ৰমজান (আৰবী: رمضان ৰমাদ্বান, [ভিন্ন ৰূপ]) হ'ল ইছলামিক বৰ্ষপঞ্জিকা অনুসৰি নৱম মাহ, যি মাহত বিশ্বব্যাপী মুছলিম সকলে ইছলামিক উপবাস ছিয়াম পালন কৰি থাকে।[1] ৰমজান মাহত ছিয়াম(ৰোজা) ইছলামৰ পঞ্চস্তম্ত তৃতীয়তম। ৰমজান মাহৰ জোন দেখাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ত্ৰিশ দিনলৈ ৰোজা ৰখা হয় , যিটো নিৰ্ভৰযোগ্য হাদিছৰ দ্বাৰা প্ৰমাণিত।[2][3][4] এই মাহত প্ৰত্যেক প্ৰাপ্তবয়স্ক ও সুস্থ মুছলিম ব্যক্তিৰ ওপৰত ছিয়াম(ৰোজা) পালন ফৰজ, কিন্তু অসুস্থ, গৰ্ভৱতী, ডায়বেটিক ৰোগী, ঋতুৱৰ্তী নাৰীসকলৰ ক্ষেত্ৰত সেয়া শিথিল কৰা হৈছে। ৰোজা বা ছিয়াম হ'ল ছুবেহ ছাদিকৰ পৰা সূৰ্যাস্তলৈকে সকলো প্ৰকাৰ পানাহাৰ, পঞ্চইন্দ্ৰিয়ৰ দ্বাৰা গুনাহ(পাপ) কাম আৰু (স্বামী-স্ত্ৰীৰ ক্ষেত্ৰত) যৌনসংগমৰ পৰা বিৰত থকা। এই মাহত মুছলিমসকল অধিক ইবাদত কৰি থাকে, কাৰণ অন্য মাহৰ তুলনাত এই মাহত ইবাদতৰ ছওয়াব(পুণ্য) বহুগুণে বঢ়াই দিয়া হয়। এই মাহৰ শ্ববে কদৰ(ৰমজানৰ ২৭ দিনৰ ৰাতি) নামৰ ৰাতিত কোৰআন অৱতীৰ্ণ হৈছিল বুলি কোৰআনত উল্লেখ আছে, যি ৰাতিক আল্লাহএ কোৰআনতেই হাজাৰ মাহতকৈ উত্তম বুলি কৈছে। এই ৰাতি ইবাদত কৰিলে হাজাৰ মাহৰ ইবাদততকৈও অধিক ছওয়াব (পুণ্য) পোৱা যায়। ৰমজান মাহৰ শেষৰ দিন শ্বাওয়াল মাহৰ জোন দেখা গলে শ্বাওয়াল মাহৰ ১ তাৰিখে মুছলিমসকলে ঈদ-উল- ফিতৰ পালন কৰে, যিটো মুছলিমসকলৰ দুটা প্ৰধান ধৰ্মীয় উৎসৱৰ মাজত এটা।
ৰমজান শব্দৰ উৎপত্তি
ৰমজান শব্দটো আৰবী পথ ৰামিয়া বা আৰ-ৰামম পৰা আহৰণ কৰা হৈছে যাৰ অৰ্থ হৈছে “উষ্ণতা”, বা “শুষ্কতা”। ইৰাণ, বাংলাদেশ, পাকিস্তান আৰু তুৰ্কীৰ দৰে অ-আৰৱ মুছলমান দেশসমূহক ৰামাজান বা ৰমজান বুলি কোৱা হয় ।
গুৰুত্বপূৰ্ণ তাৰিখ
ৰমজানৰ প্ৰথম আৰু অন্তিম তাৰিখচন্দ্ৰৰ দৃষ্টিৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়
আৰম্ভ
নতুন চন্দ্ৰক ইছলামত ‘হিলাল’ বুলি কোৱা হয়। এই চন্দ্ৰ সাধাৰণতে ৰমজানৰ আৰম্ভণিতে মুছলমানসকলে অনুমান কৰিব পাৰে আৰু ৰমজানৰ দিনটো চন্দ্ৰ দেখাৰ ৰাতিৰ পৰা গণনা কৰা হয়। অৱশ্যে, বহুতে প্ৰত্যক্ষ দৃশ্যপৰ্যৱেক্ষণৰ জৰিয়তে ৰমজানৰ চন্দ্ৰৰ উদ্বোধন নিশ্চিত কৰিবলৈ পছন্দ কৰে।
শবে কাদাৰ
শবে কাদাৰক বছৰটোৰ আটাইতকৈ পৱিত্ৰ নিশা বুলি গণ্য কৰা হয়। এইটো ৰমজানৰ শেষৰ দহ দিনত এটা ডাঙৰ সংখ্যাৰ নিশা সংঘটিত হৈছিল বুলি ধাৰণা কৰা হয়; দাউদী বোহৰাই বিশ্বাস কৰে যে ‘শবে কাদাৰ‘ ৰমজানৰ ৩০ তম নিশা।
ঈদ
ঈদ আল-ফিতৰ বন্ধ ৰমজানৰ শেষৰ ফালে আৰু পৰৱৰ্তী চন্দ্ৰ মাহৰ আৰম্ভণিতে। অৰ্ধচন্দ্ৰ দেখাৰ পিছত বা ত্ৰিশ দিনৰ ৰোজা সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত, চন্দ্ৰ চোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাথাকিলে ঘোষণা কৰা হয়। খোৱা, পানীৰ আৰু বৈবাহিক ঘনিষ্ঠতাৰ দৰে প্ৰাকৃতিক প্ৰকৃতিলৈ ঘূৰি যাবলৈ ঈদ উদযাপন কৰা হয়।
ধৰ্মীয় আচৰণ
প্ৰথাটো হ’ল ৰাতিপুৱাৰ পৰা সূৰ্যাস্তলৈ উপবাস ৰখাৰ আগতে ৰাতিপুৱা আহাৰক চেহৰি বুলি কোৱা হয়, আনহাতে উপবাস ভংগ কৰা সূৰ্যাস্তৰ খাদ্যক ইফতাৰ বুলি কোৱা হয়। হাদিছৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত মুছলমানসকলে তেওঁলোকৰ আত্ম-অনুশাসন উন্নত কৰাৰ বাবে চেষ্টা আৰু প্ৰাৰ্থনা আৰু কামত অধিক সময় অতিবাহিত কৰে: “যেতিয়া ৰমজান আহে, স্বৰ্গৰ দুৱাৰ খোলা হয় আৰু নৰকৰ দুৱাৰ বন্ধ কৰা হয় ।
ছিয়াম বা ৰোজা
ৰমজান হৈছে আধ্যাত্মিক প্ৰতিফলন, আত্মা-উন্নতি আৰু তীব্ৰ ভক্তি আৰু উপাসনাৰ সময়। মুছলমানসকলে ইছলামৰ শিক্ষা অনুসৰণ কৰিবলৈ অধিক প্ৰচেষ্টা কৰাৰ বাবে আশাবাদী। ৰোজা বা ছিয়াম (চাউম) ৰাতিপুৱা আৰম্ভ হয় আৰু সূৰ্যাস্তৰ শেষত শেষ হয়। এই সময়ছোৱাত খোৱা-বোৱাৰ পৰা বিৰত থকাৰ উপৰিও, মুছলমানসকলে যৌন সম্ভোগ আৰু পাপপূৰ্ণ কথা আৰু আচৰণ কৰাৰ পৰা বিৰত থাকে। উপবাসে হৃদয়ক সাংসাৰিক কাৰ্যকলাপৰ পৰা আঁতৰাই নিব বুলি কোৱা হয়, যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে আত্মাক ক্ষতিকাৰক অশুদ্ধতাৰ পৰা মুক্ত কৰি শুদ্ধ কৰা। মুছলমানসকলে বিশ্বাস কৰে যে ৰমজানে তেওঁলোকক দুৰ্ভগীয়াসকলৰ বাবে আত্ম-অনুশাসন, আত্ম-নিয়ন্ত্ৰণ, ত্যাগ আৰু সহানুভূতি অনুশীলন কৰিবলৈ শিকায়, যাৰ ফলত উদাৰতা আৰু বাধ্যতামূলক দাতব্য (জাকাত) উৎসাহিত হয়।
চেহৰি
মুছলমানসকলে ৰাতিপুৱা হোৱাৰ আগতে প্ৰতিৰাতি ৰাতিপুৱা চেহৰি নামৰ এটা প্ৰাক-ফাষ্ট ফুড পালন কৰে। ফজৰৰ অলপ বিৰতিৰ পিছত, মুছলমানসকলে দিনটোৰ প্ৰথম প্ৰাৰ্থনা ফজৰ নামাজ আৰম্ভ কৰে
ঘটনাৱলী
এই মাহৰ কিছু গুৰুত্বপূৰ্ণ ঐতিহাসিক ঘটনাসমূহ হ'ল:
- ২ ৰমজান - ঈছায়ে তাওৰাত প্ৰাপ্ত হয়।
- ১০ ৰমজান - মুহাম্মাদ(ছাঃ)ৰ প্ৰথম স্ত্ৰী খাদিজা বিনতে খুওয়াইলিদ ইন্তেকাল কৰে।
- ২০ ৰমজান - মুহাম্মাদ(ছাঃ)য়ে মক্কা বিজয় কৰে।
মাহটোৰ শেষৰ দহ দিনত (সাধাৰণতে অযুগ্ম ৰাতিত) লাইলাতুল কদৰ পালন কৰা হয়। মুছলিমসকলে এই ৰাতিক হাজাৰ মাহতকৈ উত্তম ৰাতি বুলি বিশ্বাস কৰে। হাদিছত লাইলাতুল কদৰৰ ইবাদতৰ দ্বাৰা এক হাজাৰ মাহ (৮৩ বছৰ চাৰি মাহ)ৰ ইবাদতৰ সমপৰিমাণ পোৱাৰ কথা কোৱা হৈছে।[5]
টীকা
^ৰমাদ্বান : আৰৱী ধ্বনিতত্ত্ব অনুযায়ী, এইটোক অঞ্চলভেদে ৰমজান/ ৰমাদান/ ৰমাযান/ ৰমযান/ হিচাপে উচ্চাৰিত হ'ব পাৰে।
তথ্যসূত্ৰ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
