Demoret
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Remove ads
O demoret[1][nota 1] (pronunciau /demoˈɾe/[2] ~/demoˈɾet/[3]; como "demoré" u "demoret" de traza indistinta) ye un tipo sencillo de debanadera que se feba chirar con a man u con una manivela y serviba pa pasar as «fusadas», que ye o conteniu de filo que s'heba filau en cada fuso, debanando-las dica formar una madaixa.

Teneba cuatro aspas de madera que se feba chirar sobre un eixe paralelo con o suelo. Cada aspa teneba una pieza travesera an que s'asentaba o filo d'a madaixa. L'eixe central se meteba en o piet con dos chugaderos u con un, como un molinet.
Pa fer-lo funcionar se teneba que ligar un estrimo d'o filo en una d'as silletas y contino meter o fuso en un canastico y fer chirar l'instrumento con a manivela. Asinas o filo iba salindo de o fuso, que bailaba fendo brincos en o canasto, y o filo s'iba religando sobre l'asiento d'as aspas con cada vuelta. En rematada la fayena, se sacaba la madaixa entera de as aspas, y ya se podeba guardar, lavar, tenyir u aún se podeba debanar pa fer chubiellos.
Remove ads
Cultura popular
Sobre o demoret s'ha documentau por a-saber-los puestos de l'Alto Aragón una dovineta que viene a dicir:
Imáchens
- Esposición en o Museu de Teruel. O demoret ye abaixo a la izquierda, debaixo d'as ruecas.
Se veiga tamién
Notas
- Con a variant demuret
Referencias
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads