokrein")[685], krystallrein ("kristalrein")[685]
- rik - steinrik ("steenryk")[685]
- rosa - sjokkrosa ("skokpienk")[685]
- sikker - bombesikker ("bomseker")[685]
- skjønn - dritskjønn ("strooiskoon/-mooi")[685]
- snar - eldsnar ("vuurvinnig")[685], lynsnar ("blitsvinnig")[685]
- snill - kjempesnill ("reusegaaf")[685]
- stilig - dritstilig ("strontstylvol", "-cool")[685]
- stille - blikkstille[685] ("blikstil" - vergelyk Sweeds "blickstilla", aanvanklik die spieëlgladde weerkaatsing op die water, wat later 'n betekenisverruiming ondergaan het vir enigiets wat stilstaan), dødsstille [685]("doodstil"), musestille ("muisstil")[685]
- svolten - naudsvolten ("noodshonger")[685]
- søt - dritsøt ("strontsoet", "-oulik")[685], kjempesøt ("reusesoet", "-oulik")[685]
- tynn - syltynn ("palingdun")[685]
- tørr - knusktørr ("tonteldroog")[685]
- vakker - smellvakker ("knalmooi")[685]
Remove ads
Verwysings
Sien ook
Eksterne skakels
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads