Anniviers

Eifisch – im frankoprovenzalische Tieläkt und offiziell: Anniviers – isch e Munizipalgmeind im Bezirk Siders im Wallis.

Eifisch / Anniviers
Wappe vo Eifisch / Anniviers
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Wallis (VS)
Bezirk:	Sidersw
BFS-Nr.:	6252i1f3f4
Poschtleitzahl:	3961
Koordinate:	612458 / 11466546.1833347.5999951476
Höchi:	1'476 m ü. M.
Flächi:	243.1 km²
Iiwohner:	2703 (31. Dezämber 2022)[1]
Website:	www.anniviers.org
Charte
Charte vo Eifisch / Anniviers ww

Geografii

D Nochbergmeinde vo Anniviers im Gebiet, wo me s Walliser Alemannisch redt, ännet de Bärge sind: Zärmatt, Täsch, Randaa, Turpme-Unnerèms, Oberèms, Agaaru, Leigg und Salgesch.

D Nochbergmeinde im französischsproochige Kantonsdeil: Evolène, St-Martin, Mont-Noble, Grône, Chalais, Chippis und Siders.

De südlichscht Ort im Eifischtal (frz. Val d’Anniviers) isch Zinal, en bekannte Wintersportort, aber au de Uusgangspunkt för Wanderige uf es paar Viertuusiger vo de Walliser Alpe.

Gschicht

D Gmeind isch am 1. Jänner 2009 entstande, wo die sächs ehemolige Munizipalgmeinde im Eifischtaal (französisch: Val d'Anniviers) sech zämetoo hend. Das sind gsii:

• Ayer
• Chandolin
• Grimentz
• Saint-Jean
• Saint-Luc
• Vissoie

Anniviers ischt zum eerschtu Mal gnennt choo vor 1052 als Annivesium, Ayer vor 1200 Walteri Aier, vor 1200 Petrus Aiers; Chandolin na 1250 Martinus Tardys de Escandulyns; Grimentz 1052 Grimiens, Saint-Jean um 1250 Willermi de Sancto Johanne; Saint-Luc 1304 Martinus de Luc; Vissoie um 1250 Gillamundus de Vyssoy

Z Vissoie isch d Gmeindverwaltig vo Anniviers.

• 
  Vissoie
• 
  Chandolin
• 
  Grimentz

Sprooch

S Eifischtaal isch eini vo de Gägende, wo der Walliser Patois, e Form vo der frankoprovenzalische Sprooch, vo Deil Lüüt no mee bruucht wird als im Rhonetaal unde, näbem susch allgemein verbreitete regionale Französisch. S Taal liit ganz am öschtleche Ändi vom französischsproochige Underwallis und a dr Sproochgränze zum Wallisertüütsch.^[2][3]

Der Ortsname Anniviers chunt, luut em Kulturwüsseschaftler Bernard Crettaz, wo sälber au vo Vissoie isch, vo der früenere Wirtschaftsform, dr «Transhumanz», wo d Lüüt jedes Joor ganz nach em Wachsdum vo de Pflanze uf de verschidnige Vegetazionsstuefe zwüsche de Dörfer, de Bärgweide und de Ächer und de Räbbärge im Taal unde hin und här gwanderet sind. S Wort bedütet derno öpe «s Joor dur uf em Wäg» oder «der Wäg vom Joor».^[4]

D Taalbewooner heissed «Anniviards».

D Volchshochschuel vom Eifischtaal bietet sid es baar Joor Kürs im Patois aa.

Iwoner

Quella: Bundesamt für Statistik 2005^[5]

Jaar	1850	1860	1870	1880	1888	1900	1910	1920
Ayer	700	769	737	818	752	789	536	516
Chandolin	139	123	133	169	167	200	204	203
Grimentz	230	227	255	224	325	353	237	236
Saint-Jean	297	307	374	364	374	395	418	425
Saint-Luc	385	462	476	436	549	501	549	383
Vissoie							309	238
Jaar	1930	1941	1950	1960	1970	1980	1990	2000
Ayer	482	424	419	408	434	472	477	570
Chandolin	159	180	138	108	84	89	74	95
Grimentz	207	205	191	270	205	271	371	404
Saint-Jean	341	361	351	253	185	165	183	196
Saint-Luc	377	296	240	193	168	212	245	319
Vissoie	295	277	310	380	367	375	369	451

Dr Üsländeraateil ischt 2010 bi 20,4 % glägu.^[6]

Religion

85,5 % vannu Iwonru sint im Jaar 2000 remisch-katholischi gsii, 5,8 % evangelisch-reformierti.^[6]

Politik

Dr Ggmeindspresident va Anniviers ischt dr David Melly (Stant Oktober 2017).

Literatur

• Joseph Savioz (u. a.): Patois. contes, légendes et chansons du Val d'Anniviers.
• Monniers: Moeurs et coutumes d'anniviers. In: Annales Valaisannes, 1935, 381–384.
• Edouard Desor: Le Val d'Anniviers. 1855.

Weblink

 Commons: Anniviers – Sammlig vo Multimediadateie

• Website vo dr Gmeind Anniviers
• Bärgbaane vom Eifischtaal
• Danielle Allet-Zwissig: Anniviers, Val d’. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
• Eifischtaal Tourismus