Acer opalus

El pládanu italianu^[1] (Acer opalus) ye una especie botánica perteneciente a la familia de les sapindacees.

Vista del árbol.

Xamasca de seronda.

Detalle de la flor.

Detalle de la fueya.

Acer opalus pládanu italianu
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
Subreinu:	Tracheobionta
División:	Magnoliophyta
Clas:	Magnoliopsida
Subclas:	Rosidae
Orde:	Sapindales
Familia:	Sapindaceae
Subfamilia:	Hippocastanoideae
Tribu:	Acereae
Xéneru:	Acer
Especie:	Acer opalus Mill.
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
[editar datos en Wikidata]

Distribución

Ye una especie de pládanu nativu de les llombes y los montes del sur y l'oeste d'Europa, d'Italia a España, y del norte hasta'l sur d'Alemaña, y tamién nel noroeste d'África, en Marruecos y Arxelia.^[2][3] N'España la subespecie Acer opalus subsp opalus ocupa territorios de la metá oriental peninsular, dende el Pirinéu hasta Sierra Nevada, nel cordal Penibéticu. Otra subespecie, Acer opalus subsp. granatense, de fueyes con retayos más fondos, y picos más agudos tien una distribución ibero-magrebina y algama na so llende norte nel Pirinéu aragonés.

Descripción

Ye un árbol de tamañu medianu, caducifoliu, que crez hasta los 20 m d'altor, con un tueru d'hasta 1 m de diámetru. Les fueyes son de color verde brillante con 7-13 cm de llargu y 5-16 cm d'anchu, palmatilobaes con dientes romos. En seronda, les fueyes tornar de color mariellu. La corteza ye gris y rosa. Tien pequeñes flores marielles que s'abrir enantes d'apaecer les fueyes. El frutu ye un par de sámaras alaes (disámara), con cada grana de 1 cm de diámetru y una ala de 1.5-2.5 cm.^[3]

Los árboles con fueyes lobulaes dacuando son separaos como la subespecie Acer opalus subsp. Obtusatum.^[2][3]

Hábitat

Tien un hábitat de montes mistos, escamplaes de monte, roquedos y pedregales. Nun forma montes, sinón qu'apaez chiscáu ente ellos, principalmente los compuestos por pinos o caxigals. Prefier suelos caliares y precisa un mínimu de mugor pel branu.^[4]

Taxonomía

Acer opalus describióse por Philip Miller y espublizóse en Gardeners Dictionary, Edition 8. London, nel añu 1768.^[5]

Etimoloxía

Acer: nome xenéricu que procede del llatín ǎcěr, -ĕris = (afiláu), referíu a les puntes carauterístiques de les fueyes o a la durez de la madera que, supuestamente, utilizar pa fabricar llances. Yá citáu en, ente otros, Pliniu'l Vieyu, 16, XXVI/XXVII, refiriéndose a unes cuantes especies de Pládanu.^[6]

opalus: epítetu llatín ;Variedaes aceptaes:

• Acer opalus subsp. granatense (Boiss.) Font Quer & Rothm.
• Acer opalus subsp. obtusatum (Waldst. & Kit. ex Willd.) Gams

Sinonimia

Acer hispanicum Pourr. Acer hispanicum f. montsiccianum Font Quer Acer italum Lauth Acer italum var. crassifolium Pax Acer italum subsp. hispanicum (Pourr.) Pax Acer italum var. hispanicum (Pourr.) Schwer. Acer italum var. opulifolium (Vill.) Pax Acer italum f. opulifolium (Vill.) Schwer. Acer italum subsp. variabile Pax Acer italum var. variabile (Pax) Schwer. Acer leptopterum Guss. Ex Nyman Acer montanum Carradori ex Lam. Acer opalus var. africanum (Pax) A.E.Murray Acer opalus subsp. africanum (Pax) A.E.Murray Acer opalus var. brachypterum Spach Acer opalus f. glaucum A.E.Murray Acer opalus subsp. hispanicum (Pourr.) A.E.Murray Acer opalus var. macropterum Spach Acer opalus var. microcarpum Spach Acer opalus f. microphyllum K.Koch Acer opalus var. montsiccianum (Font Quer) Romu Acer opalus var. montsiccianum (Font Quer) Rivas Mart Acer opalus f. pubescens A.E.Murray Acer opalus var. stenopterum Spach Acer opulifolium Vill. Acer pseudoplatanus var. opulifolium (Vill.) Loudon Acer rotundifolium Lam. Acer rupicolum Chabert Acer sabaudum Chabert[7]

Nome común

Esta especie ye conocida nel dominiu llingüísticu asturlleonés col nome común pládanu italianu^[1].

Ver tamién

• Terminoloxía descriptiva de les plantes
• Cronoloxía de la botánica
• Historia de la botánica
• Carauterístiques de les sapindacees