কাস্পিয়ান সাগৰ

কাস্পিয়ান সাগৰ (ৰুছ: Каспи́йское мо́ре, tr. Kaspiyskoye more; IPA: [kɐˈspʲijskəjə ˈmorʲə], Azerbaijani: Xəzər dənizi, কাজাখ: Каспий теңізі Kaspiy teñizi, ফাৰ্চী: دریای خزر Daryā-e Xazar' ,دریای کاسپین Daryā-e Kāspiyan, তুৰ্কমেন: Hazar deňizi )কালিৰ ফালৰ পৰা বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ মাটিৰে আৱৰা সাগৰ (inland body of water), বা বহুতে গণ্য কৰাৰ দৰে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ হ্ৰদ৷^[2][3] এই সাগৰৰ পৃষ্ঠকালি 3,71,000 বৰ্গ কি.মি. (1,43,200 বৰ্গ মাইল) আৰু আয়তন সাঁচ:Convert/km3৷^[4] এই সাগৰৰ পৰা পানী বাহিৰলৈ ওলাই যোৱাৰ বাট নাই (endorheic basin-no outflows)৷ কাস্পিয়ান সাগৰ ইউৰোপ আৰু এছিয়াৰ মাজত অৱস্থিত৷ ^[5]

কাস্পিয়ান সাগৰ
The Caspian Sea as captured by the MODIS on the orbiting Terra satellite, June 2003
স্থানাংক	41°40′N 50°40′E
প্ৰকাৰ	Endorheic, Saline, Permanent, Natural
Primary inflows	Volga River, Ural River, Kura River, Terek River Historically: Amu Darya
Primary outflows	Evaporation
Catchment area	36,26,000 বৰ্গ কি.মি. (14,00,000 বৰ্গ মাইল)[1]
Basin countries	Azerbaijan, Iran, Kazakhstan, Russia, Turkmenistan Historically also Uzbekistan
Max. length	১,০৩০ কিমি
Max. width	৪৩৫ কিমি
Surface area	3,71,000 বৰ্গ কি.মি. (1,43,200 বৰ্গ মাইল)
Average depth	২১১ মিটাৰ
Max. depth	১,০২৫ মিটাৰ
Water volume	সাঁচ:Convert/km3
Residence time	250 years
Shore length1	৭,০০০ কিমি
Surface elevation	-২৮ মিটাৰ
Islands	26+
Settlements	Baku (Azerbaijan), Rasht (Iran), Aktau (Kazakhstan), Makhachkala (Russia), Türkmenbaşy (Turkmenistan) (see article)
References	[1]
1 Shore length is not a well-defined measure.

এই সাগৰৰ উত্তৰ-পূবে কাজাখাস্তান , উত্তৰ-পশ্চিমে ৰাছিয়া, পশ্চিমে এজাৰবাইজান (Azerbaijan), দক্ষিণে ইৰাণ আৰু দক্ষিণ-পূবত তুৰ্কমেনিস্তান (Turkmenistan)৷ কাস্পিয়ান সাগৰ ক’কেছাছ পৰ্বতমালা (Caucasus Mountains) ৰ পূবে আৰু কেন্দ্ৰীয় এছিয়াৰ পশ্চিমে অৱস্থিত৷ এই সাগৰৰ উত্তৰৰ অংশ যাক কাস্পিয়ান অৱনমন (Caspian Depression) বুলি জনা যায়, পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ গভীৰ (the lowest points on Earth) অংশসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম৷

কাস্পিয়ান সাগৰৰ প্ৰাচীন অধিবাসীসকলে এই সাগৰৰ বৃহদাকাৰৰ বাবে ইয়াক হ্ৰদ বুলি নাভাৱি সাগৰ বুলি গণ্য কৰিছিল৷ এই সাগৰৰ লোণৰ মাত্ৰা প্ৰায় 1.2% (12 গ্ৰাম/লিটাৰ),যি প্ৰায়বোৰ সাগৰীয় পানীতকৈ এক তৃতীয়াংশহে লুণীয়া৷

তথ্যসূত্ৰ

1. van der Leeden, Troise, and Todd, eds., The Water Encyclopedia. Second Edition. Chelsea F.C., MI: Lewis Publishers, 1990, p. 196.
2. "Caspian Sea – Background". Caspian Environment Programme. 2009. http://www.caspianenvironment.org/newsite/Caspian-Background.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 11 September 2012.
3. "ESA: Observing the Earth – Earth from Space: The southern Caspian Sea". ESA.int. http://www.esa.int/esaEO/SEM5GYTLWFE_index_0.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2007-05-25.
4. Lake Profile: Caspian Sea. LakeNet.
5. "Caspian Sea". http://www.sheppardsoftware.com/Asiaweb/factfile/Unique-facts-Asia4.htm.

বাহ্যিক সংযোগ

• Names of the Caspian Sea
• Caspian Sea Region
• Caspian Environment Programme
  • Framework Convention for the Protection of the Marine Environment of the Caspian Sea (2003)
• Target: Caspian Sea Oil John Robb, 2004
• Dating Caspian sea level changes Archived 2011-07-24 at the Wayback Machine
• Caspian Sea Is Dying Archived 2020-01-14 at the Wayback Machine