Casp

From Wikipedia, the free encyclopedia

Casp
Remove ads

Casp (Caspe en castellano, Casp en catalán) ye una ciudat historica d'Aragón, situata a una distancia de 100 km a l'este de Zaragoza. Ye capital d'a comarca Baixo Aragón-Casp. Actualment tien unos 10.000 habitants, no habendo creixito cuasi cosa en tot o sieglo XX.

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Datos rápidos

Estió un important nugo de comunicacions, hue venito a menos.

A suya economía se basa en o sector servicios, a industria textil y as grans explotacions agricolas de regano (emparadas en gran mesura gracias a la immigración). Os prescos de Casp entran drentro d'a denominación d'orichen melocotón de Calanda.

Remove ads

Mugas

O suyo termin municipal muga con Mequinenza, Favara, Maella, Alcanyiz, Escatrón, Chiprana, Sastago, Burcharaloz, Penyalba y Fraga.

Toponimia

O toponimo Casp, documentato en fuents andalusís como Qsp, Qasp u Qasb s'ha quiesto relacionar con a palabra arabe Casba. Manimenos en aragonés existe a palabra caspiello pa dicir "tierra suelta, petrosa, que pierde a humidat pronto", y como microtoponimo lo trobamos en Rodellar y encara Andolz replega a palabra Caspillo en o suyo glosario de palabras d'o territorio aragonés.[1] Caspiello puet tener una etimolochía relacionata con caspa y con o mozarabe gazpacho.

Bi ha muitos microtoponimos interesants que amuestran que d'antes se charró l'aragonés, y en alzan muitos caracters, como una basa dita Saladiella, la Ifesa, Efesa de la Villa, Lastras del Pallaruelo, un puesto dito mata lo perro, y atro trascrito como Miralpeis, pareixito a los toponimos Miralpeix que se troban en Ribagorza. Bi ha toponimos arabes adaptatos a la fonetica aragonesa como Malchares Albanillos.

Remove ads

Luengas y parlas

A luenga tradicional de Casp ye o castellano d'Aragón, con substrato aragonés. O lexico d'intrés etnografico de Casp se conoix relativament bien por figurar esta localidat en l'ALEANR, con a sigla Z 605.[2]

Apellitos

En Casp son mas frecuents os apellitos occitans tipicament rematatos en -ac que en atros lugars d'o Baixo Aragón: Albiac, Cirac.

Historia

Thumb
Casp y a Mar d'Aragón.

O lugar ya existiba en o periodo musulmán y se transcribe de l'arabe Qsp, Qasp u Qasb. O escritor musulmán Yaqut d'os sieglos XII-XIII en da noticia: Qasb ye un castiello (hisn) de Zaragoza.

En o sieglo XV perteneixeba a la Castellanía d'Amposta.[3]

En o sieglo XV estió seu d'o famoso "Compromís de Casp" por o cual s'imposó a dinastía d'os Trastamara en o reino d'Aragón.

En o sieglo XX mientres a Guerra Civil Espanyola estió seu d'o "Consello d'Aragón", Organo de Gubierno de l'Aragón Republicano.

Remove ads

Demografía

Más información 1362 f, 1495 f ...
Remove ads

Administración

Reparto de concellers

Eleccions municipals[4]
Partiu 1979 1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011
Partido de los Socialistas de Aragón 9 9 8 8 6 7 5 5 5
Compromiso por Caspe - - - - - - 5 5 3
Partido Popular - 2 2 1 2 1 1 1 2
Partido Aragonés - - 0 3 4 1 1 2 2
Chunta Aragonesista - - - - - 0 1 0 1
Independientes - - - 1 1 4 - - -
Centro Democrático y Social - 2 3 0 - - - - -
Unión de Centro Democrático 4 - - - - - - - -
Total 13 13 13 13 13 13 13 13 13

Alcaldes

Más información Lechislatura, Nombre ...
Remove ads

Puestos d'intrés

Conta con un important patrimonio historico-artistico, encara que muitas d'istas construcions se troban en deficient estato de conservación.

Edificios relichiosos

Edificios militars

Edificios civils

Remove ads

Fiestas

  • Fiesta de Sant Antón.
  • Semana Santa.
  • Mas Música, 30 d'abril y 1 de mayo.
  • Fiesta d'o Compromís de Casp,o zaguer cabo de semana de chunioo.
  • Fiestas patronals de Sant Roque, 12 -17 d'agosto.
  • Expocaspe, 29 d'otubre - 1 de noviembre.

Esportes

Gastronomía

  • Pastels d'alma.
  • Pastels de rodeta.

Personalidaz naixitas de Casp

  • Sant Indalecio,un d'os siet varons apostolicos que convirtió a lo cristianismo Sant Chaime en a evanchelización d'Hispania.
  • Manuel Buenacasa,1886-1964, sindicalista, periodista y politico.
  • Florencio Repollés Julve, 1931-1986,avogau y politico.
  • Luís Andrés Edo, 1925 – 2009, historiador anarquista.
  • Manuel Pellicer Catalán, 1926- 2018, arqueologo.
  • Abel Mustieles, ciclista.

Ciudaz achirmanadas

Vinclos externos

Referencias

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads