Chaime I d'Aragón
From Wikipedia, the free encyclopedia
Chaime I o Conqueridor (2 de febrero de 1208-27 de chulio de 1276) naixito de Montpeller y muerto en Alchezira. Yera fillo de Pero II d'Aragón y de María de Montpeller, descendient de l'emperador bizantín Isac I Comneno.
![]() |
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Chaime I d'Aragón | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rei d'Aragón, Mallorca, Valencia y conte de Barcelona | ||||||||||||||||||
![]() Chaime I d'Aragón | ||||||||||||||||||
1213 - 27 de chulio de 1276 | ||||||||||||||||||
Predecesor | Pero II | |||||||||||||||||
Succesor | Pero III | |||||||||||||||||
1230 - 27 de chulio de 1276 | ||||||||||||||||||
Predecesor | Abú Yahya (gubernador almuade) | |||||||||||||||||
Succesor | Chaime II | |||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Coronación | Leida, churato por as Corz en 1214 | |||||||||||||||||
Naixencia | 2 de febrero de 1208![]() | |||||||||||||||||
Muerte | 27 de chulio de 1276![]() | |||||||||||||||||
Enterreco | Sepulcres Reyals d'o monesterio de Poblet | |||||||||||||||||
Conchuche/s | Alionor de Castiella Violant d'Hongría Tresa Gil de Vidaurre | |||||||||||||||||
Descendencia | con Alionor de Castiella: *Alifonso de Bigorra con Violant d'Hongría: *Violant d'Aragón *Constanza de Villena *Pero III d'Aragón *Chaime II de Mallorca *Ferrando *Sancha *Isabel d'Aragón *María *Sancho, arzebispe de Toledo *Alionor con Tresa Gil de Vidaurre: *Chaime *Pero, sinyor d'Ayerbe | |||||||||||||||||
Casa reyal | Casa d'Aragón | |||||||||||||||||
Dinastía | Barcelona | |||||||||||||||||
Pai | Pero II d'Aragón | |||||||||||||||||
Mai | María de Montpeller |
En a Cronica de Sant Chuan d'a Penya comentan que ye descendient d'emperadors bizantins:
[...] la filla del noble princep Don Guillem de Montpeller clamada María, nieta del Emperador de Costantin noble, de la cual procreó un fillo que fué nombrado Jaime. Et por aquesti ajustamiento matrimonial peruino la baronía de Montpeller a Rey de Aragon.
Cuan morió Pero II teneba 6 anyos y yera en o poder de qui venció a su pai, Simón de Montfort. Lo puyoron a la cadiera reyal a os 11 anyos y lo declaroron mayor d'edat.
A os 22 escomenzó a conquiesta de Mallorca o 31 d'aviento de 1229. En 1230 prenió a isla y en 1232 fue reconoixito por os moros de Menorca y tres anyos dimpués conquerió Ibiza. Repartió as tierras a os caballers que l'heban aduyato en a conquiesta que yeran, amás gran parte, catalans de l'Ampurdán.
Dende 1232 dica 1245 conquerió o Reino de Valencia.
Cuan remató a conquiesta achustó con Fernando III o Santo o Tractau d'Almizra (1244) a on se fixoron as mugas d'as espansions d'as coronas d'Aragón y Castiella.
En a política exterior yera muit cheneroso. En o Tractau de Corbeil cedió a Loís IX de Francia os territorios dillá d'os Pireneus.
Yera Chaime I un hombre royo, de uellos foscos, valient, cheneroso y cruel. Tenió tres mullers lechitimas en a suya vida.
Con 13 anyatas feitas se casó con Alionor de Castiella, filla d'Alifonso VIII.
En 1235 se caso con Violant d'Hongría, filla d'Andreu d'Hongría con a que tenió tres fillos y tres fillas.
Dimpués de morir Violant, se casó en secreto con Teresa Gil de Bidaurre, que agafó a lepra y la quiso repudiar pero no lo consiguió. Mandó arrancar a luenga a Frai Berenguer de Castellbisbal, bispe de Chirona por charrar sobre o suyo matrimonio con Teresa.
Estió un gran amant d'a luenga catalana y ordenó que s'escribise tot en luenga vulgar. Escribió o Llibre dels feyts.
En Aragón, Catalunya y Valencia le succedió Pero III y, en Mallorca, o suyo atro fillo Chaime.
Predecesor: Pero II |
Rei de Aragón 1213-1276 |
Succesor: Pero III |
Predecesor: Pero II |
Conte de Barcelona 1213-1276 |
Succesor: Pero III |
Predecesor: Pero II |
Prencipe de Catalunya 1213-1276 |
Succesor: Pero III |
Predecesor: Pero II |
Sinyor de Montpeller 1213-1276 |
Succesor: Chaime II |
Predecesor: Nuevo Reino |
Rei de Mallorca 1231-1276 |
Succesor: Chaime II |
Predecesor: Zaiyan |
Rei de Valencia 1239-1276 |
Succesor: Pero III |
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.