Mumpf

Mumpf (mʊmpf^[2], bis 1803 Niidermumpf gnennt) isch en Iiwohnergmeind im Bezirk Rhiifälde vom Schwiizer Kanton Aargau. Si lit im Weste vo dr Region Frickdaal am Hochrhii, an dr Gränze zu Dütschland.

Mumpf
Wappe vo Mumpf
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Aargau (AG)
Bezirk:	Rhiifäldew
BFS-Nr.:	4255i1f3f4
Poschtleitzahl:	4322
UN/LOCODE:	CH MPF
Koordinate:	636198 / 26638947.5472247.919459287
Höchi:	287 m ü. M.
Flächi:	3.13 km²
Iiwohner:	1541 (31. Dezämber 2022)[1]
Website:	www.mumpf.ch
Charte
Charte vo Mumpf ww

Geographii

S Dorf zieht sich über e Lengi vo fast zwei Kilometer zwüschen em Rhii und de stotzige Häng vom Dafeljura. Dr alti Dorfchärn bildet dr östligst Deil vo dr Siidlig und lit am Usgang vom Fischingerdaal, wo dr Fischingerbach durefliesst und e dief iigschnitteni Schlucht zwüsche dr Mumpferflueh (511 müM) im Oste und em Chriesibärg (558 müM) im Südweste. Dr Spitzgrabe, wo ganz im Weste lit, drennt dr Chriesibärg vom Zeiningerbärg. S Siidligsgebiet isch im Nordweste fast mit däm vo Wallbach zsämmegwachse. An dere Stell wird d Flussebeni e chli wiiter, wil dr Rhii do si Richdig vo West uf Nord änderet.^[3]

D Flechi vom Gemeindigebiet bedräit 313 Hektare, drvo si 133 Hektare bewaldet und 69 Hektare überbaut. Dr höggst Punkt lit uf 500 Meter am Rand vo dr Chriesibärg-Hochebeni, dr diefst uf 280 Meter am Rhii.

Nochbergmeinde in dr Schwiiz si Wallbach im Nordweste, Zeinige im Weste, Zuzge im Süde, Obermumpf im Südoste und Stei im Oste. Im Norde gränzt Mumpf an die dütschi Gmeind Bad Seckinge.

Bevölkerig

D Bevölkerigsentwicklig:^[4]

Johr	1768	1850	1900	1930	1950	1960	1970	1980	1990	2000
Iiwohner	319	448	492	513	598	765	903	816	807	1084

Am 31. Dezember 2022 hai 1541 Lüt z Mumpf gwohnt, drvo 31,2 % Usländer. Bi dr Volkszellig 2000 si 49,4 % römisch-katholisch, 22,9 % reformiert und 10,0 % muslimisch gsi; 3,8 % hai anderi Religione aagee. 87,3 % hai Dütsch as ihri Hauptsprooch bezeichnet, 4,5 % Albanisch, 2,9 % Serbokroatisch, 2,0 % Italiänisch, 1,1 % Änglisch.^[5]

Politik und Rächt

D Versammlig vo de Stimmberächtigte, d Gmeindiversammlig, het d Legislativgwalt. Die usfüehrendi Behörde isch dr fümfchöpfig Gmeindiroot. Si Amtszit isch vier Johr lang, und er wird im Majorzverfahre vom Volk gwehlt. Er füehrt und repräsentiert d Gmeind, vollzieht d Beschlüss vo dr Gemeindiversammlig und d Ufgoobe, won em dr Kanton und dr Bund zuedeile.

Für Rächtsstriitigkeite isch s Bezirksgricht Rhiifälde zueständig. Mumpf ghört zum Friidensrichterkreis Wägstette.

Persönlichkeite

Mumpf isch dr Geburtsort vo dr Rachel, dr berüehmtiste französische Schauspiilere im 19. Johrhundert.

Dr Velorännfahrer Fritz Gallati isch z Mumpf uf d Wält cho und ugwachse.

Literatur

• Edith Hunziker, Peter Hoegger: Die Kunstdenkmäler des Kantons Aargau. Hrsg.: Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte. Band IX, Bezirk Rheinfelden. Bern 2011, ISBN 978-3-906131-94-8, S. 359–367.
• Gerhard Trottmann: Mumpfer Heimatkunde, 2014, 172 Seiten A4-Format, ISBN 978-3-033-04831-7
• Gerhard Trottmann: 800 Jahre Mumpf. Dokumentation zur Jubiläumsausstellung 2018 „Die alten Mumpfer kommen“, 132 p., A4, ISBN 978-3-033-06948-0

Weblingg

 Commons: Mumpf – Sammlig vo Multimediadateie

• Offizielli Website vo dr Gmeind Mumpf
• Dominik Sauerländer: Mumpf. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.