Garray

Garray ye una llocalidá y tamién un conceyu de la provincia de Soria, partíu xudicial de Soria, Comunidá Autónoma de Castiella y Lleón, España. Pueblu de la Contorna de Soria.

Garray
Alministración
País	España
Autonomía	Castiella y Lleón
Provincia	provincia de Soria
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcaldesa de Garray (es)	María José Jiménez las Heras
Nome oficial	Garray (es)[1]
Códigu postal	42162
Xeografía
Coordenaes	41°48′52″N 2°26′52″W
Garray Garray (España)
Superficie	76.24 km²
Altitú	1031 m
Llenda con	Soria, El Royo, Villar del Ala, Rebollar, Almarza, Fuentelsaz de Soria, Fuentecantos y Velilla de la Sierra
Demografía
Población	785 hab. (2024) - 395 homes (2019) - 337 muyeres (2019)
Porcentaxe	0.87% de provincia de Soria
Densidá	10,3 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00 (horariu estándar)[2] UTC+02:00 (horariu de branu)[2]
garray.es

Xeografía

Términu municipal de Garray.

Esta pequeña población de la contorna de Soria ta allugada nel centru de la provincia de Soria, al norte de la capital, nel valle del ríu Duero.^[3]

• Pedaníes: Tardesillas.
• Llocalidaes: Canredondo de la Sierra, Chavaler, Dombellas y Santervás de la Sierra.

Demografía

En 2010 la población xubía a 608 habitantes, 332 homes y 276 muyeres.^[4]

Gráfica d'evolución demográfica de Garray ente 1900 y 2010

Población de derechu (1900-1991) o población residente (2001) según los censos de población del INE.      Población según el padrón municipal de 2010 del INE.

Demografía recién del nucleu principal

Garray (llocalidá) cuntaba a 1 de xineru de 2010 con una población de 413 habitantes, 223 homes y 190 muyeres.

Gráfica d'evolución demográfica de Garray (llocalidá) ente 2000 y 2010

Población de derechu (2000-2010) según los censos de población del INE a 1 de xineru de cada añu.[5]

Población por nucleu

Nucleos	Habitantes (2000)	Habitantes (2010)[6]
Garray	286	413
Canredondo de la Sierra	26	38
Chavaler	32	44
Dombellas	9	26
Santervás de la Sierra	19	25
Tardesillas	59	62

Historia

Ruines de Numancia.

El topónimu puede venir de la voz n'euskera Garay / Garai (que significa ente otres coses "llugar eleváu"; de "garai" = eleváu, alto) o Garri / Garre (nome común cola acepción de "llapada").

Foi l'estremu sur del reinu de Pamplona en tiempos de Sancho III el Mayor, pero llueu pasó a Castiella.

Llugar que mientres la Edá Media perteneció a la Comunidá de Villa y Tierra de Soria formando parte del Sexmo de Tera.^[7]

El Censu de Pecheros de 1528, nel que nun se cuntaben eclesiásticos, fidalgos y nobles, rexistraba la esistencia 20 pecheros, ye dicir unidaes familiares que pagaben impuestos.^[8]

A la cayida del Antiguu Réxime la llocalidá de constitúi en conceyu constitucional, conocíu entones como Garray y Garrejo na rexón de Castiella la Vieya, partíu de Soria,^[9] que nel censu de 1842 cuntaba con 56 llares y 22 vecinos.

A finales del sieglu XX^[10] crez el términu del conceyu, porque incorpora a Canredondo de la Sierra, Chavaler, Dombellas y Tardesillas.

Mediu ambiente

Nel so términu ya incluyíos na Rede Natura 2000 figuren los siguientes llugares:

• Llugar d'Interés Comuñal conocíu como Riberes del Ríu Duero y afluentes, ocupando 163 hectárees, el 2% del so términu.^[11]
• Llugar d'Interés Comuñal conocíu como Sierres de Urbión y Cebollera ocupando 53 hectárees, el 1% del so términu.^[12]

Patrimoniu

Ermita de los Mártires

Ilesia de San Xuan

• Ruines de l'antigua ciudá pre-romana de Numancia: Declaraes Bien d'Interés Cultural na categoría de Zona Arqueolóxica dende'l 25 d'agostu de 1882. Atopar nun cuetu próximu a la llocalidá.^[13]
• Ilesia de San Xuan: D'arquiteutura gótica.
• Ermita de San Antonio: (Garrejo).
• Ermita de los Mártires de Garray: Declarada Bien d'Interés Cultural na categoría de Monumentu dende'l 31 de mayu de 1944.^[13] Ilesia románica del sieglu XII.
• Ponte sobre'l Duero. Construyíu nel sieglu XVI sobre otru anterior.

Cultura

Fiestes populares

• Santos Mártires de Garray, 12 de mayu.
• San Juan, 24 de xunu.
• Fiestes de Branu, coincidiendo col últimu fin de selmana de xunetu.

Recreaciones históriques

• Dende 1999 coincidiendo con inauguración de l'Aula Arqueolóxica sobre "El cercu romanu de Numancia', empecipióse la representación escénica de los episodios de la Guerres Numantines, cola participación como actores de los vecinos de Garray anguaño entamáu pola Asociación Cultural Celtibérica “Tierraquemada”. La fecha de la representación realiza'l primer sábadu d'agostu.

Eventos

• Numancia 2017 na que se celebra'l 2.150 aniversariu de la xesta numantina contra Roma.

Economía

La economía básase na agricultura de secanu y na ganadería lanar, magar ye'l sector turísticu la mayor fonte d'ingresos.

Ver tamién

• Bienes d'interés cultural de la provincia de Soria
• Conceyos de la provincia de Soria
• Llocalidaes d'entidá menor de la provincia de Soria
• Provincia de Soria
• Aeródromu de Garray-Soria