From Wikipedia, the free encyclopedia
El terremotu de Shaanxi o'l terremotu del condáu de Hua ye'l más mortíferu del que se tien constancia, nel cual morrieron aproximao 830 000 persones.[2] Asocedió na provincia de Shaanxi (China) na mañana del 23 de xineru de 1556. Un total de noventa y siete condaos nes provincies de Shaanxi, Anhui, Gansu, Hebei, Henan, Hubei, Hunan, Jiangsu, Shandong y Shanxi fueron afeutaos.[3] Una área de 836 km d'anchu foi destruyida y en dellos condaos morrió'l 60 % de la población.[4] Hasta entós, la población vivía mayormente en cueves artificiales en cantiles de loess, que se derrumbar mientres el desastre.
Terremotu de Shaanxi de 1556 | |
---|---|
Xeneral | |
Tipu | terremotu |
País | Dinastía Ming |
Sede | Condado de Hua (es) |
Fecha | 23 de xineru de 2023 |
Coordenaes | 34°30′N 109°42′E |
Provincies afectaes pol terremotu. | |
Otros datos | |
Magnitú na escla Richter | 10[1] |
El terremotu asocedió nel reináu del emperador Jiajing de la dinastía Ming.
Según actuales estimaciones, basaes en datos xeolóxicos, dan al terremotu una magnitú averada de 8 graos na escala de Richter. Anque foi'l más mortíferu y el quintu desastre natural con más muertes de la hestoria, hubo terremotos con magnitúes mayores. Los retruques siguieron pocu dempués ente un mes hasta mediu añu.[5] El epicentru foi nel condáu de Hua cerca del monte Hua en Shaanxi (llatitú 34,5, llargor 109,7).
Nos añales de China foi descritu como:
Nel iviernu de 1556, un terremotu catastróficu asocedió nes provincies de Shanxi y Shaanxi. Nel nuesu Condáu de Hua, delles desgracies tuvieron llugar. Montes y ríos camudaron de sitiu y los caminos destruyéronse. En dellos llugares, la tierra remaneció y formó nueves llombes, o se fundió abruptamente y convirtiéronse en nuevos valles. N'otres árees, un regatu enchir nun intre, o la tierra sedábase y apaeceríen nuevos ribayos. Cabanes, cases oficiales, templos y les muralles de la ciudá colapsaron totalmente nun intre.
El terremotu estropió severamente munches de les cercos del monte de Piedra; de les 114 piedres clásiques Kaicheng, rompiéronse 40 nel terremotu.[6] El sacudión amenorgó l'altor de la Pagoda del Pequeñu Gansu Montés en Xi'an de 45 a 43,4 m.
L'eruditu Qin Keda sobrevivió al terremotu y rexistró detalles. Les sos conclusiones d'esti terremotu incluyeron que «nel empiezu del terremotu, la xente que ta adientro nun puede salir darréu. Solo pueden agachase y esperar una oportunidá. Inclusive si'l nial colapsábase, dellos güevos podíen caltenese entá intactos».[7] Esto puede indicar que munches persones morrieron intentando fuxir mientres dalgunos que se quedaron quietos pudieron sobrevivir.
Millones de persones vivíen nesa dómina en cueves artificiales de loess n'altos cantiles nel área del pandu de Loess. El loess ye'l nome del suelu posáu que les nubes de vientu depositaron nel pandu al traviés de los años. La blanda masilla de loess tuvo formándose por millones d'añu por cuenta de que'l vientu tresportaba sedimentos al área dende'l desiertu de Gobi. El loess ye un suelu altamente propensu a la erosión asina que yera susceptible al vientu y a l'agua. El pandu de Loess y el so polvoriento suelu cubrieron casi toles provincies de Shaanxi, Shanxi y Gansu y n'otres. La mayoría de la población vivía en residencies llamaes yaodongs, nesos cantiles. Esta foi la causa de la gran cantidá de persones muertes, yá que el terremotu causó deslizamientos de tierra que destruyeron les cueves.
El costu de los daños provocáu pol terremotu ye casi imposible de determinar en términos modernos. La cantidá total de muertes, sicasí, envaloróse tradicionalmente en 830 000. El dañu causáu nes propiedaes tuvo de ser tan grande que ye imposible de calcular, una y bones una rexón entera del interior de China foi destruyida y aproximao el 60 % de la población de la rexón foi aniquilada. El costu de los daños pudo ser l'equivalente a los que se causaríen por una destrucción absoluta debida a la detonación d'una bomba nuclear (ensin considerar los efeutos posteriores).
El terremotu de Shaanxi, sicasí, nun foi'l peor desastre de la historia de China. Ello ye que decenes de millones de chinos morrieron mientres los Trés Años de Desastres Naturales de 1959 a 1961.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.