Q
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
A Q (cu[1]) ye a deciueitena letra de l'alfabeto aragonés y a catorcena consonant. S'emplega pa representar o fonema oclusivo velar xordo debant d'as vocals palatals e u i con a interposición d'una u por un regular muda.
Remove ads
Historia
Se corresponde con a letra Q de l'alfabeto latino, que proviene d'a letra qof fenicia. Lo suyo orichen pareixe estar l'antigo signo nahas, que representa una serpient gran. Dica a suya desaparición, en o sieglo I, as primeras minusclas, as uncials y as semiuncials clasicas tenioron formas mayusclas.
Remove ads
En aragonés
Representa en aragonés o fonema velar oclusivo xordo /k/ debant d'as vocals <e> y <i>:[2] requesta ([re'kesta]), barranquiar ([baraŋ'kjar]), queso (['keso]), qui ([ki]). En istos casos forma chunto con o grafema <u> o digrafo <qu>, a on a "u" no se pronuncia.
Os siguients estrancherismos, tecnicismos y latinismos tamién s'escriben con a secuencia <qu>: quad ([kwad]), quadrívium ([kwa'ðriβjum]), quark ([kwark]), quásar (['kwasar]), quáter (['kwater]), quórum (['kworum]). En istos casos no forma un digrafo con a "u", por lo que ista letra se pronuncia.
Atras grafías
En as grafías d'o EFA y SLA, por razons etimolochicas, o grafema <q> puet representar a fricativa velar xorda /k/ debant d'as vocals <a>, <e>, <i> y <o>[3]: enquadernar ([eŋkwaðer'nar]), equatorial ([ekwato'rjal]), aqüicultura ([akujkul'tura]), quota (['kwota]), quorum (['kworum]), freqüencia ([fre'kwenθja]), ubiqüidat ([uβikuj'ða]). En as secuencias [kwe] y [kwi] se marca a "u" con una dieresi pa sinyalar que s'ha de pronunciar, si no s'escribise dita dieresi (en o caso de latinismos) s'habría de pronunciar: quid ([kujd]), quidam (['kujdam]).
Remove ads
Referencias
Vinclos externos
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads
