Sardos

Os sardos^[1] son un grupo etnico que habita Cerdenya. Charran o sardo, una luenga propia neolatina y l'italiano, son de relichión catolica y en a suya economía tradicional ha tenito muita importancia a ganadería y o pastoreyo.

Sardos
Sardos
Población total
1.578.145
Rechions con comunidaz importants
Cerdenya 1.578.145 (2020)
Idiomas
Sardo y italiano
Relichión
Catolicismo.
Pueblos relacionaus
Pueblos latinos
Mapa
Extensión d'os sardos

En l'interior d'a isla bi heba dica fa poco bandas locals que garantiban un menimo de seguridat debant d'un estato que yera feble pa fer-lo, continando a tradición d'os chueces medievals.

Encara perviven costumbres, cancions y tradicions como o rapto d'a novia.

Historia

A etnochenesi d'os sardos se troba en a romanización d'os habitants antigos de Cerdenya (paleosardos), a vegatas ditos tamién sardos en contextos on no cal diferenciar-los d'os actuals sardos. Cuan l'Imperio Romano d'Occident desapareixió (sieglo V), y dimpués l'Imperio Romano d'Orient cuasi no podeba defender as suyas mugas dimpués d'os tiempos de Chustinián I permitió que os habitants de Cerdenya, a l'igual que os habitants d'as Balears y Sicilia se gobernasen y se defendesen d'as invasions autonomament, d'una traza pareixita a los Themas d'Anatolia. Os gobernadors autonomos sardos yeran conoixitos como "chueces".

Os reis d'a Corona d'Aragón consiguioron conquerir Cerdenya dimpués d'una guerra costosa. O chuez d'Arborea se destacó en a luita contra as tropas aragonesas y catalanas. En tiempos de Pero IV lo Cerimonioso Cerdenya yera un d'os graners d'a Corona d'Aragón.

Dimpués d'a Paz d'Utrecht Cerdenya pasó a depender d'Austria. En o sieglo XVIII se convertió en un reino que en 1861 s'unió a Italia. A isla fue reconoixita como rechión autonoma en 1948.