Abraham Senior
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Abraham Senior, Abraham Senneor o Abraham Seneor[4] (Segovia, c. 1412 - c. 1493)[5] foi un rabín, banqueru y políticu xudeo-español, altu cargu de la facienda castellana (almojarife mayor de Castiella[6] o alministrador real[7]), qu'en 1492 se convirtió al cristianismu, col nome de Ferrán, Fernán o Fernando Pérez Coronel o Fernando Núñez Coronel[8] y fundando un llinaxe noble, el de los Coronel.[9]
Remove ads
Los Senior
La familia Senior, Senneor o Seneor y la so redolada conformaron un importante grupu financieru que dende los años 1460 consiguió arrendar les principales rentes fiscales de la Corona de Castiella, negociu nel que permanecieron mientres el restu del sieglu.[10] Tamién intervinieron en política, sofitando a lo que delles fontes denominen un partíu burgués, defensor de los intereses de les ciudaes artesanes del centru de Castiella, gobernaes por un patriciáu urbanu proveniente de la baxa nobleza y la burguesía (como la mesma Segovia). Nesi grupu destacaba la presencia d'un bon númberu de rellaciones personales de Abraham Senior: el so pariente Andrés Cabrera (mayordomu de palaciu mayordomu del rei Enrique IV de Castiella), la esposa d'Andrés, Beatriz de Bobadilla (dama de la entós princesa Isabel), y Alonso de Quintanilla, Contable Mayor de Cuentes, al que l'infante Alfonso confiara la fundación d'una fábrica de moneda en Medina del Campo (ciudá arriquecida gracies a les feries). Una de les consecuencies de l'actividá d'esti partíu foi la creación de la Santa Hermandá (1476), promovida por Quintanilla, de la qu'Abraham Senior aportó a tesoreru en 1488.[11]
Remove ads
Cortesanu d'Isabel la Católica
La so posición na corte yera tan importante, que nun se llindaba a les sos funciones de recaldador mayor del reinu: en 1469 intervieno de forma decisiva nes negociaciones pal matrimoniu de los Reis Católicos, en 1473 na reconciliación ente Isabel y el so hermanascu Enrique IV, y en 1474 na entrega del Alcázar de Segovia (que'l so alcaide yera Andrés Cabrera).[12] Algamó un altu nivel d'enfotu d'Isabel,[13] quien, yá reina, en gratitud polos sos importantes servicios, dotó-y con una pensión vitalicia de 100 000 maravedinos, confirmada en 1480 a instancies del confesor real Hernando de Talavera. Foi nomáu xuez supremu de l'aljama (comunidá xudía) de Segovia (onde tuvo enfrentamientos con conversos y los sos familiares xudíos)[14] y "rab do la corte" ("rabí" o "rabín mayor de Castiella"); cargu pal que, como munchos de los sos predecesores, escarecía de cualificaciones apropiaes dende'l puntu de vista de la ortodoxa relixosa del xudaísmu.[15] Yera tan respetáu poles altes instancies, que les Cortes de Toledo de 1480 agasayáron-y con 50 000 maravedinos procedentes de les rentes recaldaes por él mesmu. Na recaldación d'impuestos taba acomuñáu con Isaac Abravanel, del que se fixo íntimu amigu en habiéndo-y tomáu so la so proteición al trate forzáu Abravanel a abandonar Portugal en 1483. Na Guerra de Granada dambos desempeñaron un pervalible papel financieru, y Abraham ocupó'l cargu de factor-xeneral.[16] Dambos tamién realizaron xestiones, primeramente infructuoses, a favor del proyeutu d'espedición transatlántica de Cristóbal Colón.[17]
Intervieno viviegamente en sofitu de la causa de la comunidá xudía, sometida a una presión cada vez mayor. Gracies a los sos esfuercios, llogróse recaldar ente les aljamas castellanes una gran suma pa dexar a los xudíos prindaos na toma de Málaga la continuidá nel exerciciu de la so relixón. Nesa ocasión acusóse-y de vender les xoyes de les muyeres cautives p'añader esa suma al rescate. En consiguiendo retrasar la decisión, largamente considerada polos reis, d'espulsar a los xudíos d'España y a la vista de la definitiva publicación del Edictu de Granada (31 de marzu de 1492), Abraham Senior y Isaac Abravanel solicitaron la derogación del edictu en cuenta de grandes sumes de dineru,[18] o dalguna causa pa ser escluyíos. Ante la negativa de la reina, Senior (un vieyu de 80 años) optó pola conversión, mientres el so amigu Abravanel (de 65) escoyó caltener la so relixón y partió escontra Nápoles.
De la conversión de Abraham Senior esperábase gran repercusión y respondía a la estratexa política de los Reis Católicos,[19] polo que foi curioso escenificada, espublizada y arrodiada de toa clase de solemnidaes, nuna ceremonia que tuvo llugar el 15 de xunu de 1492 nel monesteriu de Guadalupe,[20] siendo los padrinos del bautizu ambos reis, y el oficiante el primáu d'España. A partir d'entós llevó'l nome cristianu del so padrín, Fernando (Ferrán o Ferrad), y los apellíos Pérez Coronel o Núñez Coronel (escoyíu por tar estinguíu un llinaxe noble col apellíu de Coronel, anque hai quien lo interpreta como un mensaxe criptoxudíu), xunto cola reconocencia regio de Fidalguía de cortil conocida, un fechu escepcional.[21] Con Senior foi bautizada tola so familia, ente los que s'atopaba'l so xenru (o según otres fontes el so cuñáu o'l so suegru) el rabín y recaldador d'impuestos Meir, Meír o Mayr Malamed.[22]
Tres la conversión, que la so sinceridá foi oxetu d'alderique,[23] ocupó a los pocos díes[24] los cargos de rexidor de Segovia, miembru del Conseyu Real y contable mayor del príncipe don Juan.[25] Mientres la espulsión siguió calteniendo un papel financieru clave nes rellaciones cola comunidá xudía que tenía d'abandonar España cumpliendo una llexislación económica bien restrictiva; de cuenta que nos siguientes años la familia Coronel reclamó y llogró de los reis el cobru de sustanciales cantidaes que teníen el so orixe nestes operaciones (quiebres de xudíos).[26]
Remove ads
Los Coronel
Los Coronel siguieron siendo una de les más destacaes families de Segovia nel sieglu XVI. En 1493, los fíos de Abraham/Fernando, Juan Pérez Coronel y Íñigo López Coronel, heredaron la so posición na asociación comercial con Luis de Alcalá y Mayr/Fernán.[28] Íñigo tamién foi rexidor de Segovia, y nel llevantamientu de les Comunidaes foi tesoreru de los sublevaos.[29] Una fía d'ésti, María Coronel, casárase en 1510 con Juan Bravo, el futuru líder comuñeru segovianu.[30]
Un Pedro Fernández Coronel, probablemente fíu de Fernán Núñez Coronel, participó nel segundu viaxe de Colón, que se refier a él en términos emponderadores, y nomólu Alguacil Mayor d'estes Indies (con sueldu de 15.000 maravedinos al añu). De vuelta a España, actuó como unu de los padrinos na ceremonia de bautismu de los primeros indíxenes americanos, dando'l so nome al indiu Pedro (29 de xunetu de 1496, curiosamente, nel mesmu monesteriu de Guadalupe onde foi bautizáu él mesmu unos años antes).[31]
La casa de Abraham Senior en Segovia, na Judería o barriu de los Coronel, qu'allugaba inclusive una sinagoga oratoriu,[32] foi convertida en conventu de franciscanos en 1902, y acueye anguaño'l Centru Didácticu de la Judería.[33] Nel Monesteriu d'El Parral inda se caltién la capiya del Calvariu, de la familia Coronel, coles tumbes de Abraham/Fernando, del so hermanu Pablo Coronel (secretariu del cardenal Cisneros y catedráticu d'hebréu de la Universidá d'Alcalá, onde intervieno na Biblia Políglota Complutense) y de la so nieta, María Coronel.[34] Otros miembros destacaos de la familia Coronel fueron Luis Núñez Coronel (sobrín de Abraham, teólogu, catedráticu de la Sorbona, secretariu d'Alonso de Fonseca y amigu d'Erasmu de Rotterdam) y Pablo Núñez Coronel (catedráticu de la Sorbona y rector del Colexu Montagut, onde tamién conoz a Erasmu). Vecín de los Coronel, y tamién cristianu nuevu, foi'l destacáu médicu Andrés Laguna.[34]
La fama de los Coronel yera tan estendida, que, yá nel sieglu XVII, Francisco de Quevedo utiliza'l so apellíu (coles connotaciones obvies pa los alvertíos llectores de la dómina) nun personaxe de El Buscón: Diego Coronel, estudiante noble al serviciu del qu'entra'l protagonista, y con quien sufre les sos famoses desventures universitaries.[35]
Remove ads
Na ficción
El personaxe de Abraham Seneor, interpretáu por Chema de Miguel, apaez nes temporaes primer y segundo de la serie televisiva Isabel.
Ver tamién
- Historia del cristianismu n'España, seición La convivencia colos xudíos y el problema conversu
Notes
Enllaces esternos
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads