Idioma protosemíticu

El protosemíticu ye la protollingua que constitúi un aproximamientu reconstruyíu de la llingua madre que daría llugar a les llingües semítiques. Anque se trata d'una llingua ensin atestiguar, gran parte del so léxicu y les sos carauterístiques gramaticales son hipotéticamente reconstruibles sobre la base de les modernes llingües semítiques.

Proto-semíticu *lišān-
Rexón	Oriente Próximu
Falantes	protollingua
Familia	Afroasiática   Semítica     protosemíticu
Estatus oficial
Oficial en	Nengún país
Reguláu por	Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1	nengún
ISO 639-2
ISO 639-3
Error de Lua en Módulu:Deprecated na llinia 18: assign to undeclared variable 'warn'. Estensión del proto-semíticu

El Proto-Semíticu tendría d'asitiase en redol al VIII mileniu e. C.. Un recién analís Bayesiano identificó un orixe pal Proto-Semíticu nel Asia Menor (Siria), non antes del 7400 e.C. y pal Semíticu escontra 3800 e.C..^[1] Los primeros testimonios escritos de les llingües semítiques tán n'acadiu y daten del sieglu XXIII e. C. (ver Sargón de Acad). Les primeres inscripciones n'alfabetu pre-protocanaanita, usáu presumiblemente por falantes d'una llingua semítica daten del sieglu XVIII e. C.

Fonoloxía

Nel últimu estadiu del protosemíticu el sistema vocálicu de la llingua entendía trés vocales curtios (a, i, o) y trés vocales llargues (ā, ī, ū). tocantes a les consonantes el protosemíticu consta de 29 fonemes consonánticos, que trescribimos de siguío según les convenciones semitológicas habituales (ente paréntesis da l'equivalente IPA tentativo^[2]):^{[nota 1][nota 2][nota 3]}

Consonantes		Sonora	Sorda	Enfática	Nasal
Llabiales	oclusives	*b [b]	*p [p]		*m [m]
	aproximante	*w [w]
Interdentales	fricatives	*ḏ [ð]	*ṯ [θ]	*ṱ [θˁ,θʼ]	*n [n]
Alveolares	oclusives	*d [d]	*t [t]	*ṭ [tˁ,tʼ]
	fricativa postalveolar		*š [ʃ]
	fricatives alveolar	*z [z]	*s [s]	*ṣ [sˁ,sʼ]
	llaterales	*l [l]	*ś [ɬ]	*ṣ́ [ɬˁ,ɬʼ]
	vibrante	*r [r]
Palatales	aproximante	*y [j]
Velares	oclusives	*g [ɡ]	*k [k]	*q [kˁ,kʼ]
	fricatives	*ġ [ɣ]	*ḫ [x]
Faringales	fricatives	*ʻ [ʕ]	*ḥ [ħ]
Glotales	oclusiva		*ʼ [ʔ]
	fricativa		*h [h]

Vocales	curtiu		llarga
Zarrada	*i [i]	*o [o]	*ī [iː]	*ū [oː]
Abierta	*a [a]		*ā [aː]

Llista de términos protosemíticos

La siguiente ye una pequeña muestra del léxicu hipotéticamente reconstruyíu:

• ba (negación)
• bak 'cutir, estremar, partir'
• dim / *dam 'sangre'
• dar- 'amontar, engrandar'
• -fir 'flor, frutu'
• kama^? 'comer'
• pir- 'volar'
• sum / *sim 'nome'
• ensin / *san 'ñariz'
• -tuf 'cuspir'

Ver tamién

• Llista de raigaños protosemíticas
• Llingües afroasiátiques