Monleras
From Wikipedia, the free encyclopedia
Monleras ye un conceyu y llocalidá española de la provincia de Salamanca, na comunidá autónoma de Castiella y Llión. Intégrase dientro de la contorna de la Tierra de Ledesma. Pertenez al partíu xudicial de Salamanca.[3][4]
 Monleras | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  España |
| Autonomía |  Castiella y Lleón |
| Provincia |  provincia de Salamanca |
| Partíu xudicial | Salamanca |
| Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcalde de Monleras (es)  | Ángel Delgado García |
| Nome oficial | Monleras (es)[1] |
| Códigu postal |
37171 |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 41°11′09″N 6°13′37″W |
  Monleras Monleras (España)  | |
| Superficie | 32.84 km² |
| Altitú | 758 m[2] |
| Llenda con | |
| Demografía | |
| Población |
241 hab. (2023) - 108 homes (2019) - 118 muyeres (2019) |
| Porcentaxe | 0% de provincia de Salamanca |
| Densidá | 7,34 hab/km² |
| monleras.es | |
 | |
El so términu municipal ta formáu por un solu nucleu de población, ocupa una superficie total de 32,84 km² y según los datos demográficos recoyíos nel padrón municipal ellaboráu pol INE nel añu 2017, cuenta con una población de 234 habitantes.
La tradición popular quier qu'esti nome provenga, por corrupción, del primitivu: Molineres (pol númberu de molinos qu'esistía y les muyeres que los atendíen). Unu d'estos molinos foi restauráu y puede visitase; na redoma, na corriente d'agua, hai antiguos llavaderos.
Unu de los grandes problemes actuales de Monleras, qu'afecta a más pueblos salmantinos y zamoranos, deriva del incumplimientu d'un compromisu de les autoridaes y la empresa hidroeléctrica responsables de la creación del banzáu d'Almendra construyida nos años 60. Los pueblos riberanos fueron condergaos al aislamientu mutuu, fundiéndose so les agües les numberoses pontes y caminos que favorecíen l'intercambiu comercial y social. Monleras vio cómo sol Tormes sumieron pa siempres una pimpana ponte de fierro (referente d'inxeniería de la dómina) y delles pontes de piedra que cruciaben el ríu y los sos riveras pa comunicase con pueblos Zamoranos de la contorna de Sayago (Carbellino, Roelos, Almeida, Bermillo...) o cola mesma Zamora. L'actual banzáu acabó con gran parte de les sos posibilidaes comerciales y les rellaciones sociales col sur de Zamora, amás d'anubrir terrenes fértiles, aceñas, molinos y batanes. Iberduero y les autoridaes comprometer a enmendar esta situación cola construcción d'una ponte que comunicara la contorna de la Tierra de Ledesma con Sayago xusto nel puntu onde güei s'atopa la conocida como “carretera cortada” que conducía a la llocalidá de Carbellino. El cumplimientu d'esti compromisu de construcción d'esta vía de comunicación sería un impulsu socioeconómico importante pa dambes márxenes del ríu Tormes.
Na actualidá'l banzáu d'Almendra estiéndese, formando unu de los sos brazos, hasta'l pueblu y dexa que puedan realizase tanto actividaes acuátiques como la de la pesca deportiva. So les sos agües quedaron anubiertos campos de cultivu, molinos y pontes que xuníen Monleras cola llocalidá zamorana de Carbellino.
| Gráfica d'evolución demográfica de Monleras ente 1900 y 2017 |
 |
| Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
La fundación de Monleras remontar a la Edá Media, obedeciendo a la repoblación efectuada polos reis lleoneses ente los sieglos X y XII, cuando quedó encuadrada dientro del Alfoz de Ledesma, nel Reinu de Llión, denominándose entós «Molineres». Y en el sieglu XII el rei Fernandu II de Llión apurrir, xunto a Guadramiro, al obispu de Zamora, volviendo darréu a la diócesis salmantina.
L'historiador Bernardo Doráu afirmó que Sancho "el de la Paz", fíu del infante Don Pedro y nietu del rei Alfonsu X el Sabiu,[5] dexó muestres de la so arrogancia en Monleras,[6] yá que nesta población tenía'l so palaciu y residencia, y amás nella empezó a construyise pola so voluntá una ilesia que quedó inacabada por causa de la so muerte,[6] anque na actualidá, como señaló Manuel Gómez-Moreno, nun se caltién nengún restu del palaciu anque sí dalgunos que podríen ser de la dómina de Sancho na ilesia, como la parte inferior de dellos murios y la so portada septentrional.[7]
Y antes de morrer, Sancho el de la Paz, que foi señor de Ledesma y d'otres munches villes, fundó una capellanía que les sos rentes taben asitiaes en Monleras, qu'a principios del sieglu XVII rentaban 100 ducaos,[8] y nel so testamentu venció a l'aldega de Monleras, según Bernardo Doráu:[6]
...los sos yugadas, montes, praos, yerbas, fontes, bebezones, cases, corripes, haceñas y demás provechos, cola carga de pagar al capellán de la villa por que diga ciertes mises pola so alma: pagaben al capellan ochenta fanegas de centenu y doscientos reales; no antiguo pagaben más.
Y tamién convien señalar que cola creación de les actuales provincies en 1833, Monleras quedó integráu na provincia de Salamanca, dientro de la Rexón Lleonesa.[9]
El 20 de xunetu de 2011, Monleras foi gallardoniáu col tercer premiu de Capital de la Biodiversidá de conceyos de menos de 5000 habitantes dau pol Ministeriu de Mediu Ambiente al traviés de la so Fundación Biodiversidá.
Les principales festividaes celébrense'l 27 de mayu y el 14 d'agostu.
Pueblu que se caracteriza pola so alta participación na cultura dientro de tolos ámbitos d'esta, ye un conceyu bien activu y comprometíu con ella. Mientres les fiestes patronales de branu, celebraes ente'l 11 y el 15 d'agostu, realícense distintes actividaes nes cualos tol mundu ye participe. Inclúyese una llegua castellana, charangues, orquestes, actuaciones de teatru, cine de branu, paella pa tolos sos habitantes ya invitaos, tamboriteru y bailles rexonales como los "paleos" (los cualos participen los más nuevos del pueblu ensayando duramente pa ello). Tamién hai espaciu pa los deportes, faciéndose campeonatos como futbito ente solteros y casaos, partíos de pelota vasca, petanca, la calva, piragües, campeonatu de pesca... Los neños tien un día pa ellos nel cual instálense unes pequeñes atraiciones na plaza y realízase una fiesta de la espluma na cual acaba participando tol mundu. La campanuda eleición de mozu y moza y el fantásticu pregón faen del día 12, la gran celebración d'entamu oficial de fiestes, incluyendo una chicolatada na Plaza Mayor del pueblu. Non podemos escaecer de La Rondalla, que realízase polos mozos y non tan nuevos qu'aguanten tola nueche ensin dormir mientres les verbenes pa depués dir rondar al mozu y a la moza del añu y asina esfrutar del almuerzu que preparen nes sos cases, siendo típiques les perronillas y l'aguardiente p'asitiar l'estómagu. Esta tamién bien valoráu'l desfile de xarrés, nel cual les peñes del pueblu participen según una temática predefinida fabricándose ellos mesmos amarutar y el desfile y percorriendo tol pueblu pa la diversión de toos.
- José Luis Martín Rodríguez (1936-2004) Historiador, que aportó a Catedráticu d'Historia Medieval de la Universidá de Salamanca según miembru de la Real Academia de la Historia.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
